Opera Buffa  Napoli 1797 - 1750
  
  
 Patrò Calienno de la Costa, Venezia, per Giovanni Molino, 1709
 a cura di Paologiovanni Maione
 
 
 
paratesto ATTO PRIMO ATTO SECONDO ATTO TERZO Apparato
 
 ATTO TERZO
 
 SCENA PRIMMA
 
 Patro’ CIOMMO, e FORTONATO.
 
 CIOMMO
 Me fosse scesa gotta
 Ò caduta na mola!
 Quanno nne fuje parola.
 FORTONATO
 À tte mo chi te sente,
1725Che stammo pe esse mpise?
 CIOMMO
 No poco peo addo’ so’ li tornise?
 FORTONATO
 Tù quà tornise vuoje?
 CIOMMO
 Mme ne vuo’ fà vottà li vische tuoje?
 Da ccha ca non nne voglio fa chiù niente.
 FORTONATO
1730E comme accossì priesto te ne piente?
 CIOMMO
 Tù non saje che nge stato, e perzò parle
 Non saje ch’ha fatto chella;
 Uh che mme fosse rotta na mascella.
 FORTONATO
 Ma comme ll’ha saputo?
 CIOMMO
                                               E ba annevina!
 FORTONATO
1735T’aje fatto scanagliare?
 CIOMMO
 Tu non saje, quanto sanno
 Ste mmalora de vecchie fattocchiare;
 Si, scanaglià ca era quà cetrulo!
 FORTONATO
 Ma chesso mo nuje sulo
1740Lo sapeamo.
 CIOMMO
                          E mperzò, io mo scommetto,
 Ca chella tene ncuorpo quà folletto.
 FORTONATO
 Addonca mo si’ propio resoluto?
 CIOMMO
 Resoluto? e tù nò, fanne de manco,
 Si chella mo s’addona de lo danno,
1745Ca vene mprimmo annunzio, e po malanno,
 Addo’ mme vao a nnasconnere?
 Ca manco sto securo ncuorpo a Mmammama.
 FORTONATO
 Non saccio s’è pe mme, che buo’ addonare;
 (Vuo’ sta frisco mo sì ch’aje li denare.)
1750Saje pecche mo faje tutte ssi trascurze,
 Ca già te si’ scordato
 De Perna toja.
 CIOMMO
                             Mmalora Fortonato,
 Pare che te nge curche,
 Ma saccio pe ssa cosa
1755Me ng’aggio da fa mettere le furche.
 FORTONATO
 E Perna chiù no l’aje.
 CIOMMO
 Ca chisse so’ li guaje;
 Pare che lo faje apposta,
 Pe mme fa desperare.
 FORTONATO
1760Siente chella strellare, e tu chiù ntosta,
 Non mbi, si chella schiatta
 Ca te tuorne a nzorà, co na fegliola?
 CIOMMO
 Fortona’ me ng’aje cuoto a la tagliola.
 
    Curre, zompa, e biene priesto,
1765Da a fenì de fa sso riesto,
 So’ contiento, e lo momiento,
 Stò aspettanno pe gaudé.
 
    Crepa Renza, & arreventa,
 Chesta mo no l’ha pe benta,
1770Ora sbatta
 Crepa, e schiatta
 No la vence propio affé.
 
    Cure &c.
 
 FORTONATO
 Buono accossì te voglio,
1775Ntosta comme à no scuoglio,
 Mò nge fai lo tuppo,
 O tù si’ ommo, ò si’ scorza de chiuppo.
 CIOMMO
 Che buo’ che mme la piglia co la morte
 Se fosse viva nora,
1780Figliama, ca sarria mo bella grossa,
 Chessa non havarria tanta loquera.
 FORTONATO
 Che morze?
 CIOMMO
                         Accossì creo,
 Ca non aviette chiù nova, ne becchia.
 FORTONATO
 Tanto lontano stea?
 CIOMMO
                                      Mmano de Turche;
1785Ma lassammo ì ssi cunte,
 Ca à ss’uocchie pe lo tanto
 Chiagnie che fece, nge fece li surche;
 E si non perdea chella,
 Non mme sarria nzorato
1790Che besuogno nn’avea
 Prita de Fortonato?
 FORTONATO
 Tant’è parlammo d’auto.
 CIOMMO
 Va fa lo fatto tujo, e benga buono.
 FORTONATO
 Meglio non potimm’ì, jammo de truono.
 
1795   Me dice già lo core
 Ca s’hà da sgravoglià.
 Chesta matassa.
 
    Piglia no capo Ammore,
 Ca ll’auto Fortona’
1800Non te lo lassa.
 
    Mme &c.
 
 SCENA II
 
 LELLA da la fenesta, e FORTONATO.
 
 LELLA
 Schiavo sio Fortonato,
 Veato chi ve vede,
 Felice chi ve gode.
 FORTONATO
1805Cchà mo nge vo na pezza.
 LELLA
 E che d’è bene mio co ssa grannezza,
 Sò auto che denare?
 FORTONATO
 Tiente mò, che parlare
 Che faje da zicco nzacco,
1810Haje raggione mme vuo’ mprestà no sacco?
 LELLA
 Pecche nò.
 FORTONATO
                       Lella me dellieggie appriesso;
 Ora respunne a chesso
 Nuje simmo leste?
 LELLA
                                     A che!
 FORTONATO
 De ghirencenne.
 LELLA
                                 Addo’, ca tu mm’abburle.
 FORTONATO
1815Volimmoncenne ire, jammoncenne?
 LELLA
 Sine, ma è ghiuorno ancora.
 FORTONATO
 Non dico mò, ma mmiero a le doje ora.
 LELLA
 Fortona’ addo’ me puorte?
 FORTONATO
 Addo’ vace la Varca, e bo la Sciorte.
 LELLA
1820Vengo se fosse fine
 De ghi a ncontrà la morte,
 Ca nò mme po parere niente a forte.
 
