| | |
| | |
| | La mogliere fedele, Napoli, A Spese de li Mpressarie, 1731 |
| | a cura di Emanuela Esposito |
| |
| |
| |
|
| |
| | ATTO TIERZO |
| |
| | SCENA PRIMMA |
| |
| | NTREANA, e CIULLA da zincara mmocca a la Porta, e LELLA. |
| |
| | NTREANA |
| | Lasseme primmo tozzolare; aspetta. |
| | LELLA |
| | Chi tozzola? |
| | NTREANA |
| | Sonch’io. |
| | LELLA |
| | Che nc’è Ntreana? |
| | NTREANA |
| 1200 | Te voglio fa vedè na bella zincara, |
| | E farte annevenare la ventura. |
| | LELLA |
| | Mo sì c’haggio le chiocche a sta pazzia. |
| | NTREANA |
| | E sientela, ched’è? ca te nce spasse; |
| | Viene cca bella giovane. |
| | LELLA |
| | Chi è chesta? |
| 1205 | Me pare de conoscerla. |
| | NTREANA |
| | Annevina. |
| | LELLA |
| | Ha na nfanzia de Ciulla. |
| | CIULLA |
| | E chi vogl’essere? |
| | Chesta sonco, sia Lella. |
| | LELLA |
| | Oh sore mia, |
| | Sinche la bemmenuta; Oddio che gusto |
| | C’haggio de te vedere! |
| | CIULLA |
| | È grazia toja. |
| | LELLA |
| 1210 | Comme staje Core mio? uh janca tene, |
| | Si’ fatta meza, e cchiù non pare ad essa! |
| | CIULLA |
| | E puro e assaje ca sonco viva, o sore, |
| | Ca me mantenco schitto de dolore. |
| | NTREANA |
| | Collecienza fegliole io vavo dinto |
| 1215 | Pe no servizio, jatevenne ncoppa, |
| | Ca mo’ mmo’ nce vedimmo. |
| | LELLA |
| | All’ora bona. |
| | NTREANA |
| | Haggio sbiata Ciulla pe no poco, |
| | Me voglio sgoliare co Tenzella, |
| | E farele passare la ncozzella. |
| |
| | SCENA II |
| |
| | CIULLA, e LELLA. |
| |
| | LELLA |
| 1220 | Tu c’haje fatto a mariteto |
| | Che te vo’ morta, quann’isso t’amava |
| | Cchiù assaje dell’uocchie suoje. |
| | CIULLA |
| | Che bolea fare? |
| | Si non c’amarlo io puro cchiù de mene. |
| | LELLA |
| | E n’haje nullo sospetto? |
| | CIULLA |
| | Troppo ll’haggio, |
| 1225 | Isso er’amico de no Messenese, |
| | Chiammato Tonno, e lo tenea da frate; |
| | Cchiù de na vota chisto me tentaje, |
| | Ma peché no mmolette |
| | Mancà a l’annore mio, m’ammenacciaje. |
| | LELLA |
| 1230 | Amice de sti tiempe? e fidatenne. |
| | CIULLA |
| | Io creo, c’havesse mmottonato Titta, |
| | Pecché sempe me stea de mala cera. |
| | LELLA |
| | Non pò esse de manco. |
| | CIULLA |
| | Mo’ fa ll’anno |
| | Partije pe Spagna, me portaje cod’isso |
| 1235 | Ncoppa no bastemiento; e rente Genoa |
| | Na sera, mente io steva poco bona, |
| | Me fece scenne nterra co no sghiffo, |
| | Addo’ nce steva Tonno co lo frate. |
| | LELLA |
| | Negra te poverella ntra li lupe. |
| | CIULLA |
| 1240 | Ah Lella jammo ncoppa, |
| | Ca me scappa lo chianto. |
| | LELLA |
| | Comme vuoje. |
| | Io sto p’ajuto a li travaglie tuoje. |
| | CIULLA |
| |
| | Me conzola no penziero, |
| | Ca nnocente è chisto core; |
| 1245 | E lo cielo pecch’è ghiusto, |
| | Sta tempesta ha da carmà. |
| | Si defenne, comm’è bero; |
| | La jostizia, e l’annore, |
| | Spero sì d’havè sso gusto |
| 1250 | De vedereme quietà. |
| |
| | SCENA III |
| |
| | MEO, e FONZO. |
| |
| | MEO |
| | Jammoncenne a mmarcare, |
| | Ch’è tardo, e già so’ lleste tutte quante. |
| | FONZILLO |
| | Comme vuoje, ma zi Meo famme na grazia, |
| | Nnante che ghiammo, vorria vedè Lella |
| 1255 | Azzò coll’uocchie suoje speretuse |
| | Me dà cchiù forza, e quanno nuje vocammo |
