| | |
| | |
| | La mogliere fedele, Napoli, A Spese de li Mpressarie, 1731 |
| | a cura di Emanuela Esposito |
| |
| |
| |
|
| |
| | ATTO II |
| |
| | SCENA PRIMMA |
| |
| | TITTA, e NTREANA pe strada. |
| |
| | TITTA |
| | A tte che te ne pare |
| 615 | De chello, che m’hà ditto Cartafauza? |
| | NTREANA |
| | Robba sarria de ne fa na sauza; |
| | Ma tu che nne vuo’ fare? |
| | Lo ppeo sarrà lo ssujo; de pare tuoje |
| | Nce ne so’ poco a Napole? |
| | TITTA |
| 620 | Ed io mo’ co sse trapole |
| | M’haggio da fa borlare? E no mme scanno. |
| | NTREANA |
| | Tu non faje niente, ed haje quarche malanno. |
| | TITTA |
| | A sto malanno nce starrà cchiù d’uno. |
| | E nfra ll’aute Fonzillo, |
| 625 | Che me fa de l’amico. |
| | NTREANA |
| | E che t’ha fatto? |
| | TITTA |
| | Isso havarrà cacciata sta boscia, |
| | Ca moglierema è biva |
| | Pe ncantareme Lella, e si è stato isso, |
| | Che me pozz’affocà mmiez’a sto mare |
| 630 | Si llà proprio no ll’haggio da scannare. |
| | NTREANA |
| | Chist’è ghiodizio tujo tremmolario, |
| | Ca chillo n’è nnozente, ed io lo ssaccio. |
| | TITTA |
| | C’haje stodiato quarche calannario? |
| | NTREANA |
| | Vi’ ca tu pe sospetto faje qua danno; |
| 635 | O muore, o vaje presone, e perderraje |
| | Lella, e l’amico; fa comme dich’io, |
| | Si tu te vuo’ nzorare, |
| | Te donco la Commare. |
| | TITTA |
| | E pure lloco |
| | Ntrea’ no cchiù de chesto, |
| 640 | Aiutamm’addo’ voglio. |
| | NTREANA |
| | E che buò fare? |
| | TITTA |
| | Me voglio vestì schiavo pe saglire, |
| | Co la scusa de vennere, addo Lella. |
| | NTREANA |
| | E pecché? |
| | TITTA |
| | Pe basarla; e nch’è basata |
| | Hà da essere mia. |
| | NTREANA |
| | Bona pensata. |
| 645 | Non ce perdere tiempo (vuo’ sta frisco.) |
| | TITTA |
| | Saglietenne addo Lella; nche me siente, |
| | Famme saglire ncoppa, o falla scennere. |
| | NTREANA |
| | No mmuo’ auto, che chesto, |
| | La cosa è fatta, statte allegramente. |
| | TITTA |
| 650 | C’alliegro voglio sta nfra sti tormiente. |
| |
| | È n’ancunia sto core, |
| | Dove amore, e Gelosia |
| | Fanno comme a dduje ferrare, |
| | A chi dare cchiù nce pò. |
| 655 | Mente chillo dà na botta, |
| | Asseconna chest’Arpia, |
| | E lo scuro, che sta sotta, |
| | Pe la stizza fuoco sghizza, |
| | E se torce addo’ no mmo’. |
| |
| | SCENA II |
| |
| | NTREANA, e CIULLA. |
| |
| | NTREANA |
| 660 | M’è benuta jocata già la palla. |
| | Aje commare, comma’. |
| | CIULLA |
| | Che nc’è Ntreana? |
| | NTREANA |
| | Spaparanza sto core; sient’apprimmo |
| | La nova, che te porto. |
| | CIULLA |
| | È nova bona? |
| | NTREANA |
| | Haggio tanto mpecato, |
| 665 | Che già lo matrimonio s’è guastato. |
| | CIULLA |
| | Lo Cielo ce lo rrenna; comm’haje fatto? |
| | NTREANA |
| | Vasta po te ddico; pe mo’ sacce, |
| | Ca Patro’ Mmeo mmarita Lella a Fonzo, |
| | Nche sa ca tu si’ biva. |
| | CIULLA |
| 670 | Oh ca lo chianto mio llà ncoppa arriva. |
| | NTREANA |
| | Nc’è n’auta cosa mo’, che nce pò dare |
| | N’auto ajuto cchiù gruosso. |
| | CIULLA |
| | Ed è? |
| | NTREANA |
| | Mariteto se vo’ fegnere Schiavo |
| | Pe ghì a basare Lella. |
| | CIULLA |
| | Ah negramene |
| 675 | E chisso chiamm’ajuto? Si lo fface, |
| | Se l’hà da nguadiare, o pure è acciso; |
| | E io pe lo sarvare, |
| | Abbesogna, che mora. |
| | NTREANA |
| | Che si’ pazza? |
| | Jettate ncuoll’a mmene, |
| 680 | Ca te faccio vedè le ccontramene. |
| | CIULLA |
| | Eccome ccane, vi’ che buo’, che faccia. |
| | NTREANA |
| | Va miettete a la mpressa lo vestito, |
| | C’ajere t’abboscaje. |
| | CIULLA |
| | Pe cche fine? |
| | NTREANA |
| | Mo’ torno, e te lo ddico; mo’ che trase |
