| |
| |
| Patrò Calienno de la Costa, Venezia, per Giovanni Molino, 1709 |
| a cura di Paologiovanni Maione |
|
|
|
|
|
| ATTO TERZO |
|
| SCENA PRIMMA |
|
| Patro’ CIOMMO, e FORTONATO. |
|
| CIOMMO |
| Me fosse scesa gotta |
| Ò caduta na mola! |
| Quanno nne fuje parola. |
| FORTONATO |
| À tte mo chi te sente, |
1725 | Che stammo pe esse mpise? |
| CIOMMO |
| No poco peo addo’ so’ li tornise? |
| FORTONATO |
| Tù quà tornise vuoje? |
| CIOMMO |
| Mme ne vuo’ fà vottà li vische tuoje? |
| Da ccha ca non nne voglio fa chiù niente. |
| FORTONATO |
1730 | E comme accossì priesto te ne piente? |
| CIOMMO |
| Tù non saje che nge stato, e perzò parle |
| Non saje ch’ha fatto chella; |
| Uh che mme fosse rotta na mascella. |
| FORTONATO |
| Ma comme ll’ha saputo? |
| CIOMMO |
| E ba annevina! |
| FORTONATO |
1735 | T’aje fatto scanagliare? |
| CIOMMO |
| Tu non saje, quanto sanno |
| Ste mmalora de vecchie fattocchiare; |
| Si, scanaglià ca era quà cetrulo! |
| FORTONATO |
| Ma chesso mo nuje sulo |
1740 | Lo sapeamo. |
| CIOMMO |
| E mperzò, io mo scommetto, |
| Ca chella tene ncuorpo quà folletto. |
| FORTONATO |
| Addonca mo si’ propio resoluto? |
| CIOMMO |
| Resoluto? e tù nò, fanne de manco, |
| Si chella mo s’addona de lo danno, |
1745 | Ca vene mprimmo annunzio, e po malanno, |
| Addo’ mme vao a nnasconnere? |
| Ca manco sto securo ncuorpo a Mmammama. |
| FORTONATO |
| Non saccio s’è pe mme, che buo’ addonare; |
| (Vuo’ sta frisco mo sì ch’aje li denare.) |
1750 | Saje pecche mo faje tutte ssi trascurze, |
| Ca già te si’ scordato |
| De Perna toja. |
| CIOMMO |
| Mmalora Fortonato, |
| Pare che te nge curche, |
| Ma saccio pe ssa cosa |
1755 | Me ng’aggio da fa mettere le furche. |
| FORTONATO |
| E Perna chiù no l’aje. |
| CIOMMO |
| Ca chisse so’ li guaje; |
| Pare che lo faje apposta, |
| Pe mme fa desperare. |
| FORTONATO |
1760 | Siente chella strellare, e tu chiù ntosta, |
| Non mbi, si chella schiatta |
| Ca te tuorne a nzorà, co na fegliola? |
| CIOMMO |
| Fortona’ me ng’aje cuoto a la tagliola. |
|
| Curre, zompa, e biene priesto, |
1765 | Da a fenì de fa sso riesto, |
| So’ contiento, e lo momiento, |
| Stò aspettanno pe gaudé. |
|
| Crepa Renza, & arreventa, |
| Chesta mo no l’ha pe benta, |
1770 | Ora sbatta |
| Crepa, e schiatta |
| No la vence propio affé. |
|
| Cure &c. |
|
| FORTONATO |
| Buono accossì te voglio, |
1775 | Ntosta comme à no scuoglio, |
| Mò nge fai lo tuppo, |
| O tù si’ ommo, ò si’ scorza de chiuppo. |
| CIOMMO |
| Che buo’ che mme la piglia co la morte |
| Se fosse viva nora, |
1780 | Figliama, ca sarria mo bella grossa, |
| Chessa non havarria tanta loquera. |
| FORTONATO |
| Che morze? |
| CIOMMO |
| Accossì creo, |
| Ca non aviette chiù nova, ne becchia. |
| FORTONATO |
| Tanto lontano stea? |
| CIOMMO |
| Mmano de Turche; |
1785 | Ma lassammo ì ssi cunte, |
| Ca à ss’uocchie pe lo tanto |
| Chiagnie che fece, nge fece li surche; |
| E si non perdea chella, |
| Non mme sarria nzorato |
1790 | Che besuogno nn’avea |
| Prita de Fortonato? |
| FORTONATO |
| Tant’è parlammo d’auto. |
| CIOMMO |
| Va fa lo fatto tujo, e benga buono. |
| FORTONATO |
| Meglio non potimm’ì, jammo de truono. |
|
1795 | Me dice già lo core |
| Ca s’hà da sgravoglià. |
| Chesta matassa. |
|
| Piglia no capo Ammore, |
| Ca ll’auto Fortona’ |
1800 | Non te lo lassa. |
|
| Mme &c. |
|
| SCENA II |
|
| LELLA da la fenesta, e FORTONATO. |
|
| LELLA |
| Schiavo sio Fortonato, |
| Veato chi ve vede, |
| Felice chi ve gode. |
| FORTONATO |
1805 | Cchà mo nge vo na pezza. |
| LELLA |
| E che d’è bene mio co ssa grannezza, |
| Sò auto che denare? |
| FORTONATO |
| Tiente mò, che parlare |
| Che faje da zicco nzacco, |
1810 | Haje raggione mme vuo’ mprestà no sacco? |
| LELLA |
| Pecche nò. |
| FORTONATO |
| Lella me dellieggie appriesso; |
| Ora respunne a chesso |
| Nuje simmo leste? |
| LELLA |
| A che! |
| FORTONATO |
| De ghirencenne. |
| LELLA |
| Addo’, ca tu mm’abburle. |
| FORTONATO |
1815 | Volimmoncenne ire, jammoncenne? |
| LELLA |
| Sine, ma è ghiuorno ancora. |
| FORTONATO |
| Non dico mò, ma mmiero a le doje ora. |
| LELLA |
| Fortona’ addo’ me puorte? |
| FORTONATO |
| Addo’ vace la Varca, e bo la Sciorte. |