| | Me faccia signo co lo moccaturo, |
| | Che baga alliegro, e benca cchiù ssecuro. |
| | MEO |
| | Ma vi’, ca m’ha prommiso |
| 1260 | De dareme lo palio, si vince. |
| | FONZILLO |
| | No manco de parola. |
| | MEO |
| | Mo’ la chiammo. |
| |
| | SCENA IV |
| |
| | LELLA, li stisse, e po NTREANA, e TENZELLA. |
| |
| | LELLA |
| | Bene mio, ch’è sta porta?... ah tu si’ Zio? |
| | Che buo’? |
| | MEO |
| | Sienteme Lella; |
| | Già t’haggio mmaretata co Fonzillo; |
| 1265 | Eccolo ccane, te vorria parlare. |
| | LELLA |
| | Comme vuo’ tu, che benca. |
| | MEO |
| | Si Fonzillo, |
| | Accostate. |
| | FONZILLO |
| | Sia Lella, ve so’ schiavo. |
| | LELLA |
| | Bemmenut’Ossoria. |
| | MEO |
| | Mente parlate, |
| | Pur io na parolella |
| 1270 | Voglio dire a Tenzella. |
| | FONZILLO |
| | Cca t’aspetta. |
| | Sia Lella, io so’ restato assaje confuso. |
| | LELLA |
| | De che? |
| | FONZILLO |
| | De lo descurso de mo’ nnante. |
| | NTREANA |
| | Chi tozzola? |
| | MEO |
| | Sonch’io. |
| | NTREANA |
| | Che me commanne. |
| | MEO |
| | Mo’ jammo a la Recatta, |
| 1275 | Vorria pregà Tenzella, che se stia |
| | A la fenesta quann’io passo, e beda |
| | Lo maretiello sujo, che ba a pegliare |
| | Lo palio pe d’essa. |
| | NTREANA |
| | Mo’ la chiammo. |
| | FONZILLO |
| | Ntanto che sto securo, |
| 1280 | Speranza bella, de l’affetto tujo? |
| | LELLA |
| | Si Fonzo m’havvarraje mogliere, e schiava. |
| | TENZELLA |
| | C’haggio da scire a fa? |
| | NTREANA |
| | Siente che ddice |
| | Patro’ Meo. |
| | MEO |
| | Zita mia. |
| | TENZELLA |
| | Che zita, e bedola |
| | Me vaje vennenno, Viecchio nzallanuto, |
| 1285 | Meglio sarria, che pienze a lo Tauto. |
| | MEO |
| | E be’, chesto che d’eje? |
| | NTREANA |
| | Hà pazziato. |
| | MEO |
| | Mmalora che pazzia? ca m’ha scannato. |
| | NTREANA |
| | Aspe’, ca mo’ l’afferro, e te la porto. |
| | MEO |
| | Aje Fonzo? |
| | FONZILLO |
| | Che nc’è zio? |
| | MEO |
| 1290 | Leva mano, |
| | FONZILLO |
| | Che d’è stato? |
| | NTREANA |
| | Veccola ccane. |
| | MEO |
| | Testemmonia Vosta, |
| | Sentite tutte quante, haggio prommisso |
| | A Ntreana de dare Lella a Fonzo, |
| | Co patto, ch’essa desse a me la figlia, |
| 1295 | Mo’ chesta no mme vole, è gia guastato |
| | Tutto lo Parentato. Saglie Lella. |
| | FONZILLO |
| | Aje zi Meo, Vi’ che faie? |
| | MEO |
| | Chianto puorre. |
| | FONZILLO |
| | Vi’ che sconquasso mette sta fegliola. |
| | LELLA |
| | Ma Lella non te manca de parola. |
| | NTREANA |
| 1300 | Ah cana tu me miette a le rrasora. |
| | TENZELLA |
| | O rasora, o cortielle, no lo voglio, |
| | Chi se vo’ scotenà nfacce a sso scuoglio? |
| | MEO |
| | Ntrea’, covernamette. |
| | NTREANA |
| | Siente, siente. |
| | MEO |
| | No nc’è cchiù che sentire, |
| 1305 | Si non haggio Tenzella, |
| | Io me revoco, e no ve donco Lella. |
| | FONZILLO |
| | Ntreana, che facimmo? aiemmè so’ perzo. |
| | NTREANA |
| | Va, va, ca ch’è piso mio d’aggiustà Tenza |
| | E si no lo mazzuoccolo nce penza. |
| | FONZILLO |
| |
| 1310 | Che d’è chesto? che m’e dato? |
| | Che cos’hà sta sciorte mia? |
| | O me votta a ghì mpazzia; |
| | O me tira a fa morì. |
| | Mo’ me veo ncielo auzato, |
| 1315 | Mo’ me trovo sottaterra |
| | Mo’ sto a mmare, mo’ sto nterra |