    Lella co tico
 Si be sapesse
1825De ghi a lo nfierno,
 Non se nne cura
 Puro nce và.
 
    Comme te dico,
 Tanto po esse
1830Che lo nzenfierno
 Pe la paura
 Nn’ha da sfrattà.
 
    Lella, &c.
 
 FORTONATO
 Buono, vaso lle mmano, te so’ schiavo,
1835Chesse si so’ fenezze, bravo, bravo.
 
 SCENA III
 
 SCIARRILLO co na carta, e FORTONATO.
 
 SCIARRILLO
 Comme fete de liento!
 Ne potea fa de manco
 La bon’arma de fratemo
 De ireme a lassà sso frosciamiento.
 FORTONATO
1840Schiavo sio Caporale.
 SCIARRILLO
                                          Oh benmenuto
 Jo non saccio pe mme che m’è sortuto,
 Che botanno me va lo Cellevriello.
 FORTONATO
 S’è lizeto potisse diremello?
 SCIARRILLO
 Mo te dico, abbesogna
1845Mprimmo de vennere Perna,
 Non saje pe la coscienza
 De farenge na cierta deleggenzia.
 FORTONATO
 Ma puro?
 SCIARRILLO
                     Frato no lo può canoscere,
 Pocca si’ troppo giovane.
 FORTONATO
1850Chi sa pe sentì dicere.
 SCIARRILLO
 Jo vago ascianno no Patro’ Calienno,
 Che stea a la costa, & ha Pariente a Napole.
 Vicino lo Mantracchio
 Aggio spiato tutta ssa Marina
1855Senza lassarege manco no varacchio,
 Ne nge chi lo canosca?
 FORTONATO
 Chi sa si chisso è muorto?
 SCIARRILLO
 Frate aje raggione.
 FORTONATO
                                     Quanno n’aggio tuorto;
 Pecche che nne vuo’ fa?
 SCIARRILLO
                                              Non ghi sapenno
1860Pecche ne io vago ascianno sso Calienno;
 Fortona’, che facimmo,
 Lo Mercante che nn’è, nò ll’aje chiu bisto?
 FORTONATO
 Chillo quanno lo vuoje sempe sta listo.
 SCIARRILLO
 E priesto a la ncorzera
1865Ch’aggio appontato de sposà sta sera.
 FORTONATO
 Nn’aggio no gusto granne.
 SCIARRILLO
 Frate lo cride me pare mill’anne,
 Va non perdere tiempo.
 FORTONATO
 Te può fa cunto ca già songo tornato. (parte.)
 SCIARRILLO
1870E biva isso, e biva Fortonato.
 
    Lella mia si tu commanne
 Fa de st’arma felle felle,
 Spacca, pesa, e fa quant’è.
 
    Ch’avarrà no gusto granne
1875De se mettere l’ascelle
 Pe benì a trovare a tté.
 
    Lella, &c.
 
 SCENA IV
 
 Notte.
 LUCCIO dinto na varca, e compagnie.
 
 LUCCIO
 Sia, nterra a sto luoco,
 Sia mo, sia mo, sia bello bello,
1880E buje jate scompenno sso greciello,
 No chiu zitto no poco
 Che non simmo scopierte
 Stammo co l’uocchie apierte,
 Che no nge sia qua spia
1885E nge rescesse a qua coglionaria.
 
    Ca nc’aggio na fortura
 Che non te dico niente
 Nò mme ne po rescì una
 Addo’ nò ng’aggia da cacà na ciavola.
 
1890   Ma mo no mme la ficca,
 Ca strint’aggio li diente
 Pe bencere sta cricca
 Pe levà sso vizio a ssa diavola.
 
    Ca ng’aggio, &c.
 
1895Nuje ccà avimmo appontato
 De farenge a trovà Fortonato.
 
 SCENA V
 
 FORTONATO, e LUCCIO.
 
 FORTONATO
 Veccome ccà, a lo bruoco
 Nò lo potea nzertà propio sso luoco
 Si non sentea la voce.
 LUCCIO
                                          Uh frate mio,
1900Priesto che s’ha da fa?
 FORTONATO
                                           Mo te dic’io,
 Stuta tu ssa lenterna,
 Abbesogna che primmo
 Nne scervecchiammo Perna,
 Pocca Sciarrillo hà pressa
1905De se sposare.
 LUCCIO
                             E ne sta ntesa essa?
 Nce l’avisse avisato.
 FORTONATO
 Fuorze ca non se l’ha già smacenato;
 Io non saccio che dice!
 LUCCIO
 Tu nò la nzertarrai maje pe deritto.
 FORTONATO
1910Ma non saccio chi vene statte zitto.
 
 SCENA VI
 
 MENIELLO, e li stisse.
 
 MENIELLO
 
 Para, piglia, chiamma, sesca
 Và la pesca
 No la pozzo propio ascià;
 Nce vorrà no campaniello
1915Ora abuscalo Meniello,
 Và facenno ntinche, ntinche
 O chi ha visto na fegliola
 De sett’anne;
 Nò, è cchiù granne,
1920Ca n’è tanto peccerella,
 Che portava la rezzola,
 Lo corpietto, e la gonnella,
 Ch’averrà lo veveraggio,
 E pò essere, che nn’aggio
1925Co le dà tutte ssi signe
 Quarche nova nfi che esca
 Si stà dinto a sta Cetà.
 
 Para, &c.
 