| LELLA |
1820 | Vengo se fosse fine |
| De ghi a ncontrà la morte, |
| Ca nò mme po parere niente a forte. |
|
| Lella co tico |
| Si be sapesse |
1825 | De ghi a lo nfierno, |
| Non se nne cura |
| Puro nce và. |
|
| Comme te dico, |
| Tanto po esse |
1830 | Che lo nzenfierno |
| Pe la paura |
| Nn’ha da sfrattà. |
|
| Lella, &c. |
|
| FORTONATO |
| Buono, vaso lle mmano, te so’ schiavo, |
1835 | Chesse si so’ fenezze, bravo, bravo. |
|
| SCENA III |
|
| SCIARRILLO co na carta, e FORTONATO. |
|
| SCIARRILLO |
| Comme fete de liento! |
| Ne potea fa de manco |
| La bon’arma de fratemo |
| De ireme a lassà sso frosciamiento. |
| FORTONATO |
1840 | Schiavo sio Caporale. |
| SCIARRILLO |
| Oh benmenuto |
| Jo non saccio pe mme che m’è sortuto, |
| Che botanno me va lo Cellevriello. |
| FORTONATO |
| S’è lizeto potisse diremello? |
| SCIARRILLO |
| Mo te dico, abbesogna |
1845 | Mprimmo de vennere Perna, |
| Non saje pe la coscienza |
| De farenge na cierta deleggenzia. |
| FORTONATO |
| Ma puro? |
| SCIARRILLO |
| Frato no lo può canoscere, |
| Pocca si’ troppo giovane. |
| FORTONATO |
1850 | Chi sa pe sentì dicere. |
| SCIARRILLO |
| Jo vago ascianno no Patro’ Calienno, |
| Che stea a la costa, & ha Pariente a Napole. |
| Vicino lo Mantracchio |
| Aggio spiato tutta ssa Marina |
1855 | Senza lassarege manco no varacchio, |
| Ne nge chi lo canosca? |
| FORTONATO |
| Chi sa si chisso è muorto? |
| SCIARRILLO |
| Frate aje raggione. |
| FORTONATO |
| Quanno n’aggio tuorto; |
| Pecche che nne vuo’ fa? |
| SCIARRILLO |
| Non ghi sapenno |
1860 | Pecche ne io vago ascianno sso Calienno; |
| Fortona’, che facimmo, |
| Lo Mercante che nn’è, nò ll’aje chiu bisto? |
| FORTONATO |
| Chillo quanno lo vuoje sempe sta listo. |
| SCIARRILLO |
| E priesto a la ncorzera |
1865 | Ch’aggio appontato de sposà sta sera. |
| FORTONATO |
| Nn’aggio no gusto granne. |
| SCIARRILLO |
| Frate lo cride me pare mill’anne, |
| Va non perdere tiempo. |
| FORTONATO |
| Te può fa cunto ca già songo tornato. (parte.) |
| SCIARRILLO |
1870 | E biva isso, e biva Fortonato. |
|
| Lella mia si tu commanne |
| Fa de st’arma felle felle, |
| Spacca, pesa, e fa quant’è. |
|
| Ch’avarrà no gusto granne |
1875 | De se mettere l’ascelle |
| Pe benì a trovare a tté. |
|
| Lella, &c. |
|
| SCENA IV |
|
| Notte. |
| LUCCIO dinto na varca, e compagnie. |
|
| LUCCIO |
| Sia, nterra a sto luoco, |
| Sia mo, sia mo, sia bello bello, |
1880 | E buje jate scompenno sso greciello, |
| No chiu zitto no poco |
| Che non simmo scopierte |
| Stammo co l’uocchie apierte, |
| Che no nge sia qua spia |
1885 | E nge rescesse a qua coglionaria. |
|
| Ca nc’aggio na fortura |
| Che non te dico niente |
| Nò mme ne po rescì una |
| Addo’ nò ng’aggia da cacà na ciavola. |
|
1890 | Ma mo no mme la ficca, |
| Ca strint’aggio li diente |
| Pe bencere sta cricca |
| Pe levà sso vizio a ssa diavola. |
|
| Ca ng’aggio, &c. |
|
1895 | Nuje ccà avimmo appontato |
| De farenge a trovà Fortonato. |
|
| SCENA V |
|
| FORTONATO, e LUCCIO. |
|
| FORTONATO |
| Veccome ccà, a lo bruoco |
| Nò lo potea nzertà propio sso luoco |
| Si non sentea la voce. |
| LUCCIO |
| Uh frate mio, |
1900 | Priesto che s’ha da fa? |
| FORTONATO |
| Mo te dic’io, |
| Stuta tu ssa lenterna, |
| Abbesogna che primmo |
| Nne scervecchiammo Perna, |
| Pocca Sciarrillo hà pressa |
1905 | De se sposare. |
| LUCCIO |
| E ne sta ntesa essa? |
| Nce l’avisse avisato. |
| FORTONATO |
| Fuorze ca non se l’ha già smacenato; |
| Io non saccio che dice! |
| LUCCIO |
| Tu nò la nzertarrai maje pe deritto. |
| FORTONATO |
1910 | Ma non saccio chi vene statte zitto. |
|
| SCENA VI |
|
| MENIELLO, e li stisse. |
|
| MENIELLO |
|
| Para, piglia, chiamma, sesca |
| Và la pesca |
| No la pozzo propio ascià; |
| Nce vorrà no campaniello |
1915 | Ora abuscalo Meniello, |
| Và facenno ntinche, ntinche |
| O chi ha visto na fegliola |
| De sett’anne; |
| Nò, è cchiù granne, |
1920 | Ca n’è tanto peccerella, |
| Che portava la rezzola, |
| Lo corpietto, e la gonnella, |
| Ch’averrà lo veveraggio, |
| E pò essere, che nn’aggio |
1925 | Co le dà tutte ssi signe |
| Quarche nova nfi che esca |
| Si stà dinto a sta Cetà. |
|
| Para, &c. |
|
| LUCCIO |