| | Quando quanno ha da scompì. |
| |
| | SCENA V |
| |
| | TITTA spogliato da Schiavo. |
| |
| | TITTA |
| | O sbenturato me, c’addo’ m’accosto, |
| | Sento di’, ca moglierema sia viva; |
| 1320 | E cchiù d’ogn’uno m’have spaventato |
| | La Zincara, che m’have annevenato, |
| | Comme scioglio sto mbruoglio? addo’ me voto? |
| | Tonno, che l’affocaje, stace a Messina, |
| | Ca chisso me porria |
| 1325 | Levà sta fantasia. Vogl’ì a bedere, |
| | Chi sa fosse venuto |
| | Ca se stace aspettanno nn’ora, nn’ora? |
| | Ma che faccio si n’è benuto ancora? |
| |
| | SCENA VI |
| |
| | TENZELLA, che fuje, NTREANA, che la secuta co na cocchiara, e TITTA. |
| |
| | TENZELLA |
| | Ajutateme gente, |
| 1330 | Ca chesta me carosa. |
| | NTREANA |
| | Passa ccane, |
| | Porcella, presentosa. (se secutano.) |
| | TITTA |
| | Tenzella che cos’è? che d’haje Ntreana? |
| | TENZELLA |
| | Tenitela si Titta, ca m’accide. |
| | NTREANA |
| | Non me tenè, si Titta, ca me scanno. |
| 1335 | Te voglio magn’a muorze malenata; |
| | Trase dint’a la casa. |
| | TENZELLA |
| | Vavattenne, |
| | Vi’ ca me jetto a mmare. |
| | TITTA |
| | Che t’ha fatto? |
| | NTREANA |
| | Niente niente. |
| | TITTA |
| | Ma puro? |
| | NTREANA |
| | Passa dinto |
| | Eh lasseme si Titta. |
| | TITTA |
| | Scumpe mone. |
| 1340 | La vuo’ fa desperà la poverella, |
| | Che se derrup’a mmare? che t’hà fatto? |
| | TENZELLA |
| | Me vole mmaretare a Cartafauza. |
| | NTREANA |
| | Ah lencuta, lencuta, zitto, zitto. |
| | TITTA |
| | Comme comme? vuo’ dà sta palommella |
| 1345 | A chill’ascio pecuso? che si’ pazza? |
| | TENZELLA |
| | Vuje lo bedite mo’, che cosa è chesta? |
| | Chi nce l’ha puosto sto demmonio adduosso; |
| | N’onza de carne a no cantaro d’uosso. |
| | TITTA |
| | Haje raggione, haje raggione, saglietenne |
| 1350 | Ncoppa a la casa mia statte co sorema; |
| | Ca po venco, ed agghiusto ste zampogne. |
| | NTREANA |
| | Viene cca, viene cca. |
| | TITTA |
| | Lassala ire, |
| | Ca si’ troppo ncocciosa. |
| | NTREANA |
| | Vavattenne |
| | Ca nce vedimmo appriesso; maratene, |
| 1355 | Si non te piglie Patro’ Meo, t’arrappo. |
| | TENZELLA |
| | Comme la vuo’ sentire? no lo voglio. |
| | NTREANA |
| | Ah berruta, verruta, te nce coglio. |
| | TENZELLA |
| |
| | A me biecchie? vuo’ sta bella, |
| | No m’ancappe a sta tagliola; |
| 1360 | So’ ffegliola peccioncella, |
| | E becino a no sciamarro |
| | Io me voglio nghiettechì? |
| | Di’ che benca, gnorezzì. |
| |
| | NTREANA |
| | Vi’, si la vo’ scompire. |
| | TITTA |
| 1365 | Chesta me fa morì, lassela dire. |
| | TENZELLA |
| |
| | Ntra la tossa, e lo catarro, |
| | Li dolure, e la cionchia |
| | Starria fresca comm’a rrosa; |
| | E de cchiù la gelosia, |
| 1370 | Co li strille pe rrefosa, |
| | Me farria priesto morì. |
| |
| | SCENA VII |
| |
| | Se sente apprimmo sparà na botta, po comparesceno 4. falluche, che vocano addoje addoje; una nc’è FONZO, a n’autra Patro’ MMEO, ed a n’autra SCONCIGLIO, la quarta, che ba nnanze a tutte, e la falluca de Titta, che sta nterra co NTREANA. |
| |
| | NTREANA |
| | Che botta è chesta? |
| | TITTA |
| | Ah a, ca mo’ se partono |
| | Pe la recatta le fallucche, jammo |
| | A bedè chi va nnante. |
| | NTREANA |
| | Eccole ccane, |
| 1375 | Ca veneno. |
| | TITTA |