| 685 | Manname cca Tenzella. |
| | CIULLA |
| | Ma, che serve |
| | Sto bestirme de Zingara? |
| | NTREANA |
| | Vattenne, |
| | No me fa perde tiempo, po parlammo. |
| | CIULLA |
| | Vi’ ca nuje la sgarrammo. |
| | NTREANA |
| | Oh mo’ si’ troppo. |
| | Va te vieste, te dico. |
| | CIULLA |
| 690 | Oddio, ca tu me miette a quarche ntrico. |
| | NTREANA |
| | Vi’ comm’è pettemosa? |
| | CIULLA |
| | Jammoncenne; |
| | Già sonco desperata, |
| | L’arresecarse sia la meglio strata. |
| |
| | Chi cade dint’all’acqua |
| 695 | S’ajuta comme pò, |
| | E nzi’ che non se stracqua, |
| | Non se sconfida no |
| | Poterene scampà. |
| | Cchiù bote s’è beduto |
| 700 | No povero malato, |
| | Che mente è desperato |
| | Lo sana, e le dà ajuto |
| | N’arrore, ch’isso fa. |
| |
| | SCENA III |
| |
| | NTREANA, e po TENZELLA. |
| |
| | NTREANA |
| | La paura, che tenco, |
| 705 | Che non se scopra lo designo mio, |
| | No me l’hà fatto di’ nnanze lo tiempo, |
| | Azzò, che non perdesse la fatica; |
| | Ma chesta quanto trica? |
| | TENZELLA |
| | Mamma, che buoje. |
| | NTREANA |
| | Siente cca Tenzella; |
| 710 | No mmoglio, ch’jesce a chiazza. |
| | TENZELLA |
| | Pe che fine? |
| | NTREANA |
| | Ca già si’ fatta grossa. |
| | TENZELLA |
| | Uh che freddura? |
| | Ajere nce so’ sciuta, e mo’ non pozzo? |
| | Che so’ fuorze cresciuta quarche Canna? |
| | No, no, quarcosa nc’è, vallo decenno. |
| | NTREANA |
| 715 | Non haggio, che te di’, no mmoglio, ch’jesce. |
| | TENZELLA |
| | Ma sta cosa pecché cossì de botta? |
| | NTREANA |
| | Schiavo sapere, che portare sotta. |
| | TENZELLA |
| | E comm’haggio da dire a chi me spia, |
| | Pecché stonco nzerrata? |
| | NTREANA |
| 720 | Dille ca staje malata. |
| | TENZELLA |
| | Arrasso sia, |
| | Pozza schiattà lo miedeco; che ddice? |
| | Vide, che pezza fraceta! |
| | NTREANA |
| | E tu sona. |
| | TENZELLA |
| | Comme lo pozzo dire si sto bona? |
| | NTREANA |
| | Tu propio la vuo’ vencere; decimmolo: |
| 725 | V’havimmo mmaretata. |
| | TENZELLA |
| | Mmaretata, e co chi? |
| | NTREANA |
| | Co Patro’ Mmeo. |
| | TENZELLA |
| | Aquavita, e cafeo. |
| | NTREANA |
| | E che bo’ di’ chesto? |
| | TENZELLA |
| | Da quant’ha t’è benuto sto penziero? |
| | NTREANA |
| | M’è benuto mo’ nnante. |
| | TENZELLA |
| | E mo’ te passa; |
| 730 | Chi t’hà data sta scola? |
| | No sacco d’ossa rotte a na fegliola? |
| | NTREANA |
| | Che sacco d’ossa rotte, staje mpazzuta? |
| | N’ommo fatto, n’ommo de jodizio. |
| | TENZELLA |
| | Se faccia mastro giorgio, si ha jodizio. |
| | NTREANA |
| 735 | Sta buono de salute, e stace commeto. |
| | TENZELLA |
| | Gnorsì, gnorsì; ma io me nce trovo scommeta. |
| | NTREANA |
| | Che buo’ lo sbarvatiello? che ndì iorne |
| | Se joca quanto tene pe sse chiazze, |
| | E pe pane te sazia de mazze? |
| 740 | Chisto t’haje da pegliare. |
| | TENZELLA |
| | Io no lo voglio. |
| | NTREANA |
| | Te lo ffaccio volere, anca te pesa. |
| | TENZELLA |
| | Di’ che se corca, ca la manta è stesa. |
| |
| | Si’ becchia, e non saje chesto, |
| | Ca lo marito a forza |
| 745 | E na cauzetta stretta, |
| | Che non se pò cauzà; |
| | E si la vuo’ tirà, |
| | Tanno se straccia. |
| | Mparate st’auto riesto, |
| 750 | Lo core non se sforza, |
| | Lo genio non s’appretta |
| | E chi lo vo’ apprettà |
| | Scagno de farse amà, |
| | Cchiù se descaccia. |
| |
| | SCENA IV |
| |
| | NTREANA sola. |
| |
| | NTREANA |
| 755 | Veramente ha raggione la scuressa, |
| | Ch’è troppo figliolella, e Patrommeo |
| | È no poco stantivo: che buo’ fare, |
| | Havere non se pò grieco, e cappucce, |
| | Chillo sta ricco assaje, |
| 760 | Nc’è da magnà? so’ niente ll’aute guaje |