| Che baje ascianno Menié? |
| FORTONATO |
| Che t’è socciesso? |
1930 | Che cosa s’è perduta? |
| MENIELLO |
| S’è perza Perna ca senn’è fojuta. |
| FORTONATO |
| Uh mmalora! |
| LUCCIO |
| Uh scajenza! |
| FORTONATO |
| E comm’è stato? |
| MENIELLO |
| A essa lo buo’ dì. |
| LUCCIO |
| L’aggio pensato! |
| MENIELLO |
| Maressa sfortunata, |
1935 | Chi sà ddo’ s’è chiavata! |
| FORTONATO |
| Da quant’hà? |
| MENIELLO |
| Poco nnante: uh Perna mia! |
| Pe lo dolore io mò m’accidarria. |
| FORTONATO |
| Chiss’è suonno, ò è lo vero? |
| LUCCIO |
| Si tu si’ sbaceluto, |
1940 | Nò l’aje ntiso ccà mmone? |
| MENIELLO |
| Nce vuo’ no calascione? |
| FORTONATO |
| Perna se nn’è fojuta! |
| E co chi? |
| MENIELLO |
| Che sacc’io! |
| FORTONATO |
| Ajuta, ajuta! (Fortonato cade nterra.) |
| LUCCIO |
| Uh tiene tié? |
| MENIELLO |
| Che d’è! |
| LUCCIO |
| Le’ Fortonato, |
1945 | Susete mò, che d’aje? |
| Che d’è chesso che faje, |
| Feniscela bon’ora! |
| S’è tutto addefreddato! |
| MENIELLO |
| Sarrà descenzo che l’ave afferrato! |
| LUCCIO |
1950 | Scumpela sciorte cana! |
| Meniello frate mio, |
| Piglia no poco d’acqua a la fontana. |
| MENIELLO |
| Mò, mò. (parte.) |
| LUCCIO |
| Oh Fortonato, |
| Fortona’, Fortona’, che buo’ sentì! |
| MENIELLO |
1955 | Tè tè che forzetato. (Meniello vene co l’acqua.) |
| FORTONATO |
| Perna già non se trova! (se sose.) |
| LUCCIO |
| E zitto mò, ca be’ nn’avimmo nova. |
| FORTONATO |
| Da quant’hà? |
| MENIELLO |
| Poco nnante stava ncoppa. |
| FORTONATO |
| E mò chi sape addo’ se la galoppa! |
|
| SCENA VII |
|
| RENZA, e li stisse. |
|
| RENZA |
1960 | Lella, Le’ manco è essa uh scura mene |
| Lella, Le’! figlia mia! |
| Chi sà addo’ sarrà ghiuta! |
| Me vo’ fà i mpazzia! |
| Lella, Le’! và ca chessa |
1965 | Se ne sarrà fojuta! |
| E l’hà ditto, e l’hà fatto la verruta! |
| Mà a portarese puro li denare! |
| Uh bene mio, e comme voglio fare! |
| LUCCIO |
| Che d’è, che t’è socciesso? |
| RENZA |
1970 | Avisse visto Lella da ccà ntuorno? |
| LUCCIO |
| Nò (buon’affé!) (da se.) |
| RENZA |
| Fosse allommanco juorno, |
| Ca sarria manco male! |
| MENIELLO |
| Se non nce vide miettete l’acchiale. |
| RENZA |
| Lella, Le’! né chi è st’ato fegliulo? |
| LUCCIO |
1975 | È Fortona’. |
| RENZA |
| Che brutto chiantarulo! |
| Fortona’ avisse vi’? |
| FORTONATO |
| Oh Perna mia! |
| RENZA |
| E lo malanno mò, che dio te dia, |
| Fuss’acciso tu, e essa. |
| FORTONATO |
| E no la jastemmare la scuressa! |
| LUCCIO |
1980 | Fortona’ jammo mò ca chella aspetta. |
| RENZA |
| Lella, Le’! figlia mia! sciorte mmardetta! |
| FORTONATO |
| Io voglio ì ascianno Perna, |
| E si mò no la trovo, |
| Me voglio jettà dinto na cesterna. |
| MENIELLO |
1985 | Jammo. (partono.) |
| RENZA |
| Figlia mia, figlia! |
| LUCCIO |
| Sta cosa sta a bedé che chiega piglia! (parte.) |
| RENZA |
| Uh bene mio, e comme voglio fare? |
| Lella mia, figlia mia chi sà addo’ è ghiuta! |
| Pe mmè già so’ bolate li denare! |
1990 | Mara me! scura me ca so’ mpazzuta. |
|
| SCENA VIII |
|
| Patro’ CIOMMO, e RENZA. |
|
| CIOMMO |
| S’è scopierto lo mbruoglio! |
| A lo negà te voglio! (da parte.) |
| RENZA |
| Le’: chi è lloco? |
| CIOMMO |
| So’ io. |
| RENZA |
| E passa ccà, che te nne pare? |
| CIOMMO |
| Tu co chi l’haje? chi hà bisto maje denare? |
| RENZA |
1995 | Meglio te, ca tu stisso te l’accuse, |
| Tu l’avarraje pigliate. |
| CIOMMO |
| Pozza morì annegato, |
| S’io mò nne saccio niente! |
| RENZA |
| Lella se nn’è fojuta, |
2000 | Site tutte contiente? |
| Uh bene mio, e come voglio fare! |
| Lella mia, figlia mia chi sà addo’ è ghiuta! |
| CIOMMO |
| E comme, e quanno? |
| RENZA |
| Tu và nce lo spia, |
| Ca à chesso mò nce corpa Ussignoria. |
| CIOMMO |
2005 | E perche, ch’aggio fatto? |
| RENZA |
| Ca pe avé li... che borria dì sta sera! |
| T’avive puosto ncapo |
| De darela à Sciarrillo pe mogliera, |
| Quanno sapie, ca chella |
2010 | N’avea ssa ntenzione. |
| CIOMMO |
| E ca n’è chesso, none, |
| Mmalora... |
| RENZA |
| E mbè che d’eje? |
| Tu parle scorza scorza? |
| CIOMMO |
| Chi nce lo dea pe forza, |
2015 | Nò lo voleva, e nò maje chiù pe essa. |
| RENZA |
| E mò và te la trova pe na pressa. |
| CIOMMO |