| | E la mia va nnante a tutte. |
| | NTREANA |
| | Addo’ vanno? |
| | TITTA |
| | A passare lo cavallo, |
| | A botà lo fortino, e po so’ ccane. |
| | Oje Ciommo Ciommo, appuggia a la lenterna |
| | St’attiento cane, magnete sto mare. |
| | FONZILLO |
| 1380 | Date lejune mieje, mmestimmo a chesta, |
| | Che nce va nnante? ah cano, tira fora |
| | Appuggia a lo fortino, via frusciate. |
| | MEO |
| | Belle giuvene mieje date stregnite, |
| | Vencimmolo sto palio, ca tenco |
| 1385 | Stipato tutto chello, che bolite. |
| | SCONCIGLIO |
| | Ah canaglia, canaglia date suoccie. |
| | Mmalora, che facite. |
| | TITTA |
| | Ah ah, che risa, |
| | Lo viecchio vace ad orza. |
| | NTREANA |
| | Vide chisto, |
| | Ca vota lo centimmolo cca nnante. |
| | MEO |
| 1390 | Oie Sconciglio, Sconciglio, viene arreto. |
| | SCONCIGLIO |
| | Sorca guallecchia, ca venimmo affieto |
| | O manna craje, ah figlie de na scrofa. |
| | TITTA |
| | L’ha pigliato lo purpo; Addio Ntreana. |
| | NTREANA |
| | Si Titta, addo’ t’abbie? |
| | TITTA |
| | Mo’, mmo’ torno. |
| | NTREANA |
| 1395 | Si accorre niente, vi’ ca sto cca ttuorno. |
| |
| | SCENA VIII |
| |
| | SCONCIGLIO ch’esce da mare, e Ntreana. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| | Che ve venca lo cancaro birbante |
| | Lazzaro mbreacune, |
| | Jate a mmalora a carrejà craune. |
| | NTREANA |
| | Hagge pacienza; è Stata, e baje cchiù frisco. |
| | SCONCIGLIO |
| 1400 | E battenne tu nnante, |
| | No me zocà lo verme. |
| | NTREANA |
| | Che cos’haje? |
| | Ca t’arrappe, e t’accide, che nce faje? |
| | SCONCIGLIO |
| | O descenzo mmarditto, che le scanna, |
| | Vonn’ire a la recatta, e se mbreacano; |
| 1405 | Si n’havessero visto maje vocare, |
| | Sbotà la varca, e farme ire a mmare? |
| | NTREANA |
| | Tu mo’ che nce farrisse, so’ desgrazie. |
| | SCONCIGLIO |
| | Tiemente, che caozone arrojenato! |
| | E m’è stato mprestato; mo’ mmo’ siente |
| 1410 | Ca lo patrone lo vo’ nuovo; ed io |
| | Lo guadagno nce scotolo, |
| | C’haggio fatto a crastà sei onze a rruotolo. |
| | NTREANA |
| | Haggie salute, a n’auta occasione, |
| | Che bince n’auto palio, te renfarche; |
| 1415 | Voca ngalera, e no a falluche, o varche. |
| | SCONCIGLIO |
| | Ntrea’ tu mme repasse, ma non saje |
| | Ca sogra me farraje nfra quatto juorne. |
| | NTREANA |
| | Addavero? |
| | SCONCIGLIO |
| | Ncoscienza. |
| | NTREANA |
| | Ah, a, che spasso. |
| | E si’ ommo pe figliema, nzertone? |
| | SCONCIGLIO |
| 1420 | Ched’è, non fosse buono |
| | A tenerla contenta notte, e juorno? |
| | NTREANA |
| | È lo vero, ma ll’aggio mmaretata. |
| | SCONCIGLIO |
| | Saccio, ca ll’haje prommessa a Cartafauza, |
| | Ma no nne prova affè da chesta fauza, |
| 1425 | Lasseme ì a mmotà, ca po parlammo. |
| | Ma pe mo’ te la dico. |
| | No viecchio, e na fegliola è brutto ntrico. |
| |
| | Tu sgarre a li mise; |
| | Marito, e mogliere |
| 1430 | Vonn’essere pare; |
| | Chi vo’ mmaretare |
| | C’agghiusta li pise, |
| | Si no vo’ vedere |
| | Lo cane, e la gatta |
| 1435 | Pe ncoppa, e pe sotta |
| | Stracciarse, e strillà. |
| | Lo viecchio è geluso, |
| | La giovane è pazza, |
| | Vo’ chillo mpertuso |
| 1440 | La scura nzerrare; |
| | Vo’ chesta scialare |
| | Pe ccasa, e pe chiazza |
| | E sa, che recatta |
| | Nce nasce de botta; |