| | Le sarrà forte apprimmo, |
| | Ma po nce face ll’uso |
| | La conocchia s’acconcia ad ogne fuso. |
| |
| | Lo vetiello tenneriello |
| 765 | Schifa assaje lo jugo tuosto, |
| | Ma nche sotta nce l’haje puosto |
| | Se l’accolla chiano, chiano |
| | E s’ausa a lo terà. |
| | Accussì fa na zetella |
| 770 | Quanno s’hà da mmaretare, |
| | Nullo viecchio vo’ pegliare |
| | Ma nc’ha stesa la manella, |
| | Lo marito, è saporito, |
| | E lo sape accarezzà. |
| |
| | SCENA V |
| |
| | MEO, e FONZO pe strada. |
| |
| | MEO |
| 775 | La facenna è concrusa; nche Ntreana |
| | Me fa vedere Ciulla, te do Lella. |
| | FONZILLO |
| | Zi Meo si me vuo’ vivo, |
| | Non te cagnare de penziero. |
| | MEO |
| | Bravo? |
| | E che so’ peccerillo, o Sagliemmanco |
| 780 | Lo vide sto mostaccio? |
| | Chisto te dà parola, |
| | Si no l’ha Titta, è toja la fegliola. |
| | FONZILLO |
| | Titta no la pò havè; ma chi lo ssape, |
| | Che mbroglia maje pò fare, |
| 785 | Pe non farmela dare? |
| | MEO |
| | E che Patrone de llo sanco mio? |
| | Si non s’attenne a fa li fatte suoje, |
| | Nc’è la jostizia, e tenco bone mane. |
| | FONZILLO |
| | Lo ssaccio, e manco io so’ quarche pacchiano. |
| | MEO |
| 790 | Ora parlammo d’auto; tu staje lesto, |
| | Pe la recatta? |
| | FONZILLO |
| | E comme aggio sparmata |
| | Na felluca sottile co seje uommene? |
| | Che sonco seje gigante. |
| | MEO |
| | Fonzo siente, |
| | Io spero a la fortuna, e cchiù ad Amore, |
| 795 | Ca io venco sso Palio; ma si ncaso |
| | Lo vince tune, m’haje da fa na grazia. |
| | FONZILLO |
| | Patrone de la vita, che borrisse? |
| | MEO |
| | Vorria, che me lo disse, |
| | Ca lo vorria donare a Tenza mia. |
| | FONZILLO |
| 800 | Comme vole ossoria; si be’ voleva |
| | Appresentarlo a Lella, |
| | Ma le do n’auta cosa, che’è cchiù bella. |
| | MEO |
| | Sì, famme sto piacere, |
| | Vorria fa na fenezza a stà fegliola, |
| 805 | Ca me la nguadio; e boglio, |
| | Che faccia a certe sninfie cannavola. |
| | FONZILLO |
| | Tu staje bravo afficcato a ssa quagliozza. |
| | MEO |
| | Sine, si Fonzo mio, ch’è troppo bella, |
| | E me face piglià la tarantella. |
| |
| 810 | Si stonco scetato, |
| | Tenzella me frusta, |
| | Si stonco corcato, |
| | Tenzella me susta, |
| | Si dormo, me sceta |
| 815 | Ca nzuonno me vene, |
| | M’afferra, me tene, |
| | E comm’a copeta |
| | Me face squaglià. |
| | Si vevo, si magno, |
| 820 | Me sento nnozare |
| | Si pesco, me fragno, |
| | Ca dinto a sto mare |
| | Non c’è sta serena |
| | E quanno sto sulo, |
| 825 | Me piglia la pena, |
| | O comme a figliulo |
| | Me metto a zumpà. |
| |
| | SCENA VI |
| |
| | FONZO, e LELLA dallo barcone. |
| |
| | FONZILLO |
| | E ba ca l’ha pigliato lo Calappio |
| | Sto viecchio, e se n’abbia, co chisse butte; |
| 830 | Amore nzomma fa scherchiare a tutte. |
| | Ma vedo Lella, oddio, che luna è chesta. |
| | LELLA |
| | Ora vi’ che maretto, |
| | Me fanno ncapo sti penziere? Ah Titta |
| | Non t’havisse maje visto, e conosciuto, |
| 835 | Ca lo repuoso n’haverria perduto. |
| | FONZILLO |
| | Sia Lella, ve so’ schiavo. |
| | LELLA |
| | Addio si Fonzo. |
| | FONZILLO |
| | Ve veo malanconeca, c’havite? |
| | LELLA |
| | Non sempe se pò sta de na manera; |
| | Me sento poco bona co la capo. |
| | FONZILLO |
| 840 | E cchiù priesto lo core, che ve dole. |
| | LELLA |
| | Lo core? E pecché fine. |
| | FONZILLO |
| | Di’ se sole, |
| | Ca pe sciccà no chiovo rebattuto, |
| | Nce vo’ fatica assaje, ca nc’è arrozzuto. |
| | LELLA |
| | Vuje parlate pe Titta, ma sgarrate, |
| 845 | Da quant’ha, ch’è zompato da sto pietto, |
| | Sa che bravo martiello è lo despietto. |
| | FONZILLO |