 LUCCIO
 Che baje ascianno Menié?
 FORTONATO
                                                   Che t’è socciesso?
1930Che cosa s’è perduta?
 MENIELLO
 S’è perza Perna ca senn’è fojuta.
 FORTONATO
 Uh mmalora!
 LUCCIO
                            Uh scajenza!
 FORTONATO
                                                      E comm’è stato?
 MENIELLO
 A essa lo buo’ dì.
 LUCCIO
                                  L’aggio pensato!
 MENIELLO
 Maressa sfortunata,
1935Chi sà ddo’ s’è chiavata!
 FORTONATO
 Da quant’hà?
 MENIELLO
                            Poco nnante: uh Perna mia!
 Pe lo dolore io mò m’accidarria.
 FORTONATO
 Chiss’è suonno, ò è lo vero?
 LUCCIO
 Si tu si’ sbaceluto,
1940Nò l’aje ntiso ccà mmone?
 MENIELLO
 Nce vuo’ no calascione?
 FORTONATO
 Perna se nn’è fojuta!
 E co chi?
 MENIELLO
                    Che sacc’io!
 FORTONATO
                                            Ajuta, ajuta! (Fortonato cade nterra.)
 LUCCIO
 Uh tiene tié?
 MENIELLO
                           Che d’è!
 LUCCIO
                                             Le’ Fortonato,
1945Susete mò, che d’aje?
 Che d’è chesso che faje,
 Feniscela bon’ora!
 S’è tutto addefreddato!
 MENIELLO
 Sarrà descenzo che l’ave afferrato!
 LUCCIO
1950Scumpela sciorte cana!
 Meniello frate mio,
 Piglia no poco d’acqua a la fontana.
 MENIELLO
 Mò, mò. (parte.)
 LUCCIO
                    Oh Fortonato,
 Fortona’, Fortona’, che buo’ sentì!
 MENIELLO
1955Tè tè che forzetato. (Meniello vene co l’acqua.)
 FORTONATO
 Perna già non se trova! (se sose.)
 LUCCIO
 E zitto mò, ca be’ nn’avimmo nova.
 FORTONATO
 Da quant’hà?
 MENIELLO
                            Poco nnante stava ncoppa.
 FORTONATO
 E mò chi sape addo’ se la galoppa!
 
 SCENA VII
 
 RENZA, e li stisse.
 
 RENZA
1960Lella, Le’ manco è essa uh scura mene
 Lella, Le’! figlia mia!
 Chi sà addo’ sarrà ghiuta!
 Me vo’ fà i mpazzia!
 Lella, Le’! và ca chessa
1965Se ne sarrà fojuta!
 E l’hà ditto, e l’hà fatto la verruta!
 Mà a portarese puro li denare!
 Uh bene mio, e comme voglio fare!
 LUCCIO
 Che d’è, che t’è socciesso?
 RENZA
1970Avisse visto Lella da ccà ntuorno?
 LUCCIO
 Nò (buon’affé!) (da se.)
 RENZA
                                 Fosse allommanco juorno,
 Ca sarria manco male!
 MENIELLO
 Se non nce vide miettete l’acchiale.
 RENZA
 Lella, Le’! né chi è st’ato fegliulo?
 LUCCIO
1975È Fortona’.
 RENZA
                        Che brutto chiantarulo!
 Fortona’ avisse vi’?
 FORTONATO
                                      Oh Perna mia!
 RENZA
 E lo malanno mò, che dio te dia,
 Fuss’acciso tu, e essa.
 FORTONATO
 E no la jastemmare la scuressa!
 LUCCIO
1980Fortona’ jammo mò ca chella aspetta.
 RENZA
 Lella, Le’! figlia mia! sciorte mmardetta!
 FORTONATO
 Io voglio ì ascianno Perna,
 E si mò no la trovo,
 Me voglio jettà dinto na cesterna.
 MENIELLO
1985Jammo. (partono.)
 RENZA
                    Figlia mia, figlia!
 LUCCIO
 Sta cosa sta a bedé che chiega piglia! (parte.)
 RENZA
 Uh bene mio, e comme voglio fare?
 Lella mia, figlia mia chi sà addo’ è ghiuta!
 Pe mmè già so’ bolate li denare!
1990Mara me! scura me ca so’ mpazzuta.
 
 SCENA VIII
 
 Patro’ CIOMMO, e RENZA.
 
 CIOMMO
 S’è scopierto lo mbruoglio!
 A lo negà te voglio! (da parte.)
 RENZA
 Le’: chi è lloco?
 CIOMMO
                               So’ io.
 RENZA
                                             E passa ccà, che te nne pare?
 CIOMMO
 Tu co chi l’haje? chi hà bisto maje denare?
 RENZA
1995Meglio te, ca tu stisso te l’accuse,
 Tu l’avarraje pigliate.
 CIOMMO
 Pozza morì annegato,
 S’io mò nne saccio niente!
 RENZA
 Lella se nn’è fojuta,
2000Site tutte contiente?
 Uh bene mio, e come voglio fare!
 Lella mia, figlia mia chi sà addo’ è ghiuta!
 CIOMMO
 E comme, e quanno?
 RENZA
                                         Tu và nce lo spia,
 Ca à chesso mò nce corpa Ussignoria.
 CIOMMO
2005E perche, ch’aggio fatto?
 RENZA
 Ca pe avé li... che borria dì sta sera!
 T’avive puosto ncapo
 De darela à Sciarrillo pe mogliera,
 Quanno sapie, ca chella
2010N’avea ssa ntenzione.
 CIOMMO
 E ca n’è chesso, none,
 Mmalora...
 RENZA
                       E mbè che d’eje?
 Tu parle scorza scorza?
 CIOMMO
 Chi nce lo dea pe forza,
2015Nò lo voleva, e nò maje chiù pe essa.
 RENZA
 E mò và te la trova pe na pressa.
 CIOMMO
 Io mò nn’esco da chesso,
 Ca nce voglio fa scennere nnaccesso
 Tutta la Vicaria.
 RENZA
2020Uh figlia, figlia mia!
 