| 1445 | Fa chillo bò bò, e chesta mià mià. |
| |
| | SCENA IX |
| |
| | NTREANA sola. |
| |
| | NTREANA |
| | Chisto dice quarcosa, ma che serve |
| | Lo nteresse a nuje femmene nce scanna |
| | Ca simmo cannarute, e li denare |
| | Sa quanto assaje cchiù ppeo nce fanno fare. |
| |
| 1450 | Si la femmena jesse spogliata |
| | Non farria pe denare l’ammore; |
| | Se farria da lo genio terà. |
| | Ma perchene ha da ire aparata, |
| | Si be’ crepa, e ne schiatta lo core, |
| 1455 | Co chi ha zuco se ll’have da fa. |
| |
| | SCENA X |
| |
| | LELLA, e CIULLA. |
| |
| | LELLA |
| | Sia Ciulla mia, vattenne allegramente, |
| | Ca quanta te sapimmo, |
| | Te farrimmo nfaore, e po lo Cielo |
| | Non t’hà d’abbannonà, ca si’ nnozente, |
| 1460 | E pate pe l’anore attortamente. |
| | CIULLA |
| | Accossì spero, ed isso, che me sape, |
| | Ha da scoprire la nnocenza mia; |
| | Chesto sulo vorria, che metta ncore |
| | A Titta, ca so’ femmena d’anore. |
| | LELLA |
| 1465 | Non dobbetare no, ca già ne veo |
| | Lo capo de se sciogliere sto mbruoglio; |
| | Chi te sarvaje da mano a l’assassine, |
| | Farrà vedere a Titta tujo crodele, |
| | Ca mogliere le si’ tanto fedele. |
| | CIULLA |
| 1470 | Vocca de sciure mia te rengrazio |
| | De lo confuorto, che me daje, e cride |
| | Ca me ne traso tutta conzolata |
| | Che te veda contenta, e mmaretata. |
| | LELLA |
| | Che pietà, che ne sento, poverella, |
| 1475 | Comme n’avette core chillo cano |
| | De darla a l’assassine, |
| | C’a mmare l’affocassero? e si chille |
| | No n’haveano pietate, no mmoreva |
| | Comme n’ajeniello, senza fare niente? |
| 1480 | Nzomma non s’ama maje senza trommiente, |
| | Traso puro a li guaje |
| | Ca sto no, e sto nzi, che bo’ fa Ziemo |
| | Co Fonzo; ma la sgarra; aggio prommiso |
| | Ad isso de pegliare! |
| 1485 | Accossine hà da essere |
| | E Ziemo me pò purzì adacciare. |
| |
| | È no scuoglio chisto core |
| | Che resiste ad ogne guerra |
| | La paura, e lo dolore |
| 1490 | No lo ponno fa sbotà. |
| | Pò lo Munno nnabessare |
| | E cadè lo Cielo nterra, |
| | Quanto voglio aggio da fare |
| | E chi maje mme pò spostà? |
| |
| | SCENA XI |
| |
| | SCONCIGLIO, e MEO. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| 1495 | Mo’ vene a chesta via Cartafauza, |
| | Ed è tornat’arreto la falluca, |
| | Chi sa ch’è stato? Voglio cca sentire. |
| | MEO |
| | Po dice ca si’ acciso |
| | Pe fa lo guappo; guitte, caparrune, |
| 1500 | Si stissevo cca nterra |
| | Adaccià ve vorria co na sferra. |
| | SCONCIGLIO |
| | Va sacce, co chi ll’hà? |
| | MEO |
| | Vi’, che breogna; |
| | S’hà da dire pe Nnapole sta storia, |
| | Che quatto mbreacune |
| 1505 | M’hanno mmestuto a mmare, |
| | Rutto li rimme, e fattome tornare? |
| | SCONCIGLIO |
| | (Ah a, ca non so’ sulo, mo’ le donco |
| | No morzillo de quatra) oh Patro’ Meo |
| | Che d’è? tu si’ benuto, |
| 1510 | Havisse tu lo palio venciuto? |
| | MEO |
| | Haggio vinto la peste, che ve roseca |
| | A ttene, e a chille birbe malenate, |
| | Che ghievano cottico. |
| | SCONCIGLIO |
| | C’hanno fatto? |
| | MEO |
| | M’hanno mmestute nfacce a lo cavallo, |
| 1515 | Nce simmo sfracassate rimme, e barche; |
| | E so’ tornat’arreto. |
| | SCONCIGLIO |
| | E si lo ddico, |