| | Si è lo vero, sarrimmo tutte e duje |
| | Felice, e consolate. |
| | LELLA |
| | A chesto che nc’entrate. |
| | FONZILLO |
| 850 | C’entro assaie, zi Meo me v’hà promessa, |
| | E mo’ simmo accossì na cosa stessa. |
| | LELLA |
| | Me v’hà promessa già. |
| | FONZILLO |
| | Che ve dispiace? |
| | LELLA |
| | Chi chiamma? mo’ mmo’ venco. |
| | Si Fonzo collecienzia, so’ chiammata. |
| | FONZILLO |
| 855 | Attennite. Che d’è st’auta nzalata! |
| | LELLA |
| |
| | Non te storbare, |
| | Ca non è ninte; |
| | Fonzillo siente |
| | Mo’ sto nformata |
| 860 | Torna a passare |
| | Fuorze chi sa. |
| | Si no, tu aspetta |
| | Ca vago, e bengo, |
| | Si mme ntrattengo |
| 865 | Nche so’ sbrecata |
| | Sto a la veletta |
| | Pe t’aspettà. |
| |
| | SCENA VII |
| |
| | FONZILLO |
| | Fortuna, e puro chesto |
| | Mente stongo a lo meglio de parlare |
| 870 | Me viene a sconcecare |
| | Ma chi lo ssa: si non l’ha fatto apposta |
| | Pe spezzà lo descurzo, ch’è mpontata |
| | Sentenno, ca lo zio me l’hà promessa. |
| | Fosse sbotata? c’auta storia è chessa? |
| |
| 875 | Si mbe’ scompe la tempesta, |
| | Puro mormora lo mare, |
| | Accossì me pare chessa, |
| | Che co mmico voglia fa. |
| | Pe nzi’ a mo’ m’ha tormentato |
| 880 | Co lo sdigno, e lo dispietto, |
| | E mo vo’ co lo sospetto |
| | Travagliato |
| | Farme stà. |
| |
| | SCENA VIII |
| |
| | SCONCIGLIO sonanno lo tammuro nconsierto de sonature, li ballarine vestute turche, che portano lo palio mmiezo, e po MEO, e LELLA, che s’affacciano da lo barcone lloro, e TENZA, e NTREANA a la loggetta soja. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| | Todos todos a chi mi compagneros, |
| 885 | A chi se fa la fiestas; |
| | Mo’ che sto palio s’have de chiantare, |
| | Strodimmoce na mola a pazziare, |
| | Addove si’ merluzzo? cca te chianta. (A chi porta lo palio.) |
| | Perché vostè è l’Arfieros de la festa, |
| 890 | Sbrigateve mmaloras, cuerno cuerno. |
| | MEO |
| | È benuto lo palio, Lella, Lella, |
| | Viene t’affaccia. |
| | TENZELLA |
| | Mamma curre curre, |
| | Uh quanta gente viene vide, viene. |
| | LELLA |
| | Che nc’è zi Meo. |
| | MEO |
| | Se mette mo’ lo palio. |
| | NTREANA |
| 895 | Ch’havimmo da vedè? si’ corza priesto, |
| | A metterte nfenesta? trase dinto. |
| | TENZELLA |
| | Che d’haje arrasso sia |
| | Manco pozzo vedere na pazzia. |
| | NTREANA |
| | Trase dinto te dico. |
| | MEO |
| | Ah Gnora, Gnora |
| 900 | Lassala sta a bedè la poverella. |
| | No me la fa sperì; (che facce bella.) |
| | SCONCIGLIO |
| | Accossì state buono? |
| | NTREANA |
| | Mo’ mmo’ vene |
| | Ch’hà da fa no servizio. |
| | SCONCIGLIO |
| | Uh Tenza nosta? |
| | LELLA |
| | Ntrea’ falle levare sto golio. |
| | NTREANA |
| 905 | Comme vo’ la sia Lella; eh stamm’attiento |
| | Pe quarche zannaria, vasciate ll’uocchie. |
| | TENZELLA |
| | Gnorsì mo’ le chiudimmo, |
| | E co ll’ossa pezzella po vedimmo. |
| | SCONCIGLIO |
| | Eh mi segnor D. Meos, onde chiere, |
| 910 | Che mettimmo los palios? |
| | MEO |
| | Mo’ mmo’ scenno, |
| | Chisto scargea Tenzella, ed io me mpenno. (Sconciglio piglia lo palio, e l’arvolea passeanno.) |
| |
| | A lo palio d’Amore |
| | Nnammorate sbardellate |
| | Su corrite, che facite? |
| 915 | Chi lo vole, eccolo cca. |
| | (Ah nennella pazziarella |
| | Io te voglio guadagnà). (azzenna Tenzella.) |
| |
| | LELLA |
| | Viva Nardullo viva, bravo, bravo. |
| | SCONCIGLIO |
| | Vaso la mano a ostè, sia Lella schiavo. |
| |
| 920 | Mo’ se vede chi hà chiù core, |
| | Chi la vence sta recatta, |
| | E chi perde se lo gratta |
| | Co di’ mano cca, e llà |
| | (Voca, sia, che sarria |
| 925 | A sto scuoglio ntroppecà.) |
| |
| | NTREANA |