 SCENA IX
 
 LELLA, e po SCIARRILLO da parte.
 
 LELLA
 
 Curre, vola a chi t’aspetta,
 Viene priesto, e non tricà;
 Ca si nuje non stammo nchietta,
 E nò mmiette à sta feruta
2025Lo stojello, io già so’ ghiuta,
 E non pozzo arreposà.
 
 Curre &c.
 
 Mara mé ca lo core,
 Me stà tutto sorriesseto, e schiantuso!
2030Agge piatà de me, soccurzo Ammore!
 SCIARRILLO
 Sto tanto nzallanuto,
 Che me pare che stia miezo mbreaco.
 LELLA
 Chisto mò d’addo’ è sciuto,
 Da ccà che bà facenno?
 SCIARRILLO
2035Ma farrà ghì mpazzia chisso Calienno.
 LELLA
 Lassammenn’ì da ccà ca meglio faccio.
 SCIARRILLO
 Non pozzo chiù poco nce vo’, e la straccio,
 Jammongenne a la casa,
 Ca m’ha ditto mò nnante Fortonato
2040Ca porta lo Mercante,
 E nche m’aggio levato
 Sso lotano da tuorno,
 Voglio sposà ninch’è schiarato juorno.
 
 SCENA X
 
 FORTONATO sulo.
 
 FORTONATO
 
    Fa che bota, na vota, sta rota,
2045Pe me sciorte, e a le porte de morte
 Me carrie, c’ato panno no ncè.
 
    Tu la scumpe si zumpe, e la rumpe,
 E la sparte, co n’arte, ndoje parte,
 Che nò vaa chiù traverza pe mme!
 
2050   Fa che &c.
 
 Ma tu Perna crodele
 Comme si’ accossì sgrata, e scanoscente?
 Che d’è non me respunne?
 Comme, de chi decive
2055Ch’era lo core tujo,
 Mò nne puo stà de senza?
 Ss’arma te lo comporta?
 Ma co chi parlo, quanno Perna è morta?
 È morta? n’è lo vero?
2060No la vi’ ca sta rente a la marina?
 Curre, va, ca t’aspetta;
 Mà da ccà s’abbecina!
 Perna mia, viene, vie’, vien’à bedere
 Li pisce dint’all’acqua,
2065Tieme’ che gusto ch’anno,
 Da pazzeà co mmico!
 Ma Perna è morta! io mò che parlo, e dico?
 E comme pò morì s’ave duje core?
 Si muorto tu, pocca t’acciso ammore.
 
 SCENA XI
 
 MENIELLO, RENZA, e lo stisso.
 
 MENIELLO
2070Iammo da sta banna,
 Fuorze chi sà nn’avimmo quarche nova
 RENZA
 Sta vota benemio, Renza se scanna
 MENIELLO
 Ma cierto ch’hanno fatto na gran prova!
 Dico ca nziemme se nne so’ fojute,
2075E mme nge jocarria mo ciento scute.
 RENZA
 Chella Schiava cornuta,
 Mm’hà mmeziato Lella.
 MENIELLO
 Che non po esse?
 RENZA
                                   Scura fegliolella!
 MENIELLO
 Ma te te! Fortonato!
2080Fortona’ che faje lloco?
 RENZA
 Addov’è?
 MENIELLO
                     No lo vi addo sta assettato?
 Frate mio, viene mo viene co nuje,
 Pocca Lella porzì se nn’è fojuta.
 RENZA
 Che d’è ca no responne?
 MENIELLO
2085Me tene mente fitto,
 E sta verueseanno zitto zitto.
 RENZA
 Susete mo viene co nuje nfi a Puorto,
 Stesse da Comma’ Cianna.
 FORTONATO
                                                   Ahiemmè so’ muorto! (da se.)
 MENIELLO
 Buono! si muorto, e parle.
 RENZA
                                                  Comme si’ muorto?
 FORTONATO
2090Perna m’ave acciso.
 RENZA
 Io sto co li guaje mieje
 E chisto, me fa venì lo riso.
 FORTONATO
 Zitto ca Perna chiamma!
 Mo vengo Perna mia!
 MENIELLO
2095Sarra ghiuto mpazzia.
 FORTONATO
 Tu me l’aje da sanà mo sta feruta.
 MENIELLO
 Meglio te faje sanà lo cellevriello.
 FORTONATO
 Mò vengo nne no zumpo. (parte.)
 RENZA - MENIELLO
                                                 Uh poveriello!
 RENZA
 
 Chesso te face ammore,
2100Quanno coglie a lo core
 Te fà arriesto.
 
 MENIELLO
 
 Vi’ mo sto poveriello,
 Ca già lo cellevriello
 No sta assiesto.
 
 SCENA XII
 
 PERNA sola.
 
 PERNA
 
2105   Fa tu pe mene la vennetta ammore
 De chillo cano nfammo tradetore,
 Che fa de st’arma mia piezze, e petacce.
 
    Ah no! agge piatà lassalo ire,
 Chiù priesto chesta vita fa fenire,
2110Ca accossì n’escerria da tanta mpacce.
 
    Fa tu &c.
 
 Ahiemmè ca pe lo tanto
 Chiagniere, ch’aggio fatto
 St’uocchie so’ miezo strutte,
2115Pocca anno fatte comme a duje connutte
 E chi me t’ha cagnato (s’assetta à no scuoglio.)
 Oh Fortonato mio!
 E chi mme t’ha cagnato
 Da la connola oh Dio!
2120Viene ccà, core mio, dimme chi è stato? (s’addorme.)
 