| Io mò nn’esco da chesso, |
| Ca nce voglio fa scennere nnaccesso |
| Tutta la Vicaria. |
| RENZA |
2020 | Uh figlia, figlia mia! |
|
| SCENA IX |
|
| LELLA, e po SCIARRILLO da parte. |
|
| LELLA |
|
| Curre, vola a chi t’aspetta, |
| Viene priesto, e non tricà; |
| Ca si nuje non stammo nchietta, |
| E nò mmiette à sta feruta |
2025 | Lo stojello, io già so’ ghiuta, |
| E non pozzo arreposà. |
|
| Curre &c. |
|
| Mara mé ca lo core, |
| Me stà tutto sorriesseto, e schiantuso! |
2030 | Agge piatà de me, soccurzo Ammore! |
| SCIARRILLO |
| Sto tanto nzallanuto, |
| Che me pare che stia miezo mbreaco. |
| LELLA |
| Chisto mò d’addo’ è sciuto, |
| Da ccà che bà facenno? |
| SCIARRILLO |
2035 | Ma farrà ghì mpazzia chisso Calienno. |
| LELLA |
| Lassammenn’ì da ccà ca meglio faccio. |
| SCIARRILLO |
| Non pozzo chiù poco nce vo’, e la straccio, |
| Jammongenne a la casa, |
| Ca m’ha ditto mò nnante Fortonato |
2040 | Ca porta lo Mercante, |
| E nche m’aggio levato |
| Sso lotano da tuorno, |
| Voglio sposà ninch’è schiarato juorno. |
|
| SCENA X |
|
| FORTONATO sulo. |
|
| FORTONATO |
|
| Fa che bota, na vota, sta rota, |
2045 | Pe me sciorte, e a le porte de morte |
| Me carrie, c’ato panno no ncè. |
|
| Tu la scumpe si zumpe, e la rumpe, |
| E la sparte, co n’arte, ndoje parte, |
| Che nò vaa chiù traverza pe mme! |
|
2050 | Fa che &c. |
|
| Ma tu Perna crodele |
| Comme si’ accossì sgrata, e scanoscente? |
| Che d’è non me respunne? |
| Comme, de chi decive |
2055 | Ch’era lo core tujo, |
| Mò nne puo stà de senza? |
| Ss’arma te lo comporta? |
| Ma co chi parlo, quanno Perna è morta? |
| È morta? n’è lo vero? |
2060 | No la vi’ ca sta rente a la marina? |
| Curre, va, ca t’aspetta; |
| Mà da ccà s’abbecina! |
| Perna mia, viene, vie’, vien’à bedere |
| Li pisce dint’all’acqua, |
2065 | Tieme’ che gusto ch’anno, |
| Da pazzeà co mmico! |
| Ma Perna è morta! io mò che parlo, e dico? |
| E comme pò morì s’ave duje core? |
| Si muorto tu, pocca t’acciso ammore. |
|
| SCENA XI |
|
| MENIELLO, RENZA, e lo stisso. |
|
| MENIELLO |
2070 | Iammo da sta banna, |
| Fuorze chi sà nn’avimmo quarche nova |
| RENZA |
| Sta vota benemio, Renza se scanna |
| MENIELLO |
| Ma cierto ch’hanno fatto na gran prova! |
| Dico ca nziemme se nne so’ fojute, |
2075 | E mme nge jocarria mo ciento scute. |
| RENZA |
| Chella Schiava cornuta, |
| Mm’hà mmeziato Lella. |
| MENIELLO |
| Che non po esse? |
| RENZA |
| Scura fegliolella! |
| MENIELLO |
| Ma te te! Fortonato! |
2080 | Fortona’ che faje lloco? |
| RENZA |
| Addov’è? |
| MENIELLO |
| No lo vi addo sta assettato? |
| Frate mio, viene mo viene co nuje, |
| Pocca Lella porzì se nn’è fojuta. |
| RENZA |
| Che d’è ca no responne? |
| MENIELLO |
2085 | Me tene mente fitto, |
| E sta verueseanno zitto zitto. |
| RENZA |
| Susete mo viene co nuje nfi a Puorto, |
| Stesse da Comma’ Cianna. |
| FORTONATO |
| Ahiemmè so’ muorto! (da se.) |
| MENIELLO |
| Buono! si muorto, e parle. |
| RENZA |
| Comme si’ muorto? |
| FORTONATO |
2090 | Perna m’ave acciso. |
| RENZA |
| Io sto co li guaje mieje |
| E chisto, me fa venì lo riso. |
| FORTONATO |
| Zitto ca Perna chiamma! |
| Mo vengo Perna mia! |
| MENIELLO |
2095 | Sarra ghiuto mpazzia. |
| FORTONATO |
| Tu me l’aje da sanà mo sta feruta. |
| MENIELLO |
| Meglio te faje sanà lo cellevriello. |
| FORTONATO |
| Mò vengo nne no zumpo. (parte.) |
| RENZA - MENIELLO |
| Uh poveriello! |
| RENZA |
|
| Chesso te face ammore, |
2100 | Quanno coglie a lo core |
| Te fà arriesto. |
|
| MENIELLO |
|
| Vi’ mo sto poveriello, |
| Ca già lo cellevriello |
| No sta assiesto. |
|
| SCENA XII |
|
| PERNA sola. |
|
| PERNA |
|
2105 | Fa tu pe mene la vennetta ammore |
| De chillo cano nfammo tradetore, |
| Che fa de st’arma mia piezze, e petacce. |
|
| Ah no! agge piatà lassalo ire, |
| Chiù priesto chesta vita fa fenire, |
2110 | Ca accossì n’escerria da tanta mpacce. |
|
| Fa tu &c. |
|
| Ahiemmè ca pe lo tanto |
| Chiagniere, ch’aggio fatto |
| St’uocchie so’ miezo strutte, |
2115 | Pocca anno fatte comme a duje connutte |
| E chi me t’ha cagnato (s’assetta à no scuoglio.) |
| Oh Fortonato mio! |
| E chi mme t’ha cagnato |
| Da la connola oh Dio! |