| | Sia Le’ t’haggio da dire na parola. |
| | LELLA |
| | Mo’ scenno abbascio, viene. |
| | NTREANA |
| | Eh figlio’ vi’ che faje, attienne a ttene. |
| |
| | SCENA IX |
| |
| | SCONCIGLIO, MEO abbascio, e TENZA a la fenesta. |
| |
| | TENZELLA |
| | Ch’è squagliata a bon’ora, vi’ che susta |
| 930 | Perché no mmoglio Meo, non sa che fare |
| | Pe fareme schiattare? |
| | MEO |
| | Addove si’ Nardullo? |
| | SCONCIGLIO |
| | Eccome ccane. |
| | MEO |
| | Damme sso palio, e tozzola ssa porta. |
| | SCONCIGLIO |
| | E ch’havimmo da fa. |
| | MEO |
| | Voglio saglire |
| 935 | A mettere lo palio a sso barcone. |
| | SCONCIGLIO |
| | Y perché non lo miettes |
| | A lo barcones tuios? |
| | MEO |
| | Ca no me piace, |
| | Che d’è si’ fatto moccia, che buo’ mettere |
| | L’assisa a le pennate? |
| | SCONCIGLIO |
| | Tu che d’aje? |
| 940 | Chi te scicca, che strille? mo’ lo metto |
| | Porzì ncoppa na votta. |
| | MEO |
| | Dallo ccane. |
| | SCONCIGLIO |
| | Che boglio dà? na meoza, è affizio mio. |
| | Mo’ saglio addo Ntreana, e nce lo chianto. |
| | MEO |
| | Tu vuo’ saglire? |
| | SCONCIGLIO |
| | Yo, che fosse ciunco? |
| | MEO |
| 945 | Uh te te ca Sconciglio m’è resciuto. |
| | SCONCIGLIO |
| | Lo Sonciglio si’ ttune; oje Cartafauza, |
| | No mme ì guancianno, ca te perdo |
| | Lo respetto; me siente? |
| | TENZELLA |
| | Ah maramene, |
| | Ca chiste mo’ faranno accostiune. |
| | MEO |
| 950 | E che buo’ che te rompa |
| | La noce de lo cuollo, lazzarone? |
| | SCONCIGLIO |
| | E bù senza la palla; |
| | Vi’ chi fa leva te? na mmummia secca, |
| | Che si faccio na lloffa te l’affoco. |
| | MEO |
| 955 | A me na lloffa? oh potta d’oje? birbante, |
| | Damme sto palio cca. |
| | SCONCIGLIO |
| | Non t’accostare |
| | Ca te faccio no stuppolo. |
| |
| | SCENA X |
| |
| | NTREANA, e LELLA abbascio, e li stisse. |
| |
| | NTREANA |
| | Ch’è chesto? |
| | LELLA |
| | Ah janca me, ca chisse mo’ s’accidono |
| | Ajutate spartite |
| 960 | Curre Ntreana, e buje che nce facite? (Cca Ntreana, e Lella teneno Meo, e duje aute Sconciglio.) |
| | NTREANA |
| | Patro’ Mmeo ch’è breogna; vi’ che faje? |
| | MEO |
| | Lassame ì Ntreana. |
| | LELLA |
| | Statte zitto. |
| | SCONCIGLIO |
| | Fatte a tenè guallecchia, |
| | Ca si viene te stiro ssa pellecchia. |
| | MEO |
| 965 | Oh mmalora lassateme. |
| | LELLA |
| | Sconciglio, |
| | Vavattenne da lloco. |
| | NTREANA |
| | Scumpe mone. |
| | MEO |
| | Posa sto palio. |
| | SCONCIGLIO |
| | Schiatta, |
| | Tanto ng’haje tu, quant’io a sta recatta. |
| |
| | SCENA XI |
| |
| | FONZO, e li stisse. |
| |
| | FONZILLO |
| | Che remmore nc’è lloco? |
| | NTREANA |
| | Uh Fonzo Fonzo |
| 970 | Acconcia st’arravoglio. |
| | FONZILLO |
| | Che d’è stato? |
| | SCONCIGLIO |
| | Vo’ mettere lo palio addo Ntreana. |
| | FONZILLO |
| | E tu va mettencillo dalle gusto. |
| | SCONCIGLIO |
| | Nce lo vo’ mettere isso co malanno; |
| | E chisto è affizio mio. |
| | FONZILLO |
| | Va nce lo saglie, |
| 975 | E fenite sta baja. |
| | MEO |
| | No nce saglire; |
| | Ca te caccio lo fecato cca mmiezo. |
| | FONZILLO |
| | Ah zi Meo, haje jodizio; e mo’ te pierde? |
| | MEO |
| | Ed isso mo’ vo’ vencere lo punto; |
| | E nnanze non ce lasso sto mostaccio. |
| | NTREANA |
| 980 | Venca da tene la prodenza, scumpe. |
| | FONZILLO |
| | Non guastammo la festa, e tu Nardullo, |
| | Damme sto palio, ca lo metto io. |
| | MEO |
| | Me scusa ostè, nce va l’anore mio. |
| | NTREANA |
| | Ncoppa la casa mia no nce lo voglio. |
| | SCONCIGLIO |
| 985 | E io mo’ te lo nzippo a chisto scuoglio. |
| | FONZILLO |
| | Jammoncenne zi Meo, leva ssa baja. |
| | No mi’ ca pierde de connizione |