 SCENA XIII
 
 FORTONATO, e la stessa.
 
 FORTONATO
 
 Perna mia, che fà? addov’è?
 Mo chi sà si penza a mme?
 
 Uh che tempesta à mmare!
 Tiemè, tiemè, mollate ssì trinchette,
2125Canaglia barrettine
 Ca lo viento nne porta meza vela!
 
 Mo chi sà si penza a mmé?
 Chi ssa nova me darrà?
 
 Ma lo maro se ngrossa!
2130Afferra chillo capo!
 Ammajena la maesta!
 Lassala ì mò mmalora!
 Accossì, voca fora!
 
 Perna mia che fà, addov’è?
2135Mo chi sà, si penza à mmé?
 Chi ssa nova mme darrà?
 
 Uh mannagg’oje! chest’auto nce vol ca!
 Uh! uh! uh! uh! tieme’, vi’ che tropea!
 Ma zitto alleramente,
2140Ca comme uoglio lo maro s’è quagliato!
 Allegramente frate!
 PERNA
                                       Ah Fortonato!
 FORTONATO
 Fortonato! oh Dio, e chi mme chiamma?
 PERNA
 Chi te vo’ bene, & amma!
 FORTONATO
 Gioja dimme addo’ si’! uh core mio
2145Tu tiene appapagnate
 L’uocchie, e pure te nzuonne Fortonato!
 PERNA
 E comme aje core de mme fa sto tuorto?
 FORTONATO
 Si no l’abbraccio mò, cierto so’ muorto. (Fortonato la vo abbracciare, e Perna se sceta.)
 PERNA
 Uh negra mene!
 FORTONATO
                                 Bella è Fortonato!
 PERNA
2150E comme aje tanto core,
 De mme venì pe nnate tradetore,
 Ca io non so’ chiù chella!
 Vattenne sgrato và trovate Lella. (se ne trase.)
 FORTONATO
 
 Torna bella palommella,
2155Ca sta vita se spestella,
 Pecché tu non aje piatà.
 
 SCENA XIV
 
 La Loggia.
 Patro’ CIOMMO, e SCIARRILLO.
 
 CIOMMO
 Vasta, ca lo canosco
 E mme fa mille razie, e favure.
 SCIARRILLO
 Quanno t’esce sto spireto, e spapure.
 CIOMMO
2160Chiano, chiano li cuorpe;
 Ora và te lo trova:
 Nce vorria, e me rescesse
 Peccato viecchio, penetenzia nova.
 SCIARRILLO
 Già t’aje pigliato collara?
 CIOMMO
2165Mà si no mmé vuo’ dì, che nn’aje da fare.
 SCIARRILLO
 N’aggio d’avé na frotta denare.
 CIOMMO
 Denare n’aje d’avé? no lo canosco.
 SCIARRILLO
 Sì, ma mò dich’io;
 Ver’è ca m’ha da dà cierte tornise,
2170Ma io l’aggio da dà Perna la schiava.
 CIOMMO
 A chi, à Patro’ Calienno?
 (Chesto che d’è? ca chisto vo’ abburlare?
 Me vo’ dà Perna, e bole li denare!
 Mà comme Fortonato
2175Nsi’ mo no nce l’hà date?
 E comme l’hà saputo,
 Ch’io me chiammo Calienno?)
 Sciarrillo so’ mpazzuto, io nò nte ntenno!
 SCIARRILLO
 Che non te vene a mmente?
 CIOMMO
2180(Và pe lo dì lo core, e senne pente!
 Ma chisto già me face de l’ammico,
 Megl’è si nce lo dico.)
 SCIARRILLO
 L’avisse nnevenato?
 CIOMMO
 È lesto, s’è trovato?
 SCIARRILLO
2185E mò addov’è?
 CIOMMO
                              Io so’ Patro’ Calienno.
 SCIARRILLO
 Patro’ Calienno, e comme
 Tu non si’ Patro’ Ciommo?
 CIOMMO
 I so’ Patro’ Calienno ncarne, e nnossa,
 Che te l’aggio da vennere.
 SCIARRILLO
2190E pecché frate t’aje cagnato nomme?
 CIOMMO
 Mo me fido co tico,
 Sarrà vint’anne a rreto,
 Avie che dì co uno,
 E te l’ammasonaje,
2195Po pe n’esse ncappato
 Me la sfelaje mpalermo,
 E a cagnà nomme mme fu consurtato.
 SCIARRILLO
 Che Dio te lo perdona,
 Me l’aje fatto votà lo cellevriello!
2200Uh che gusto che nn’aggio!
 Mo voglio chiammà Perna,
 Pe darele ssa nova,
 Perna, scinne ccà bascio,
 E biene abbraccia Patreto.
 CIOMMO
2205Comme Patreto?
 SCIARRILLO
                                  Comme non t’è figlia?
 CIOMMO
 Che figlia co chi l’aje?
 Io una figlia aveva,
 E se chiammava Nora.
 SCIARRILLO
 E chessa è essa.
 CIOMMO
                                E comme mò bon’ora?
 
 SCENA XV
 
 RENZA, e li stisse.
 