2120 | Viene ccà, core mio, dimme chi è stato? (s’addorme.) |
|
| SCENA XIII |
|
| FORTONATO, e la stessa. |
|
| FORTONATO |
|
| Perna mia, che fà? addov’è? |
| Mo chi sà si penza a mme? |
|
| Uh che tempesta à mmare! |
| Tiemè, tiemè, mollate ssì trinchette, |
2125 | Canaglia barrettine |
| Ca lo viento nne porta meza vela! |
|
| Mo chi sà si penza a mmé? |
| Chi ssa nova me darrà? |
|
| Ma lo maro se ngrossa! |
2130 | Afferra chillo capo! |
| Ammajena la maesta! |
| Lassala ì mò mmalora! |
| Accossì, voca fora! |
|
| Perna mia che fà, addov’è? |
2135 | Mo chi sà, si penza à mmé? |
| Chi ssa nova mme darrà? |
|
| Uh mannagg’oje! chest’auto nce vol ca! |
| Uh! uh! uh! uh! tieme’, vi’ che tropea! |
| Ma zitto alleramente, |
2140 | Ca comme uoglio lo maro s’è quagliato! |
| Allegramente frate! |
| PERNA |
| Ah Fortonato! |
| FORTONATO |
| Fortonato! oh Dio, e chi mme chiamma? |
| PERNA |
| Chi te vo’ bene, & amma! |
| FORTONATO |
| Gioja dimme addo’ si’! uh core mio |
2145 | Tu tiene appapagnate |
| L’uocchie, e pure te nzuonne Fortonato! |
| PERNA |
| E comme aje core de mme fa sto tuorto? |
| FORTONATO |
| Si no l’abbraccio mò, cierto so’ muorto. (Fortonato la vo abbracciare, e Perna se sceta.) |
| PERNA |
| Uh negra mene! |
| FORTONATO |
| Bella è Fortonato! |
| PERNA |
2150 | E comme aje tanto core, |
| De mme venì pe nnate tradetore, |
| Ca io non so’ chiù chella! |
| Vattenne sgrato và trovate Lella. (se ne trase.) |
| FORTONATO |
|
| Torna bella palommella, |
2155 | Ca sta vita se spestella, |
| Pecché tu non aje piatà. |
|
| SCENA XIV |
|
| La Loggia. |
| Patro’ CIOMMO, e SCIARRILLO. |
|
| CIOMMO |
| Vasta, ca lo canosco |
| E mme fa mille razie, e favure. |
| SCIARRILLO |
| Quanno t’esce sto spireto, e spapure. |
| CIOMMO |
2160 | Chiano, chiano li cuorpe; |
| Ora và te lo trova: |
| Nce vorria, e me rescesse |
| Peccato viecchio, penetenzia nova. |
| SCIARRILLO |
| Già t’aje pigliato collara? |
| CIOMMO |
2165 | Mà si no mmé vuo’ dì, che nn’aje da fare. |
| SCIARRILLO |
| N’aggio d’avé na frotta denare. |
| CIOMMO |
| Denare n’aje d’avé? no lo canosco. |
| SCIARRILLO |
| Sì, ma mò dich’io; |
| Ver’è ca m’ha da dà cierte tornise, |
2170 | Ma io l’aggio da dà Perna la schiava. |
| CIOMMO |
| A chi, à Patro’ Calienno? |
| (Chesto che d’è? ca chisto vo’ abburlare? |
| Me vo’ dà Perna, e bole li denare! |
| Mà comme Fortonato |
2175 | Nsi’ mo no nce l’hà date? |
| E comme l’hà saputo, |
| Ch’io me chiammo Calienno?) |
| Sciarrillo so’ mpazzuto, io nò nte ntenno! |
| SCIARRILLO |
| Che non te vene a mmente? |
| CIOMMO |
2180 | (Và pe lo dì lo core, e senne pente! |
| Ma chisto già me face de l’ammico, |
| Megl’è si nce lo dico.) |
| SCIARRILLO |
| L’avisse nnevenato? |
| CIOMMO |
| È lesto, s’è trovato? |
| SCIARRILLO |
2185 | E mò addov’è? |
| CIOMMO |
| Io so’ Patro’ Calienno. |
| SCIARRILLO |
| Patro’ Calienno, e comme |
| Tu non si’ Patro’ Ciommo? |
| CIOMMO |
| I so’ Patro’ Calienno ncarne, e nnossa, |
| Che te l’aggio da vennere. |
| SCIARRILLO |
2190 | E pecché frate t’aje cagnato nomme? |
| CIOMMO |
| Mo me fido co tico, |
| Sarrà vint’anne a rreto, |
| Avie che dì co uno, |
| E te l’ammasonaje, |
2195 | Po pe n’esse ncappato |
| Me la sfelaje mpalermo, |
| E a cagnà nomme mme fu consurtato. |
| SCIARRILLO |
| Che Dio te lo perdona, |
| Me l’aje fatto votà lo cellevriello! |
2200 | Uh che gusto che nn’aggio! |
| Mo voglio chiammà Perna, |
| Pe darele ssa nova, |
| Perna, scinne ccà bascio, |
| E biene abbraccia Patreto. |
| CIOMMO |
2205 | Comme Patreto? |
| SCIARRILLO |
| Comme non t’è figlia? |
| CIOMMO |
| Che figlia co chi l’aje? |
| Io una figlia aveva, |
| E se chiammava Nora. |
| SCIARRILLO |
| E chessa è essa. |
| CIOMMO |
| E comme mò bon’ora? |
|
| SCENA XV |
|
| RENZA, e li stisse. |
|
| RENZA |
2210 | Non vaje monnanno nespole, |
| Pe parte de ghì a tuorno ascianno Lella, |
| Te spizzole li diente. |
| CIOMMO |
| Zitto ca chesto mporta; |
| Comme po esse frate? |
| SCIARRILLO |
2215 | Ca mo te chiacchiarejo; |
| Che Lella s’è perduta? |
| RENZA |
| E la Sia Perna vosta, |
| N’ha fatto peo. |
| SCIARRILLO |
| Perna porzì mmalora. |
| RENZA |
| Tanto che no l’avie saputo ancora? |
| SCIARRILLO |
2220 | No ca n’aggio dormuto |