| | A bolè contrastà co sto scauzone? |
| |
| | Chi cammina pe li spine, |
| 990 | S’hà da pognere, e stracciare, |
| | Chesta è cosa che se sa. |
| |
| | MEO |
| |
| | È lo vero accossì ba. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| |
| | Dise bien, mosca saglià. |
| |
| | FONZILLO |
| |
| | Co schefienzie, e malantrine |
| 995 | No besogna havè, che fare. |
| |
| | FONZILLO - MEO |
| |
| | Pecché t’hanno d’allordà. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| |
| | Vi’ che mmierdas vonno aulà? |
| |
| | SCENA XII |
| |
| | SCONCIGLIO, NTREANA, e LELLA. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| | Oh ca ll’haggio venciuta |
| | LELLA |
| | Haje fatta prova, |
| | Va stirate lo vraccio. |
| | SCONCIGLIO |
| | Ma sia Lella, |
| 1000 | Isso vo’ fa lo potta a ncioreareme, |
| | Ed io non passo pe sto chirchio rutto. |
| | NTREANA |
| | Lassalo ì sia Lella, sient’a mmene. |
| | LELLA |
| | Jammo dinto, e parlammo chiù apposate. |
| | SCONCIGLIO |
| | Lo palio è puosto già, via su abballate. (Cca se fa l’abballo a la torchesca, Sconciglio se torna a peglià lo tammurro, e sona fenuto l’abballo dice:) |
| 1005 | Fegliule jatevenne a la falluca, |
| | Ca mo’ venco, e le ccose nc’agghiustammo, |
| | E po co ste milorde nc’arrappammo. |
| |
| | SCENA XIII |
| |
| | LELLA, e NTREANA. |
| |
| | LELLA |
| | Sta mbroglia vole fare lo si Titta, |
| | Stravestirse da schiavo pe basarme? |
| 1010 | E di’ che benca, di’, ca no le scippo |
| | Ll’uocchie co st’ogna? |
| | NTREANA |
| | Non farraje a chesto, |
| | C’haggio provisto a tutto; saglietenne. |
| | Serrate da dereto, e s’io venesse |
| | A tozzolare, non aprì. |
| | LELLA |
| | Non t’apro. |
| | NTREANA |
| 1015 | Mo’ voglio mette Ciulla stravestuta |
| | A la portella mia reto la casa, |
| | Azzò vennenno Titta, da llà esca, |
| | E vedimmo chi fa meglio sta pesca. |
| | LELLA |
| | Guidela tu comme te pare meglio, |
| 1020 | Ajuta chella scura negrecata. |
| | NTREANA |
| | È piso mio. |
| | LELLA |
| | Vide a che stella è nata. |
| | Orsù non è cchiù tiempo sta mmalanza; |
| | Ciulla è biva, e sta cca; Titta ha mogliere, |
| | Lella ca tu nce pienze, che ne spiere? |
| |
| 1025 | Non serve cchiù a penzare |
| | Povero core mio, |
| | Lassalo sosperare |
| | Resuorve ch’aje da fa. |
| | Si vide ca non puoje |
| 1030 | Avè chillo che buoje |
| | Lassa sso tradetore, |
| | Amma chi puoje peglià. |
| |
| | SCENA XIV |
| |
| | TITTA da schiavo vennenno cauzette. |
| |
| | TITTA |
| | O creo ca simm’a ttiempo, e che Ntreana |
| | Sta ddo Lella, ca nghiusa have la porta, |
| 1035 | Mettimmoce a strellare |
| | Pe farel’affacciare. |
| |
| | Chi volir comprar calzetta, |
| | E russetta a piattina, |
| | Tutta quanta rrobba fina |
| 1040 | A bon prezzo mi donar |
| | Su baisano via comprar. |
| |
| | Non nce compare nullo, a che ghiocammo? |
| | Mettimmoce a sto pizzo, ed aspettammo. |
| |
| | SCENA XV |
| |
| | CIULLA da zingara, e lo stisso. |
| |
| | CIULLA |
| |
| | Ahie chi vo’ la palettella, |
| 1045 | Nc’è lo spito, ed è polito, |
| | Tenco cca la scummarella, |
| | Cortesia ve voglio fa; |
| | Chi se nzora, e bo’ accattà. |
| |
| | CIULLA - TITTA |
| |
| | Chi volir &c. - Ahie chi vo’ &c. |
| |
| | CIULLA |
| 1050 | Ecco llà Titta, ah negrame lo core |
| | Che sbattere me fa; Cielo soccurzo. |
| | Compar bongiorno. |
| | TITTA |
| | Chesta nce mancava, che bolir? |
| | CIULLA |
| | Che d’avir co chesta cera? |
| 1055 | Annevenar ventura. |
| | TITTA |
| | Andare, andare, |
| | Ca ti star mariola. |
| | CIULLA |
| | N’è lo vero; |
| | Io non so’ llatra, e manco tu si’ schiavo. |
| | TITTA |
| | (Oh bon’ora, e che sento?) Ti star pazza? |