| | Ca stanno a feccia nzino a li capille, |
| | M’hanno fatto a me puro semmozzare, |
| | A piglià cannolicchie; |
| 1520 | Tu c’haje pigliato? ancine? |
| | MEO |
| | E ba a malanno |
| | O vuoje, che me scapriccio mo’ cottico? |
| | SCONCIGLIO |
| | E pecché? tu lo ssaie, ca te so’ ammico. |
| | MEO |
| | E manco te ne vaje? |
| | SCONCIGLIO |
| | Dimm’a lo mmanco |
| | Chi va primmo de tutte? |
| | MEO |
| | La falluca de Titta, |
| 1525 | Ma Fonzo le sta appriesso proda, e poppa; |
| | Vuo’ sapere nient’auto, si’ squagliato? |
| | SCONCIGLIO |
| | Mo’ mme ne vao? |
| | MEO |
| | Aimmè so’ sbreognato, |
| | Si Fonzo non guadagna, me despero, |
| | Pecché me vene sfallo lo penziero. |
| | SCONCIGLIO |
| 1530 | Io lo voglio fa dare a la fortuna. |
| | Ne patro’ Mmeo comme faje co Tenza? |
| | L’haje prommiso lo palio, nce lo daje? |
| | MEO |
| | E battenne a mmalora, fuss’acciso, |
| | Da me che buoje. |
| | SCONCIGLIO |
| | Si’ ghiuto già a l’allecchia, |
| 1535 | E fora guallecchia, e fora guallecchia. |
| | MEO |
| | Chisto vo’ che l’accia, ma non guastammo |
| | Li fatte nuoste, c’agne tiempo vene, |
| | Nzomma so’ sfortonato ad ogne cosa, |
| | Né serve, ca me strudo, e me spellecchio; |
| 1540 | Chesto soccede all’ommo, quann’è biecchio. |
| |
| | Ammore me votta, |
| | Fortuna me caccia, |
| | Speranza m’abbotta, |
| | Lo sdigno me straccia; |
| 1545 | So’ tutto crepato |
| | Né saccio che fa. |
| | La mamma promette, |
| | La figlia no mmole; |
| | Porzì li fraschette, |
| 1550 | Pecché so’ mmecchiato, |
| | Co fatte, e parole |
| | Me vonno abborlà. |
| |
| | SCENA XII |
| |
| | TITTA co na lettera mmano, e po NTREANA. |
| |
| | TITTA |
| | O munno nfamo, amice tradeture, |
| | O nigro chi se fida e chi ve crede; |
| 1555 | Ahi lettera scontente, e quanta guaje, |
| | Patire me farraje. (Tozzola a Ntreiana.) |
| | NTREANA |
| | Chi è lloco? |
| | TITTA |
| | Ajuto, |
| | Ntreana mia, ca so’ desperato; |
| | Haje veduto la Zincara? |
| | NTREANA |
| | Gnornone, |
| | Pecché? che t’è socciesso. |
| | TITTA |
| | Ah maromene |
| 1560 | Ca so’ ghiuto a lo Muolo pe bedere |
| | S’era venuto Patro’ Tonno. |
| | NTREANA |
| | Quale? |
| | TITTA |
| | Lo Messenese chill’amico mio; |
| | No lo saje? |
| | NTREANA |
| | Sì lo saccio, e be’, ch’è stato? |
| | TITTA |
| | M’ha mannata sta lettera lo cane. |
| 1565 | O sciorte, e fosse cca, pe lo scannare. |
| | NTREANA |
| | Che t’hà fatto? pecché? che nc’è a sta lettera. |
| | TITTA |
| | Ah Ciulla mia traduta, o amico fauzo, |
| | O Titta sbentorato, o Cielo, ahi sciorte; |
| | Dateme Ciulla, o dateme la morte. |
| | NTREANA |
| 1570 | Tu che dice? sbarije, che fusse pazzo? |
| | TITTA |
| | Si non moro mpazzesco siente, siente. |
| | (LETTERA) |
| | Titta mio già che sto nfunno de lietto, |
| | Io te cerco perduono de n’arrore, |
| | C’haggio fatto p’amore. |
| 1575 | Sacce ca n’è lo vero, |
| | Ca Ciulla toja te faceva tuorto; |
| | Comm’io te disse; fu despietto mio. |
| | Quanno po me la diste p’annegarla, |
| | Pe pietà la sarvaje; si tu la truove |
| 1580 | Abbracciatella, tienetella cara, |
| | Ch’è Mogliere Fedele, ed è norata. |
| | De chisto trademiento n’hà dolore |
| | Tonno spenna, che scrive, se tu more. |
| | NTREANA |
| | Ah jance me, che sento! comme Ciulla |