 RENZA
2210Non vaje monnanno nespole,
 Pe parte de ghì a tuorno ascianno Lella,
 Te spizzole li diente.
 CIOMMO
 Zitto ca chesto mporta;
 Comme po esse frate?
 SCIARRILLO
2215Ca mo te chiacchiarejo;
 Che Lella s’è perduta?
 RENZA
 E la Sia Perna vosta,
 N’ha fatto peo.
 SCIARRILLO
                              Perna porzì mmalora.
 RENZA
 Tanto che no l’avie saputo ancora?
 SCIARRILLO
2220No ca n’aggio dormuto
 A la casa sta notte.
 RENZA
 Va saccie che l’ha ditto chella schiava
 Ca chella figlia mia
 Ogne cosa se crede, e se l’agliotte!
 CIOMMO
2225Mmalora chessa no la vo fenire!
 Via mo lassalo dire.
 SCIARRILLO
 Che schiava, co chi l’aje,
 Ca chella è figlia a Ciommo.
 RENZA
 Ora vedite mo, quanta papocchie,
2230Me vonno schiaffà a l’uocchie?
 CIOMMO
 Pepitola na vota.
 RENZA
 Ve site confarfate
 Pe me gabbà, ma non me la ficcate.
 CIOMMO
 Tu che cancaro dice?
 SCIARRILLO
2235Nò co tutto lo sinno.
 CIOMMO
 Zitto ca Perna e Nora, che perdiette.
 SCIARRILLO
 E ghiammo frate non perdimmo tiempo.
 RENZA
 E Perna è Nora la figlia de Ciommo?
 SCIARRILLO
 Ca io pecch’era bella la chiammava
2240Perna pe sopranommo.
 RENZA
 Uh mara me che sento!
 SCIARRILLO
 Mme la mannaje Garzetta
 Fratemo che stia ngrolia.
 RENZA
 Che Capora’ Garzetta t’era frate:
2245Uh te te, che mme dice
 Donca Lella t’è figlia.
 
 SCENA XVI
 
 LUCCIO sulo.
 
 LUCCIO
 E comme ll’aje pigliata
 A cossi auto a cuollo sciorte mia!
 Votta, fruscia, aje raggione,
2250Mmalora, votta mò che te nne tocca.
 Ma te dovea vastare
 Vederme accossi strutto;
 Propio mme vuo’ fenì ’ntutto, e pe tutto!
 E mbè Luccio addo’ vaje
2255Affritto, e sbentorato,
 S’aje perzo Lella, e perzo Fortonato.
 
    Meglio a mmare io mo mme jecco,
 Fremma, nò! megl’è si aspecco,
 E nfi mponta,
2260St’auta jonta
 Stò a bedé addo’ và a parà.
 
    E chell’arma de Cestunia,
 Tosta chiù che nn’è la Ncunia
 Se sta morte se le conta!
2265Sì nne chiagnie chi lo ssà.
 
    Meglio &c.
 
 SCENA XVII
 
 SCIARRILLO, RENZA, e po FORTONATO.
 
 SCIARRILLO
 Comme vanno le cose! ora và sacce
 Ca Lella mm’era figlia.
 RENZA
 Ma tè tè! Fortonato!
2270Avisse visto Lella,
 E Perna da ccà tuorno?
 FORTONATO
 Aggio visto lo chiappo che mme mpenna.
 RENZA
 Non saje ca nn’è chiu Schiava:
 Ca è figlia a Patro’ Ciommo
2275E ca Lella s’è asciata
 Figlia a Sciarrillo?
 FORTONATO
                                    E comme?
 RENZA
 Ma vi comme te ll’aggio consarvate (à Sciarrillo.)
 Pe quanno po s’avea
 Da mmaretare la figlia mia
2280Porzi le robbecelle, e li vestite
 Che me lassaje Mpalermo la bon’arma
 De Capora’ Garzetta?
 SCIARRILLO
                                          Lo scurisso
 Morje de cannonata.
 FORTONATO
 Renza chi è chisso Capora’ Garzetta?
 RENZA
2285Era frate a Sciarrillo.
 SCIARRILLO
 Agge parola a mmente; (a Renza.)
 Dimme provita toja
 De chill’auto fegliulo
 Che se nne fece?
 RENZA
                                  E non te ll’aggio ditto,
2290Ca se lo portaje fratemo
 Patro’ Fonzo che le volea gran bene.
 FORTONATO
 E comme se chiammava sso fegliulo?
 RENZA
 Fortonato porzì.
 FORTONATO
                                Chiano si è chesso,
 Sto Capora’ Garzetta mm’era zio,
2295Pe chello che mme dice Patro’ Fonzo.
 RENZA
 Ch’è bivo?
 FORTONATO
                       Tanto bello, e stace a Chiaja,
 E da poco nni ccà mma nne so’ asciuto.
 RENZA
 Uh tè! vi che mme dice!
 Uh ch’allerezza nn’aggio!
2300Ca sarrà chisto chillo Fortonato,
 Che dieze a Fonzo.
 SCIARRILLO
                                     E che ca non po esse?
 RENZA
 A Chiaja stace?
 FORTONATO
                               A Chiaja.
 SCIARRILLO
                                                   A sta pedata
 Jammolo ascianno priesto.
 RENZA
 Che bell’accomenzaglia ha sta jornata.
 
 SCENA XVIII
 
 PERNA, MENIELLO, pò CIOMMO, e pò LELLA, e LUCCIO.
 
 PERNA
2305Scumpela sciorte da me che buo’,
 Famme sta razia, lassame stà;
 Mo si ch’è troppo, chiù non se pò,
 Mme ll’aje da fare sta caretà.
 MENIELLO
 Jammo a la casa, scumpela mò
2310Proffedeosa non proffedeà.
 CIOMMO
 Ogne cosa a lo Munno vene a fine:
 Oh veccotella ccà! Nora mia bella
 De sta vecchiaja mia
 Desiata pontella,
2315Lassa che Tata tujo te dia n’abbraccio.
 PERNA
 Chisto chi Nora dice?
 MENIELLO
                                          Io mo che saccio.
 PERNA
 Patro’ Ciommo che d’è, fusse mpazzuto.
 CIOMMO
 No, figlia benedetta!
 LELLA
                                        Aiuto, aiuto! (da <...>)
 CIOMMO
 Lella mia ch’è socciesso!
 MENIELLO
2320Che mbruoglio!
 PERNA
                                Ch’arravuoglio!
 LELLA
 Gnopà chisso non saccio,
 Che bo da me!
 CIOMMO
                              Da chesta che nne vuoje (a Luccio.)
 Va pe li fatte tuoje.
 LUCCIO
 Io voglio che mme torna
2325Lo core che co ll’uocchie m’arrobbaje.
 CIOMMO
 T’arrobbaje no cuorno che te scorna.
 LELLA
 Magnate mo sta rezza.
 CIOMMO
 Vattenne prita toja.
 
 SCENA UTEMA
 
 RENZA, SCIARRILLO, FORTONÀ, e tutte.
 
 RENZA
 Ciommo allerezza.
 SCIARRILLO
2330Allerezza allerezza.
 FORTONATO
                                     E contentezza.
 RENZA
 Ca si tu haje asciato mo na figlia
 Pocca s’è scommegliata
 Perna pe Nora, sacce
 Cca lo si Caporale
2335N’ha asciato duje, e Lella, e Fortonato.
 SCIARRILLO
 Lella de st’uocchie mieje
 Retaglia de sto core
 Abbraccia Fortonato ca t’è frate.
 CIOMMO
 È suonno, ò è lo vero.
 PERNA
2340Chesto che d’è.
 LUCCIO
                               Io pe mme resto ammisso.
 LELLA
 I che mbruoglio.
 MENIELLO
                                 Sto fora de me stisso.
 SCIARRILLO
 No ve maravigliate.
 RENZA
 Chiano no poco aspetta (à Ciommo.)
 Chisto, è chillo fegliulo
2345Che me lassaje Capora’ Garzetta
 Nziemmo co Lella.
 CIOMMO
                                     Uh vi che me dice
 Che po lo disse a Patro’ Fonzo frateto.
 RENZA
 Ah ah.
 CIOMMO
                Che gusto n’aggio
 E comme s’è scopierto.
 RENZA
2350Nommenanno Garzetta a Fortonato
 Isso s’è scommogliato
 E nc’ha ditto ca Fonzo steva a Chiaja.
 CIOMMO
 Ch’è bivo Fonzo.
 RENZA
                                 E sta comm’a li sciure.
 SCIARRILLO
 Nuje mo da lla venimmo
2355E Fonzo ninch’ha visto Fortonato
 Ng’ha ditto chist’è isso.
 CIOMMO
                                             E comm’è stato
 Ca nge fu ditto ca s’era annegato?
 RENZA
 Ora va sacce.
 FORTONATO
                           Ca ng’avvimo a perdere
 E po (grazia à lo Cielo) nge sarvajemo.
 CIOMMO
2360Ma prita de Sciarrillo
 Conta pilo pe pilo
 La cosa comm’è ghiuta pe lo filo
 E ba dicenno primmo
 De nora comme fuje.
 SCIARRILLO
2365Zitto no poco vuje
 Fratemo che stia ngrolia
 Me mannaje sta fegliola co sta lettera.
 CIOMMO
 Lieggela prita toja si non t’è ncommoto.
 SCIARRILLO
 A lo muto magnifeco
2370Lo sio Sciarrillo fratemo
 Che s’ashia propio a Napole;
 Ve manno chesta chelleta
 Co sta Nennella pe Patro’ Frabbizio
 Azzò la date subbeto
2375A no Patro’ Calienno mio Carissimo
 Che sta à la Costa, ed ha pariente a Napole.
 E uscia le potrà dicere
 Ca l’aggio rescattata Mmanfredonia,
 Comm’isso me ne deze la ncombenzia
2380Facennove contà nnanze li frisole
 Secunno nge stà scritto int’a sta poleza.
 E de lo riesto famme no servizio
 Stateve buono; Oje che so’ li quinnece
 De chisso mese che mo se ne sciulia
2385Da cca da ddo mme trovo justo propio.
 CIOMMO
 Si ca primmo de fà chillo delitto
 Nora me fu arrobbata
 “Da na Varca de Turche
 “Che venne a la marina de la Costa
2390“Ch’all’ora potea havè quatt’ò cinc’anne;
 “E pecche me fuje ditto
 “Ch’era stata vennuta a Manfredonia
 “Dieze ncombenza a frateto
 “Che ghieva sempe ncurzo;
2395“(Comme ca canosceva la fegliola)
 “Azzò m’havesse fatto lo servizio
 “De farela rescattare
 “Mannannomella pe Patro’ Frabbizio
 “Io l’havarria mannato li denare.
 SCIARRILLO
2400Io fice delegenzia
 Primm’à la Costa, e non avieze nova
 Po à lo Mantracchio, e a tutta ssa Marina.
 CIOMMO
 Si me ne je mpalermo.
 SCIARRILLO
                                             E ba annevina.
 CIOMMO
 Vasta mo sia laudato
2405Lo Cielo, che me l’ha fatto trovare
 Fatte da li denare
 Ca l’have Fortonato.
 RENZA
 Tu te l’havive addonca aggrammegnate.
 LELLA
 Gnamà comm’io so’ figlia
2410A lo sio Caporale!
 RENZA
                                   Ca Sciarrillo
 E Zi Ganzetta, so’ frate carnale.
 LELLA
 Uh ne chist’è lo frate?
 Donca chist’è Gnopate.
 RENZA
 Ente cosa.
 LELLA
                      E so’ sore a Fortonato?
2415Non senza caosa nge correa l’affetto.
 RENZA
 Anze ca lo volive pe marito.
 LELLA
 Gnopate bello mio.
 SCIARRILLO
                                      Benedetta.
 LELLA
 Frate mio caro.
 SCIARRILLO
                               Aspetta
 “Fa dire mprimm’a Renza
2420“La cosa comm’è ghiuta
 LELLA
 “Comme volite vuje.
 SCIARRILLO
 “Priesto accommenza.
 RENZA
                                           “Trovannome mpalermo
 “De frisco mmedolata
 “Pocca già m’era muorto
2425“Chillo quarto Marito (Uh che buommo)
 “Senza però fa mancamiento a Ciommo
 “Zi Capora’ Garzetta
 “Me diezea a tene Lella, e Fortonato
 “Ca l’erano Nepute
2430“Co cierte robbecelle,
 “E li vestite suoje comme saja.
 LELLA
 “Si ca tu me l’aje ditto
 “Chiù de na vota.
 SCIARRILLO
                                   A uh non se le mmese
 “Manco, lo poveriello; ora che cosa
2435“Io quanno me ne jeze da Palermo
 “Pe la vota de Napole
 “Comme camm’era morta
 “Moglierema nfeglianza
 “Lassaje Mpotere a Capora’ Garzetta
2440“Chisse fegliule, e quanno aviette nova
 Ch’isso era muorto, retornaje mpalermo
 E trovaje morta Popa la Notriccia
 E me fuje ditto ca ste creature
 L’havea avuto mpotere n’auta femmena
2445Che po no la potiette maje chiù asciare.
 RENZA
 Si ca me nguadiaje, co Patro’ Ciommo
 Che pe n’esse scopierto
 Me ne portaje Mmessina
 Lla po co patro’ Fonzo
2450Mettieze Fortonato
 Po lloro se partero, e me fuje ditto
 Ca s’erano annegate nzanetate.
 FORTONATO
 Nuje sempe simmo jute pe lo maro
 E mo da poco tiempo
2455A Napole nge simmo reterate.
 CIOMMO
 “E nuje senza jodizio
 “Voleamo fare co le figlie proprie
 “Chillo brutto servizio.
 RENZA
 Ciommo mio già che è chesso
2460Volimmole da Perna a Fortonato.
 CIOMMO
 Pe me ne so’ contiento.
 SCIARRILLO
 Io co gran gusto accetto sto presiento.
 RENZA
 E a Luccio dammo Lella
 Sciarrillo che nne dice?
2465Saccio ca l’aje a gusto.
 LUCCIO
                                           Io so’ felice.
 SCIARRILLO
 Io pe mme faccio chello che bolite.
 RENZA
 No ca facimmo le cose comprite.
 SCIARRILLO
 Fortuna’ già che è chesso
 Tu da la mano a Nora.
 PERNA
2470Che gusto.
 FORTONATO
                       Ch’allerezza.
 PERNA
 Gioja.
 FORTONATO
               Fata bellezza.
 CIOMMO
 Via cinco, e cinco a dece.
 RENZA
 E Luccio tu va da la mano a Lella.
 LELLA
 Luccio mio caro.
 LUCCIO
                                 Saporita, e bella.
 RENZA
2475Sì ve pare, volimmo
 Addo fratemo fà sso gaudeammo?
 SCIARRILLO
 Comme volite vuje priesto abbiammo;
 Va chiano, ca volimmo
 Ghi pe la via cantanno quarcosella.
 CIOMMO
2480Si si, volimmo fà na mattabella.
 RENZA
 Non dice male.
 SCIARRILLO
                               E ba Meniello priesto
 Va piglia chille suone
 Che stanno lloco abascio, e ba tu puro.
 Fortunato mio bello,
2485Ca stanno tutte appise a chillo muro.
 CIOMMO
 Volimmo ghi pe mmaro
 Ca nce lo vuzzo.
 RENZA
                                No jammo pe tterra
 Ca volimmo j abballanno.
 SCIARRILLO
 E biva Renza; ne Meniello quanno!
2490Mo te faccio sentì no Calascione
 Che pare Arceleuto,
 E manco si’ benuto.
 RENZA
 Ne nce so’ li tammurre?
 Ca le ponno sonare lle fegliole.
 SCIARRILLO
2495Mme pare ca nce songo, e curre curre.
 MENIELLO
 Veccolo ccà.
 SCIARRILLO
                         Via patro’ Ciommo afferra
 Serra mò Fortonato priesto serra.
 CIOMMO
 Chiste siano li vuoste, e sto varrile
 Resta pe mé, pigliate sta sportella
2500Renza.
 RENZA
                Dammela cchà.
 SCIARRILLO
                                              Buono pe cierto!
 RENZA
 Ora via accommenzammo sto conzierto.
 PERNA - LELLA
 
 Core de mamma azzeccate a mé,
 Core de mamma.
 
 FORTONATO - LUCCIO
 
 Bella, cauda, e saporita
2505È bona la Zita
 Vero, ver’è.
 
 PERNA - LELLA
 
 Core de mamma azzeccate a mé,
 Core de mamma.
 
 FORTONATO - LUCCIO
 
 Curre a chi t’amma.
 
 RENZA
 
2510È bona la Zita.
 
 TUTTI
 
 Vero, ver’è.
 
 RENZA
 
 È bella la Zita.
 
 TUTTI
 
 Vero, ver’è.
 
 RENZA
 
 È meglio la Zita.
 
 TUTTI
 
2515Vero, ver’è.
 Core de mamma azzeccate a mé,
 Core de mamma.
 
 Scompetura della Chelleta.
 
 Pe la pressa se so’ fatte chiù arrure che pe essere comme à la provedenzea de lo Cielo, non mancono maje.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Trimestrale elettronico 2016-1

Ultimo aggiornamento: 4 gennaio 2016

 

Valid XHTML 1.0 Transitional