| | CIULLA |
| | Non cagnare lenguaggio, ca te saccio. |
| | TITTA |
| 1060 | Che sapir? ti star fauza. |
| | CIULLA |
| | Tu si’ fauzo |
| | Ca staje cca pe fa mbroglia, |
| | O maro te, si chesta se scommoglia. |
| | TITTA |
| | (Tiemente c’hà li spirete sta zingara, |
| | Me potesse ajutà?) Su va decenno |
| 1065 | Nnevineme la sciorta. |
| | CIULLA |
| | Me daje la cortesia. |
| | TITTA |
| | Te la dongo. |
| | CIULLA |
| | Damme sta mano, ed auza cca sta faccia. |
| | TITTA |
| | Veccola. |
| | CIULLA |
| | (Tradetore) siente ccane, |
| | Te vedo all’uocchie ca si’ nnamorato; |
| 1070 | Fust’amato no tiempo. |
| | TITTA |
| | E mo’? |
| | CIULLA |
| | Si’ odiato. |
| | TITTA |
| | Perché? |
| | CIULLA |
| | C’haje la mogliere. |
| | TITTA |
| | Lloco sgarre. |
| | CIULLA |
| | No sgarro; siente appriesso. |
| | TITTA |
| | Sto a sentire. |
| | CIULLA |
| | Te si’ bestuto Schiavo pe basare |
| | La fegliola, che amme, n’è lo vero? |
| | TITTA |
| 1075 | (Io rest’ammisso) comme tu lo ssaje? |
| | CIULLA |
| | Lo folletto, che tenco a chist’aniello |
| | Me lo ddice a l’arecchia. |
| | TITTA |
| | E mente è chesto |
| | Comme, haje ditto ca io sonco nzorato, |
| | Si moglierema è morta? |
| | CIULLA |
| | Ed io te dico |
| 1080 | Ca mogliereta è biva. |
| | TITTA |
| | È biva! comme? |
| | CIULLA |
| | Che d’è; te si’ cagnato de colore? |
| | Che te spiace, ch’è biva. |
| | TITTA |
| | Ah porca, nfame? |
| | CIULLA |
| | Perché le dice chesto. |
| | TITTA |
| | Vasta, vasta. |
| | Ed è biva pe cierto? |
| | CIULLA |
| | È biva. |
| | TITTA |
| | A sciorte. |
| 1085 | Accossì m’haje traduto? E già ch’è biva, |
| | Pigliate chiste, e dimme addove stace. |
| | CIULLA |
| | Che ne vuo’ fa. |
| | TITTA |
| | Le voglio caccià ll’Arma. |
| | CIULLA |
| | Addonga la vuo’ morta. |
| | TITTA |
| | E zeffonnata. |
| | CIULLA |
| | Stipate li denare, ca la scura |
| 1090 | Pe contentarte venarrà no juorno, |
| | Co tutto ca le si’ tanto nnemmico, |
| | E te dirrà chello, che mo’ te dico. |
| |
| | Non si’ stracquo turco cano |
| | De volerme fa patire? |
| 1095 | Vuo’ che mora, pe morire |
| | So’ benuta eccome cca. |
| |
| | TITTA |
| | (Oddio me pare de sentire Ciulla.) |
| | CIULLA |
| |
| | Su che faje, stienne ssa mmano |
| | Te lo pietto scippa straccia |
| 1100 | De sto core fa venaccia |
| | Nzi’ che t’haje da sazià. |
| |
| | Aimmè lo core, ajuto. |
| | TITTA |
| | Uh poverella |
| | O Ntreana, Ntreana? |
| |
| | SCENA XVI |
| |
| | NTREANA, e li stisse. |
| |
| | NTREANA |
| | Che nc’è Titta. |
| | TITTA |
| | Ajuta chesta Zingara. |
| | NTREANA |
| | Maressa |
| 1105 | Ch’è stato. |
| | TITTA |
| | È addebboluta; |
| | Te dalle sto carrino, e di’ che torna, |
| | Ca ll’haggio da parlare. |
| | NTREANA |
| | Tu mo’ ddo’ vaje. |
| | TITTA |
| | Me voglio ì a spogliare. |
| | NTREANA |
| | E Lella. |
| | TITTA |
| | Haggio cagnata penione. |
| 1110 | Po te dico pecché, lasseme ire. |
| | CIULLA |
| | E quanto sto a morire? |
| | NTREANA |
| | Figlia mia, che cos’è? che t’è socciesso? |
| | CIULLA |
| | Ah ca non pozzo, te llo ddico appriesso. |
| | Maritemo addo’ stace. |
| | NTREANA |
| 1115 | Se n’è ghiuto a spoglià! |
| | CIULLA |
| | T’ha ditto niente. |
| | NTREANA |
| | Vo’, che tuorne ca t’have da parlare, |
| | E t’hà lasciato no carrino, sciala. |
| | CIULLA |
| | Sì ca scialo, ddov’è? dammillo priesto. |
| | Saje perché l’ha lassato. |
| | NTREANA |
| 1120 | Perche? |
| | CIULLA |
| | Che me n’accatta solemato. |
| | NTREANA |
| | Non ce perdere tiempo, fa sta spesa, |
| | E bi’ comme te truove? Ah maratene |
| | Vi’ ca tu vaje mpazzia, si non ntienne, |
| | Susete, e ghiammoncenne. |