| A la casa sta notte. |
| RENZA |
| Va saccie che l’ha ditto chella schiava |
| Ca chella figlia mia |
| Ogne cosa se crede, e se l’agliotte! |
| CIOMMO |
2225 | Mmalora chessa no la vo fenire! |
| Via mo lassalo dire. |
| SCIARRILLO |
| Che schiava, co chi l’aje, |
| Ca chella è figlia a Ciommo. |
| RENZA |
| Ora vedite mo, quanta papocchie, |
2230 | Me vonno schiaffà a l’uocchie? |
| CIOMMO |
| Pepitola na vota. |
| RENZA |
| Ve site confarfate |
| Pe me gabbà, ma non me la ficcate. |
| CIOMMO |
| Tu che cancaro dice? |
| SCIARRILLO |
2235 | Nò co tutto lo sinno. |
| CIOMMO |
| Zitto ca Perna e Nora, che perdiette. |
| SCIARRILLO |
| E ghiammo frate non perdimmo tiempo. |
| RENZA |
| E Perna è Nora la figlia de Ciommo? |
| SCIARRILLO |
| Ca io pecch’era bella la chiammava |
2240 | Perna pe sopranommo. |
| RENZA |
| Uh mara me che sento! |
| SCIARRILLO |
| Mme la mannaje Garzetta |
| Fratemo che stia ngrolia. |
| RENZA |
| Che Capora’ Garzetta t’era frate: |
2245 | Uh te te, che mme dice |
| Donca Lella t’è figlia. |
|
| SCENA XVI |
|
| LUCCIO sulo. |
|
| LUCCIO |
| E comme ll’aje pigliata |
| A cossi auto a cuollo sciorte mia! |
| Votta, fruscia, aje raggione, |
2250 | Mmalora, votta mò che te nne tocca. |
| Ma te dovea vastare |
| Vederme accossi strutto; |
| Propio mme vuo’ fenì ’ntutto, e pe tutto! |
| E mbè Luccio addo’ vaje |
2255 | Affritto, e sbentorato, |
| S’aje perzo Lella, e perzo Fortonato. |
|
| Meglio a mmare io mo mme jecco, |
| Fremma, nò! megl’è si aspecco, |
| E nfi mponta, |
2260 | St’auta jonta |
| Stò a bedé addo’ và a parà. |
|
| E chell’arma de Cestunia, |
| Tosta chiù che nn’è la Ncunia |
| Se sta morte se le conta! |
2265 | Sì nne chiagnie chi lo ssà. |
|
| Meglio &c. |
|
| SCENA XVII |
|
| SCIARRILLO, RENZA, e po FORTONATO. |
|
| SCIARRILLO |
| Comme vanno le cose! ora và sacce |
| Ca Lella mm’era figlia. |
| RENZA |
| Ma tè tè! Fortonato! |
2270 | Avisse visto Lella, |
| E Perna da ccà tuorno? |
| FORTONATO |
| Aggio visto lo chiappo che mme mpenna. |
| RENZA |
| Non saje ca nn’è chiu Schiava: |
| Ca è figlia a Patro’ Ciommo |
2275 | E ca Lella s’è asciata |
| Figlia a Sciarrillo? |
| FORTONATO |
| E comme? |
| RENZA |
| Ma vi comme te ll’aggio consarvate (à Sciarrillo.) |
| Pe quanno po s’avea |
| Da mmaretare la figlia mia |
2280 | Porzi le robbecelle, e li vestite |
| Che me lassaje Mpalermo la bon’arma |
| De Capora’ Garzetta? |
| SCIARRILLO |
| Lo scurisso |
| Morje de cannonata. |
| FORTONATO |
| Renza chi è chisso Capora’ Garzetta? |
| RENZA |
2285 | Era frate a Sciarrillo. |
| SCIARRILLO |
| Agge parola a mmente; (a Renza.) |
| Dimme provita toja |
| De chill’auto fegliulo |
| Che se nne fece? |
| RENZA |
| E non te ll’aggio ditto, |
2290 | Ca se lo portaje fratemo |
| Patro’ Fonzo che le volea gran bene. |
| FORTONATO |
| E comme se chiammava sso fegliulo? |
| RENZA |
| Fortonato porzì. |
| FORTONATO |
| Chiano si è chesso, |
| Sto Capora’ Garzetta mm’era zio, |
2295 | Pe chello che mme dice Patro’ Fonzo. |
| RENZA |
| Ch’è bivo? |
| FORTONATO |
| Tanto bello, e stace a Chiaja, |
| E da poco nni ccà mma nne so’ asciuto. |
| RENZA |
| Uh tè! vi che mme dice! |
| Uh ch’allerezza nn’aggio! |
2300 | Ca sarrà chisto chillo Fortonato, |
| Che dieze a Fonzo. |
| SCIARRILLO |
| E che ca non po esse? |
| RENZA |
| A Chiaja stace? |
| FORTONATO |
| A Chiaja. |
| SCIARRILLO |
| A sta pedata |
| Jammolo ascianno priesto. |
| RENZA |
| Che bell’accomenzaglia ha sta jornata. |
|
| SCENA XVIII |
|
| PERNA, MENIELLO, pò CIOMMO, e pò LELLA, e LUCCIO. |
|
| PERNA |
2305 | Scumpela sciorte da me che buo’, |
| Famme sta razia, lassame stà; |
| Mo si ch’è troppo, chiù non se pò, |
| Mme ll’aje da fare sta caretà. |
| MENIELLO |
| Jammo a la casa, scumpela mò |
2310 | Proffedeosa non proffedeà. |
| CIOMMO |
| Ogne cosa a lo Munno vene a fine: |
| Oh veccotella ccà! Nora mia bella |
| De sta vecchiaja mia |
| Desiata pontella, |
2315 | Lassa che Tata tujo te dia n’abbraccio. |
| PERNA |
| Chisto chi Nora dice? |
| MENIELLO |
| Io mo che saccio. |
| PERNA |
| Patro’ Ciommo che d’è, fusse mpazzuto. |
| CIOMMO |
| No, figlia benedetta! |
| LELLA |
| Aiuto, aiuto! (da <...>) |
| CIOMMO |
| Lella mia ch’è socciesso! |