| 1585 | No morette de freve, comm’haje ditto? |
| | TITTA |
| | None, Ntreana, none; io Turco cano |
| | Senza nformarme buono, ll’haggio accisa, |
| | Si è morta; ed aggio perzo pe n’arrore |
| | Lo schiecco d’onestate, e de l’amore. |
| 1590 | Me resta na speranza, ca la zincara, |
| | M’have ditto, ch’è biva; oddio trovammola, |
| | E sentimmo, che dice. |
| | NTREANA |
| | Va la cerca, |
| | Ca starrà da cc’attuorno, e io cca l’aspettto. |
| | TITTA |
| | Mo’ vago, ah sciorte mia damme recietto? |
| |
| 1595 | Ciulla cara, Ciulla bella, |
| | Poverella, mara te; |
| | Chi lo ssape addove staje, |
| | Si si’ biva, sì o no? |
| | Fata mia, stannardo d’oro, |
| 1600 | Si non moro gran cos’è |
| | Si non t’ascio p’oje, o craje, |
| | Io m’annego, e nce lo bo’. |
| |
| | SCENA XIII |
| |
| | NTREANA, CIULLA da zincara, e po LELLA; e Patro’ MMEO. |
| |
| | NTREANA |
| | Bene mio, c’haggio ntiso Ciulla, Ciulla |
| | Mo’ si’ asciuta de guaje, allegramente. |
| | CIULLA |
| 1605 | Ntreana mia che buoje? |
| | NTREANA |
| | Lo veveraggio |
| | Allegrezza, allegrezza. |
| | CIULLA |
| | De che cosa? |
| | MEO |
| | No nne voglio fa niente. |
| | LELLA |
| | Ma è breogna. |
| | MEO |
| | Si è breogna, è la mia; Tu cca che nc’intre? |
| | LELLA |
| | Ma tu non haje promisso darme a Fonzo? |
| | MEO |
| 1610 | E si Fonzo moresse non c’è auto? |
| | NTREANA |
| | Uh Lella, è patro’ Mmeo; attiempo, attiempo. |
| | LELLA |
| | Che nc’è Ntreana? |
| | NTREANA |
| | Mo’ è lo punto justo, |
| | D’ajutà sta nnozente. |
| | MEO |
| | Che l’accorre? |
| | Sta zincara chi è? |
| | LELLA |
| | Zi Meo è Ciulla, |
| 1615 | La mogliere de Titta. |
| | MEO |
| | Tu si’ Ciulla? |
| | CIULLA |
| | Pe te servire. |
| | MEO |
| | O quanto ll’haggio a gusto, |
| | De vederete viva. |
| | NTREANA |
| | Ciulla mia, |
| | Non perdimmo lo tiempo a zeremonia |
| | Jate dinto, e le conta |
| 1620 | Chello, che t’aggio ditto de mariteto: |
| | Conzurdate le ccose, e quanno tosso, |
| | Jesce pe sta portella da dereto |
| | Uh cca mo’ torna, priesto jatevenne, |
| | E meglio la descorra chi cchiù ntenne. |
| 1625 | O Cielo mprosecallo sto designo, |
| | Ca de l’ajuto tujo me pare digno. |
| |
| | SCENA XIV |
| |
| | TITTA, NTREANA, e po CIULLA. |
| |
| | TITTA |
| | Ntreana mia, non trovo cchiù la zincara |
| | Ll’haje vista tu? |
| | NTREANA |
| | No ll’haggio vista, none; |
| | Uh che d’have sta pica, che me schiatta? |
| | TITTA |
| 1630 | E che facimmo? |
| | NTREANA |
| | Aspettala commico. |
| | Ca vene pe ssecuro addo’ vuo’ ire |
| | Trovanno ova de Lupo. |
| | TITTA |
| | Aimmè ca stonco. |
| | Comme stesse a la corda, e a la stanchetta. |
| | CIULLA |
| | Aje chi vo’ la Paletta. |
| | NTREANA |
| 1635 | Zi’ ca sento strellà, vide si è essa. |
| | TITTA |
| | O sciorte! è chella stessa chiamma, chiamma. |
| | NTREANA |
| | Aje zincarella viene cca. |
| | CIULLA |
| | Che buoje. |
| | NTREANA |
| | Dimme na cosa tu canusce chisto? |
| | CIULLA |
| | No lo saccio; chi si’? |
| | TITTA |
| | So’ chillo schiavo |
| 1640 | A chi haje ditto, ch’è biva la mogliere. |
| | CIULLA |
| | A sì, mo’ m’allecordo, tu si’ chillo, |
| | E mbe’ che buoje? |
| | TITTA |
| | Dimme lo vero è biva Ciulla mia. |
| | CIULLA |
| | È biva, ma fa cunto, che sia morta. |
| | TITTA |