| | CIULLA |
| 1125 | Hoje morte, addove si’, che non mme siente, |
| | Ca pe farme stentare, e cchiù patire, |
| | Si’ fatta sorda, e no mme faje morire. |
| |
| | SCENA XVII |
| |
| | SCONCIGLIO, e TENZELLA. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| | Haggio ntiso, ca Titta sta mmojenato, |
| | No mmene a la recatta, |
| 1130 | Si be’ nce manna la falluca soja; |
| | Chesto me va cchiù mparo, |
| | Pe guadagnà lo palio, ca sto cano |
| | È no turco de Mare; e co raggione |
| | Me deva apprenzione. |
| | TENZELLA |
| | Mo’ che Mamma |
| 1135 | St’attuorno a Ciulla pe la conzolare |
| | Lassame ascì no poco a resciatare. |
| | SCONCIGLIO |
| | Tenzella. |
| | TENZELLA |
| | O si smargiasso tu cca staje? |
| | SCONCIGLIO |
| | A lo commanno tujo bannera mia. |
| | TENZELLA |
| | Haje fenuto fa buglia, presentuso? |
| | SCONCIGLIO |
| 1140 | Ma si chella ranonchia scortecata |
| | De Cartafauza me vo’ ì fruscianno, |
| | Ng’hà mancato tantillo, e le ncasava |
| | Quatto gliommare ncapo, la schefice |
| | Isso voleva saglì a la Casa toja. |
| 1145 | Pe mettere lo Palio. |
| | TENZELLA |
| | Che d’era? |
| | M’arrobbava coll’uocchie, o me magnava. |
| | SCONCIGLIO |
| | E si chillo annascuso |
| | Te lo mollava quarche pezzechillo, |
| | O jocava de ciampa a sto pedillo? |
| | TENZELLA |
| 1150 | E sì ca io so’ morta? no le deva |
| | No muzzeco a lo naso. |
| | SCONCIGLIO |
| | Ca lloco sta lo ccaso, |
| | Potea sgarrà la botta, |
| | E scagno dello naso, dive sotta. |
| | TENZELLA |
| 1155 | Va Zanno marotene, |
| | Sempe co la pazzia; ma tu non saje, |
| | Ca sto dint’a li guaje. |
| | SCONCIGLIO |
| | Perché bellezza? |
| | TENZELLA |
| | Ca mamma me vo’ dare a Cartafauza. |
| | SCONCIGLIO |
| | Pecchesso lo Carnumma era ncocciato |
| 1160 | De saglì ncoppa; Ed io bravo saputo, |
| | Ca tell’haggio chiaruto. Eh statt’attiento; |
| | Non te fa trasportà da mamma toja, |
| | Ca ste becchie mmardette hanno pe uso. |
| | D’annegrecà le ffiglie; co pretesto |
| 1165 | Ca le vonno dà pane pe campare, |
| | Le danno n’uosso viecchio a spollecare. |
| | TENZELLA |
| | È lo vero, ma tu me faje paura, |
| | Ca si’ troppo manisco, e furiuso, |
| | Vorria, che fusse doce cchiù de pasta, |
| 1170 | Che no vvedisse troppo, e non trasisse |
| | A li guaje de le femmene; m’haje ntiso, |
| | Fegliulo finché manzo, ca si’ acciso. |
| | SCONCIGLIO |
| | Tenze’ no nnommenà troppo sto manzo, |
| | Ca la Carne de piecoro hà no fieto; |
| 1175 | Vasta, si non so’ manzo, so’ cojeto. |
| | TENZELLA |
| | Quanno faje accossì starrimmo buono, |
| | E te vorraggio bene |
| | De chillo muodo, che tu vuoje a mmene. |
| | SCONCIGLIO |
| | Pe l’Affecchienzia ntanto duorme, duorme. |
| 1180 | Ma tu st’attiento pe lo viecchio. |
| | TENZELLA |
| | Guarda non è focile pe tenè sta scarda. |
| |
| | Speretillo de sto core |
| | Pe tte sulo tenc’affetto. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| |
| | Fecatiello de sto pietto |
| 1185 | Lo centimmolo d’amore |
| | Schitto tu me faje votà. |
| |
| | TENZELLA |
| |
| | Fruscia via, non te stracquà. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| |
| | Tu figliola si’ la mola, |
| | Che me fragne nott’è ghiuorno. |
| |
| | TENZELLA |
| |
| 1190 | Tu figliulo si’ lo mulo |
| | Che sta mola vuote attuorno. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| |
| | Fragne bona sta farina. |
| |
| | TENZELLA |
| |
| | Arre trotta, su cammina. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| |
| | Nché lo grano è mmacenato |
| 1195 | Bella pizza voglio fa. |
| |
| | TENZELLA |
| |
| | Quanno po te si’ stracquato, |
| | Quant’alizze vuo’ jettà. |
| |
| |
| |
| |