| MENIELLO |
2320 | Che mbruoglio! |
| PERNA |
| Ch’arravuoglio! |
| LELLA |
| Gnopà chisso non saccio, |
| Che bo da me! |
| CIOMMO |
| Da chesta che nne vuoje (a Luccio.) |
| Va pe li fatte tuoje. |
| LUCCIO |
| Io voglio che mme torna |
2325 | Lo core che co ll’uocchie m’arrobbaje. |
| CIOMMO |
| T’arrobbaje no cuorno che te scorna. |
| LELLA |
| Magnate mo sta rezza. |
| CIOMMO |
| Vattenne prita toja. |
|
| SCENA UTEMA |
|
| RENZA, SCIARRILLO, FORTONÀ, e tutte. |
|
| RENZA |
| Ciommo allerezza. |
| SCIARRILLO |
2330 | Allerezza allerezza. |
| FORTONATO |
| E contentezza. |
| RENZA |
| Ca si tu haje asciato mo na figlia |
| Pocca s’è scommegliata |
| Perna pe Nora, sacce |
| Cca lo si Caporale |
2335 | N’ha asciato duje, e Lella, e Fortonato. |
| SCIARRILLO |
| Lella de st’uocchie mieje |
| Retaglia de sto core |
| Abbraccia Fortonato ca t’è frate. |
| CIOMMO |
| È suonno, ò è lo vero. |
| PERNA |
2340 | Chesto che d’è. |
| LUCCIO |
| Io pe mme resto ammisso. |
| LELLA |
| I che mbruoglio. |
| MENIELLO |
| Sto fora de me stisso. |
| SCIARRILLO |
| No ve maravigliate. |
| RENZA |
| Chiano no poco aspetta (à Ciommo.) |
| Chisto, è chillo fegliulo |
2345 | Che me lassaje Capora’ Garzetta |
| Nziemmo co Lella. |
| CIOMMO |
| Uh vi che me dice |
| Che po lo disse a Patro’ Fonzo frateto. |
| RENZA |
| Ah ah. |
| CIOMMO |
| Che gusto n’aggio |
| E comme s’è scopierto. |
| RENZA |
2350 | Nommenanno Garzetta a Fortonato |
| Isso s’è scommogliato |
| E nc’ha ditto ca Fonzo steva a Chiaja. |
| CIOMMO |
| Ch’è bivo Fonzo. |
| RENZA |
| E sta comm’a li sciure. |
| SCIARRILLO |
| Nuje mo da lla venimmo |
2355 | E Fonzo ninch’ha visto Fortonato |
| Ng’ha ditto chist’è isso. |
| CIOMMO |
| E comm’è stato |
| Ca nge fu ditto ca s’era annegato? |
| RENZA |
| Ora va sacce. |
| FORTONATO |
| Ca ng’avvimo a perdere |
| E po (grazia à lo Cielo) nge sarvajemo. |
| CIOMMO |
2360 | Ma prita de Sciarrillo |
| Conta pilo pe pilo |
| La cosa comm’è ghiuta pe lo filo |
| E ba dicenno primmo |
| De nora comme fuje. |
| SCIARRILLO |
2365 | Zitto no poco vuje |
| Fratemo che stia ngrolia |
| Me mannaje sta fegliola co sta lettera. |
| CIOMMO |
| Lieggela prita toja si non t’è ncommoto. |
| SCIARRILLO |
| A lo muto magnifeco |
2370 | Lo sio Sciarrillo fratemo |
| Che s’ashia propio a Napole; |
| Ve manno chesta chelleta |
| Co sta Nennella pe Patro’ Frabbizio |
| Azzò la date subbeto |
2375 | A no Patro’ Calienno mio Carissimo |
| Che sta à la Costa, ed ha pariente a Napole. |
| E uscia le potrà dicere |
| Ca l’aggio rescattata Mmanfredonia, |
| Comm’isso me ne deze la ncombenzia |
2380 | Facennove contà nnanze li frisole |
| Secunno nge stà scritto int’a sta poleza. |
| E de lo riesto famme no servizio |
| Stateve buono; Oje che so’ li quinnece |
| De chisso mese che mo se ne sciulia |
2385 | Da cca da ddo mme trovo justo propio. |
| CIOMMO |
| Si ca primmo de fà chillo delitto |
| Nora me fu arrobbata |
| “Da na Varca de Turche |
| “Che venne a la marina de la Costa |
2390 | “Ch’all’ora potea havè quatt’ò cinc’anne; |
| “E pecche me fuje ditto |
| “Ch’era stata vennuta a Manfredonia |
| “Dieze ncombenza a frateto |
| “Che ghieva sempe ncurzo; |
2395 | “(Comme ca canosceva la fegliola) |
| “Azzò m’havesse fatto lo servizio |
| “De farela rescattare |
| “Mannannomella pe Patro’ Frabbizio |
| “Io l’havarria mannato li denare. |
| SCIARRILLO |
2400 | Io fice delegenzia |
| Primm’à la Costa, e non avieze nova |
| Po à lo Mantracchio, e a tutta ssa Marina. |
| CIOMMO |
| Si me ne je mpalermo. |
| SCIARRILLO |
| E ba annevina. |
| CIOMMO |
| Vasta mo sia laudato |
2405 | Lo Cielo, che me l’ha fatto trovare |
| Fatte da li denare |
| Ca l’have Fortonato. |
| RENZA |
| Tu te l’havive addonca aggrammegnate. |
| LELLA |
| Gnamà comm’io so’ figlia |
2410 | A lo sio Caporale! |
| RENZA |
| Ca Sciarrillo |
| E Zi Ganzetta, so’ frate carnale. |
| LELLA |
| Uh ne chist’è lo frate? |
| Donca chist’è Gnopate. |
| RENZA |
| Ente cosa. |
| LELLA |
| E so’ sore a Fortonato? |
2415 | Non senza caosa nge correa l’affetto. |
| RENZA |
| Anze ca lo volive pe marito. |
| LELLA |
| Gnopate bello mio. |
| SCIARRILLO |
| Benedetta. |
| LELLA |
| Frate mio caro. |
| SCIARRILLO |
| Aspetta |
| “Fa dire mprimm’a Renza |
2420 | “La cosa comm’è ghiuta |
| LELLA |
| “Comme volite vuje. |
| SCIARRILLO |
| “Priesto accommenza. |
| RENZA |
| “Trovannome mpalermo |
| “De frisco mmedolata |
| “Pocca già m’era muorto |
2425 | “Chillo quarto Marito (Uh che buommo) |
| “Senza però fa mancamiento a Ciommo |
| “Zi Capora’ Garzetta |
| “Me diezea a tene Lella, e Fortonato |
| “Ca l’erano Nepute |
2430 | “Co cierte robbecelle, |
| “E li vestite suoje comme saja. |
| LELLA |
| “Si ca tu me l’aje ditto |
| “Chiù de na vota. |
| SCIARRILLO |
| A uh non se le mmese |
| “Manco, lo poveriello; ora che cosa |
2435 | “Io quanno me ne jeze da Palermo |
| “Pe la vota de Napole |
| “Comme camm’era morta |
| “Moglierema nfeglianza |
| “Lassaje Mpotere a Capora’ Garzetta |
2440 | “Chisse fegliule, e quanno aviette nova |
| Ch’isso era muorto, retornaje mpalermo |
| E trovaje morta Popa la Notriccia |
| E me fuje ditto ca ste creature |
| L’havea avuto mpotere n’auta femmena |
2445 | Che po no la potiette maje chiù asciare. |
| RENZA |
| Si ca me nguadiaje, co Patro’ Ciommo |
| Che pe n’esse scopierto |
| Me ne portaje Mmessina |
| Lla po co patro’ Fonzo |
2450 | Mettieze Fortonato |
| Po lloro se partero, e me fuje ditto |
| Ca s’erano annegate nzanetate. |
| FORTONATO |
| Nuje sempe simmo jute pe lo maro |
| E mo da poco tiempo |
2455 | A Napole nge simmo reterate. |
| CIOMMO |
| “E nuje senza jodizio |
| “Voleamo fare co le figlie proprie |
| “Chillo brutto servizio. |
| RENZA |
| Ciommo mio già che è chesso |
2460 | Volimmole da Perna a Fortonato. |
| CIOMMO |
| Pe me ne so’ contiento. |
| SCIARRILLO |
| Io co gran gusto accetto sto presiento. |
| RENZA |
| E a Luccio dammo Lella |
| Sciarrillo che nne dice? |
2465 | Saccio ca l’aje a gusto. |
| LUCCIO |
| Io so’ felice. |
| SCIARRILLO |
| Io pe mme faccio chello che bolite. |
| RENZA |
| No ca facimmo le cose comprite. |
| SCIARRILLO |
| Fortuna’ già che è chesso |
| Tu da la mano a Nora. |
| PERNA |
2470 | Che gusto. |
| FORTONATO |
| Ch’allerezza. |
| PERNA |
| Gioja. |
| FORTONATO |
| Fata bellezza. |
| CIOMMO |
| Via cinco, e cinco a dece. |
| RENZA |
| E Luccio tu va da la mano a Lella. |
| LELLA |
| Luccio mio caro. |
| LUCCIO |
| Saporita, e bella. |
| RENZA |
2475 | Sì ve pare, volimmo |
| Addo fratemo fà sso gaudeammo? |
| SCIARRILLO |
| Comme volite vuje priesto abbiammo; |
| Va chiano, ca volimmo |
| Ghi pe la via cantanno quarcosella. |
| CIOMMO |
2480 | Si si, volimmo fà na mattabella. |
| RENZA |
| Non dice male. |
| SCIARRILLO |
| E ba Meniello priesto |
| Va piglia chille suone |
| Che stanno lloco abascio, e ba tu puro. |
| Fortunato mio bello, |
2485 | Ca stanno tutte appise a chillo muro. |
| CIOMMO |
| Volimmo ghi pe mmaro |
| Ca nce lo vuzzo. |
| RENZA |
| No jammo pe tterra |
| Ca volimmo j abballanno. |
| SCIARRILLO |
| E biva Renza; ne Meniello quanno! |
2490 | Mo te faccio sentì no Calascione |
| Che pare Arceleuto, |
| E manco si’ benuto. |
| RENZA |
| Ne nce so’ li tammurre? |
| Ca le ponno sonare lle fegliole. |
| SCIARRILLO |
2495 | Mme pare ca nce songo, e curre curre. |
| MENIELLO |
| Veccolo ccà. |
| SCIARRILLO |
| Via patro’ Ciommo afferra |
| Serra mò Fortonato priesto serra. |
| CIOMMO |
| Chiste siano li vuoste, e sto varrile |
| Resta pe mé, pigliate sta sportella |
2500 | Renza. |
| RENZA |
| Dammela cchà. |
| SCIARRILLO |
| Buono pe cierto! |
| RENZA |
| Ora via accommenzammo sto conzierto. |
| PERNA - LELLA |
|
| Core de mamma azzeccate a mé, |
| Core de mamma. |
|
| FORTONATO - LUCCIO |
|
| Bella, cauda, e saporita |
2505 | È bona la Zita |
| Vero, ver’è. |
|
| PERNA - LELLA |
|
| Core de mamma azzeccate a mé, |
| Core de mamma. |
|
| FORTONATO - LUCCIO |
|
| Curre a chi t’amma. |
|
| RENZA |
|
2510 | È bona la Zita. |
|
| TUTTI |
|
| Vero, ver’è. |
|
| RENZA |
|
| È bella la Zita. |
|
| TUTTI |
|
| Vero, ver’è. |
|
| RENZA |
|
| È meglio la Zita. |
|
| TUTTI |
|
2515 | Vero, ver’è. |
| Core de mamma azzeccate a mé, |
| Core de mamma. |
|
| Scompetura della Chelleta. |
|
| Pe la pressa se so’ fatte chiù arrure che pe essere comme à la provedenzea de lo Cielo, non mancono maje. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|