| 1645 | Comme morta? perché? |
| | CIULLA |
| | Perché ha saputo, |
| | Ca te vuoje nzorare. |
| | E pe farete nzorà se vo’ annegare. |
| | TITTA |
| | A Cielo non sia maje, zincara mia. |
| | CIULLA |
| | Suse, suse, che faje? vi’ ch’è breogna. |
| | TITTA |
| 1650 | No mme soso da cca, si no mme dice, |
| | Adov’è Ciulla mia. |
| | CIULLA |
| | Che la vuo’ accidere. |
| | TITTA |
| | Me la voglio mpizzà dint’a lo core. |
| | CIULLA |
| | E chella non è porca, e non è guitta? |
| | TITTA |
| | Non è lo vero no, ca fuje traduto. |
| | CIULLA |
| 1655 | Tu comme ll’haje saputo? |
| | TITTA |
| | N’amico fauzo che me l’accosaje |
| | M’ha scritto ch’è nnozente. |
| | CIULLA |
| | E a n’ommo fauzo |
| | Cride chesto? |
| | TITTA |
| | Lo credo perché Ciulla |
| | Morea pe mmene. |
| | CIULLA |
| | Chesto tu sapive, |
| 1660 | E po crediste ca t’havea gabbato? |
| | TITTA |
| | Aimmè la gelosia m’havea cecato. |
| | NTREANA |
| | (Cielo vatte sto fierro mo’, ch’è caudo.) |
| | CIULLA |
| | (Mo’ si non pozzo cchiù) Titta se vede |
| | Ca si’ cecato si pocca m’haje nnante |
| 1665 | E non mmide, e non saje |
| | Ca sonco Ciulla, che cercanno vaje. |
| | TITTA |
| | Ciulla mia, tu si’ essa? |
| | CIULLA |
| |
| | Io sonch’essa, Titta mio |
| | Si tu accidere mme vuoje |
| 1670 | Mmano a tte mme trovo già. |
| |
| | TITTA |
| |
| | Ciulla cara scumpe oddio |
| | De fa chiagne st’uocchie tuoje, |
| | Si mme vuoje vedè campà. |
| |
| | SCENA URDEMA |
| |
| | SCONCIGLIO zompanno, TENZELLA, la falluca de TITTA, FONZO, e tutte lo riesto. |
| |
| | SCONCIGLIO |
| | Vettorea, vettorea. |
| | LELLA |
| | Che nc’è Nardo? |
| | SCONCIGLIO |
| 1675 | Mo’ vene la recatta. |
| | MEO |
| | Chi va nnante? |
| | SCONCIGLIO |
| | La falluca de Titta, e Fonzo appriesso. |
| | TENZELLA |
| | Stamm’a bedè chi vence. |
| | MEO |
| | E io resto ciesso. |
| | SCONCIGLIO |
| | Vecco cca la falluca, Titta aje vinto. |
| | CIULLA |
| | Che d’è chesto che sento! |
| | TITTA |
| | Core mio |
| 1680 | Strillano c’aggio vinto io lo palio. |
| | FONZILLO |
| | Jatevenne a malanno |
| | Ca già l’avimmo fatta la frettata. |
| | TENZELLA |
| | Zi Meo damme lo palio, ch’aje vinto. |
| | MEO |
| | Nce vo’ st’auta refosa. |
| | NTREANA |
| 1685 | E non te vuo’ sta zitto presentosa. |
| | SCONCIGLIO |
| | Titta ha vinto, nc’havite che nce dire? |
| | FONZILLO |
| | Hà vinto lo concedo. |
| | SCONCIGLIO |
| | Le pozzo dà llo palio? |
| | MEO |
| | Sì dancillo. |
| | SCONCIGLIO |
| | Titta lo Veveraggio; pigliatillo. |
| | TITTA |
| 1690 | Dallo cca Ciulla cara a tte lo donco |
| | Perché vince de fede, e de costanza |
| | Ogne mogliere. |
| | CIULLA |
| | Ed io lo donco a Lella |
| | Perché de le ffegliole, è la cchiù bella. |
| | FONZILLO |
| | Che sento chesta è Ciulla? |
| | NTREANA |
| | Chest’è e d’essa. |
| | FONZILLO |
| 1695 | O che prejezza c’haggio, e comm’è biva? |
| | NTREANA |
| | Mo’ jammo ncoppa, llà decimmo tutto, |
| | Chist’aute matremonie nc’agghiustammo |
| | E mo’ co Ciulla nosta ng’allegrammo. |
| | TUTTE |
| | Già la sciorte ha votate le bele. |
| | TITTA - CIULLA |
| |
| 1700 | Ciulla/Titta mia/mio mo’ jammo a gaudè |
| | Tu si’ stata mogliere Fedele |
| | E lo Cielo haje havuto pe tte. |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |