| | |
| | |
| | Lo castiello sacchejato, Napoli, a Spese de li Mpressarie, 1732 |
| | a cura di Paologiovanni Maione |
| |
| |
| |
|
| |
| | ATTO SECUNNO |
| |
| | SCENA PRIMMA |
| |
| | TONNO, e CUOCCIO pe strata. |
| |
| | TONNO |
| | Oh ca s’è puosto fuoco a lo pagliaro, |
| | Né se stuta pe mmone, ed io nfratanto |
| 605 | Mme scarfo a spese d’aote. |
| | CUOCCIO |
| | Comm’a dire! |
| | TONNO |
| | Comm’a di’, ca Masillo |
| | S’è curzo co Ciccillo e no mmo fare |
| | Chiù l’Arfiero co isso; m’ha pregato, |
| | Ca vo’ trasì co nnuje a fà lo Turco; |
| 610 | Io mo’, che saccio quanno trona, e lampa |
| | Le faccio fà lo Capetaneo nuosto. |
| | CUOCCIO |
| | Che pe chesto? |
| | TONNO |
| | Accossine |
| | Fra lloro cchiù se ngrossano li sanche, |
| | Ed io chiano chiano |
| 615 | Cchiù m’obbreco Masillo, e quann’è tiempo |
| | Le cerco Fortunata. |
| | CUOCCIO |
| | Tu ll’aje bona penzata, ma lo guajo, |
| | È ca chella vo’ chillo; |
| | Messe’ tu si’ no sturno, |
| 620 | Chella è cardella, e bole no cardillo. |
| | TONNO |
| | E zitto, ca lo frate m’ha lampato |
| | Ca cchiù priesto l’arrappa. |
| | CUOCCIO |
| | E ca l’arrappa, |
| | Non fa niente; tu saje comm’è la femmena |
| | C’ha no parmo de cuojero a lo settile. |
| 625 | E quanno dice nò, tu la puo’ accidere |
| | Ca no stenne li piede. |
| | TONNO |
| | Fusse mpiso. |
| | Sempe co sta canzona, |
| | Decisse maje na parola bona. |
| | CUOCCIO |
| | E tu sempe te ncricche. |
| | TONNO |
| | E si si’ n’aseno. |
| | CUOCCIO |
| 630 | Aje raggione gnorsì, stammonce zitto; |
| | Io stonco mmalorato, c’aggio perzo |
| | Na sportella d’ancine |
| | Mo nce vo’ ss’aoto riesto. |
| | TONNO |
| | Non perdimmo cchiù tiempo |
| 635 | Pigliate lo tammurro, e ba’ sonanno, |
| | Va chiamma li compagne, e torna priesto. |
| | CUOCCIO |
| | Quanto piglio no muorzo, e mo so’ lesto. |
| | TONNO |
| | Fruscia, curre, e stà attiento, |
| | Ca te voglio nzorare. |
| | CUOCCIO |
| 640 | Nzorare! no nne magno. |
| | TONNO |
| | E pecché? |
| | CUOCCIO |
| | Ca no mmoglio |
| | Sto piso ncapo, e arreto po la coda. |
| | TONNO |
| | E ba’, ca si’ papurchio? nc’è a lo munno |
| | Cosa che sia cchiù bella |
| 645 | De na mogliere quanno è giovenella. |
| | CUOCCIO |
| |
| | Le femmene so’ belle, |
| | Te fanno nnammorà; |
| | Ma po sa comme so’? |
| | Comm’a le ceraselle |
| 650 | Ch’hanno lo verme dinto, |
| | E s’hanno da jettà. |
| | So’ ghianche, e rossolelle, |
| | Diceno piglia, e magna, |
| | Ma dinto è la magagna, |
| 655 | Hanno lo core finto. |
| | Perzò ll’aje da schefà. |
| |
| | SCENA II |
| |
| | TONNO, e po FORTONATA abbascio. |
| |
| | TONNO |
| | Vi’ che malano d’ommo? è propio cuoccio |
| | Sempe fà taccariello co la vocca |
| | E no juorno lo smosso, o te lo scoccio. |
| 660 | Ma zitto; zi’, n’è chella |
| | Fortonata che scenne? oh Tonno a ttene, |
| | Vi’ si le può parlare mo’ che bene. |
| | FORTUNATA |
| | Bellonia non ce pare, ed io me magno |
| | La rezza co lo quaglio. |
| | TONNO |
| 665 | Schiavo tujo Sia Fortonata... |
| | FORTUNATA |
| | Oh che te magna lupo |
| | Ca m’aje fatto sorrejere. |
| | TONNO |
| | Ch’è stato? |
| | Tanto te paro brutto. |
| | FORTUNATA |
| | Mm’aggio ntiso |
| | No sisco int’a la recchia |
| 670 | C’aggio avuto a percotere. |
| | TONNO |
| | Mannaggia, |
| | Zitto, ca non è niente, si’ fegliola. |
| | FORTUNATA |
| | Accortammo li passe, che t’accorre? |
| | TONNO |
| | Nce stà Saverio ncoppa? |
| | FORTUNATA |
| | Mo mmo vene, |
| | Che nn’aje da fare. |
| | TONNO |
| | E che cos’aje bellezza |
| 675 | Pare ca mo vuo’ gliottere, va chiano |
| | Voleva sapè si s’ave mesorate |
| | Li vestite, e si è lesto. |
| | FORTUNATA |
| | È lesto sine. |
| | TONNO |
| | (Mo le jetto na botta) eh Fortonata, |
| | Quanno lo vieste, viestelo polito, |
| 680 | Ca chillo t’assemeglia, e nche lo veo |
| | Vestuto da fegliola |
| | Mme pare de vedere tutt’a ttene; |
| | Pensa tu mo che gusto n’avarraggio, |
| | Ca già lo ssaje quanto te voglio bene. |
| | FORTUNATA |
| 685 | E ba ca si’ no pazzo maro tene. |
| | TONNO |
| | Io so’ pazzo? e peché? |
| | FORTUNATA |
| | Ca già si’ biecchio, |
| | E buo’ fà da fegliulo. |
| | TONNO |
| | A ccà cient’anne |
| | Sarraggio viecchio |
| | Mo so’ frisco, e berde, |
| 690 | Comm’aglio; Fortona’ tu me strapazze |
| | Senza ragione; io non so’ Ciccillo, |
| | Che tu saje che t’ha fatto. |
| | FORTUNATA |
| | Co chi ll’aje? |
| | C’ha fatto si’ mpazzuto? |
| | TONNO |
| | Non te serve a negare, ca Masillo |
| 695 | M’ha ditto ca sso zanno t’ha chiantata. |
| | FORTUNATA |
| | Che me mporta? mo si tutta me scicco, |
| | E me faccio venì la tarantella, |
| | A buon cavallo no le manca sella. |
| | TONNO |
| | Mo dice buono, singhe benedetta. |
| 700 | Trovate n’ommo sodo comm’a mmene, |
| | Ca sti zanne sbarvate |
| | So’ tanta scarfaseggia, e sbalestrate. |
| |
| | No birbo malenato |
| | Si be’ vace linto, e pinto |
| 705 | Si se nzora, saje che fà? |
| | Nche lo sciore n’ha sorchiato, |
| | Dà no caucio a lo pegnato, |
| | A li cane te lo dà. |
| | Le spetecchia ndì momente |
| 710 | Chella dote c’ha pigliata; |
| | Aucelleja da ccà, e da llà, |
| | E po chianta a li pariente |
| | La mogliere sfortonata |
| | Che nce ll’hanno da campà. |
| |
| | SCENA III |
| |
| | FERTONATA sola. |
| |
| | FORTUNATA |
| 715 | Vi’ ca dice boscia ah mara mene, |
| | Che nce sonco mmattuta co no zanno |
| | Che da po, che m’ha fatto nnammorare |
| | M’ha lassata connio; ma statte zitto, |
| | Ca lo voglio agghiustà nnanze sta sera; |
| 720 | Già songo desperata, voglio fare |
| | Nzò che me vene ncapo, e nò me mporta, |
| | Si resto viva, o cado nterra morta. |
| |
| | Mo corro la fortura |
| | De chi se trov’a mmare; |
| 725 | Che mmeste a la ventura, |
| | O s’have da salvare |
| | O priesto zeffonnà. |
| | Me stà lo cote mpietto |
| | Sopierchio resoluto, |
| 730 | Ca vo’ da lo despietto |
| | Cercare chill’ajuto, |
| | C’ammore no le dà. |
| |
| | SCENA IV |
| |
| | CICCILLO, e BELLONIA pe strata. |
| |
| | CICCILLO |
| | No serve, che te piglie cchiù fastidio, |
| | C’aggio parlato già co Graziella. |
| | BELLONIA |
| 735 | Ll’aggio a gusto, e ch’aje fatto? |
| | CICCILLO |
| | Chesto vasta. |
| | BELLONIA |
| | Sto vasta che bo’ di’? che m’aje nsospetto? |
| | CICCILLO |
| | Co chi ll’aje? sto ammojenato |
| | Ch’aggio da ì trovanno |
| | Chi mme faccia l’Arfiero. |
| | BELLONIA |
| | E n’aje Masillo? |
| | CICCILLO |
| 740 | M’hà chiantato. |
| | BELLONIA |
| | E pecché? |
| | CICCILLO |
| | Va te lo trova. |
| | BELLONIA |
| | Chesta è na cosa nova; vi’ Ciccillo: |
| | Che non nce veng’appriesso guajo cchiù gruosso; |
| | Ca l’annore è no purpo moscariello, |
| | Che si troppo lo tuocche s’affetesce. |
| | CICCILLO |
| 745 | L’annore ccà che nc’entra? |
| | BELLONIA |
| | E Fortunata |
| | No resta sbregognata? |
| | CICCILLO |
| | Sto sbreguogno addov’è? lo ffa l’ammore, |
| | N’hà levato maje sciorte. |
| | BELLONIA |
| | Ma fà parlà lo munno, si se guasta |
| 750 | Lo matremmonejo po, ca siente dire: |
| | Ah ah, quaccosa nc’è, la votte fete. |
| | CICCILLO |
| | E ponno dire puro, |
| | Ca lo vino è guastato, che ppe chesso? |
| | BELLONIA |
| | Aibò, non dice buono, |
| 755 | Li pise no sso’ ghiuste: à ste facenne |
| | Nuje poverelle femmene |
| | Sempe jammo pe sotta. |
| | CICCILLO |
| | Po parlammo de chesto; vi’ ca sorema, |
| | Vo’ che le manne Ceccia, |
| 760 | Se vo’ spassà co essa mo’ ch’è festa. |
| | CICCILLO |
| | Patrona, pigliatella. |
| | BELLONIA |
| | Mo che torno |
| | Me la piglio. |
| | BELLONIA |
| | Ciccillo, |
| | Non fà chiagnere cchiune Fortonata, |
| | Mar’essa è meza morta. |
| | CICCILLO |
| 765 | E ca chiagne, che d’eje? o che mme mporta. |
| | BELLONIA |
| |
| | Che te mporta? e tu lo ssaje |
| | Che bo’ dire fà sperire |
| | Na fegliola nnammorata? |
| | Che de botta l’aje lassata, |
| 770 | E non sape a di’ pecché; |
| | Che te mporta, bravo affè? |
| | Ll’aje patute maje sti guaje, |
| | Ire appriesso a na schiattosa; |
| | Che tu chiagne, e essa gosta; |
| 775 | Tu la prieghe, ed essa ntosta? |
| | Prova primmo, ch’è sta cosa, |
| | E po viene, e di’ che d’è? |
| |
| | SCENA V |
| |
| | GRAZIELLA, e CICCILLO, che resta penzuso. |
| |
| | GRAZIELLA |
| | Tiemente co che rrafa era venuta |
| | Chella Maddamma pe mme scanagliare, |
| 780 | E pigliarme de filo? quant’arriva |
| | Ca mo mm’accappa; voglio festeggiare |
| | Chi mme pare, e mme piace... Uh te Ciccillo. |
| | CICCILLO |
| | Vorria parlà co Titta, |
| | Che mme faccia l’Arfiero... uh Graziella; |
| 785 | Schiavo Patrona mia. |
| | GRAZIELLA |
| | Addio Si Ciccio, |
| | Che d’è? staje penzeruso? |
| | CICCILLO |
| | No tantillo. |
| | GRAZIELLA |
| | Si è lizeto, pecché? |
| | CICCILLO |
| | Ca vao trovanno |
| | Chi mme faccia l’Arfiero. |
| | GRAZIELLA |
| | E ppe nzi’ a mmone |
| | Tu si’ stato a trovarlo? |
| | CICCILLO |
| 790 | Uh, ca l’avea trovato, |
| | E pe ll’ammore tujo mm’hà chiantato. |
| | GRAZIELLA |
| | Pe mmene? io che nce corpo? e chi era chisto? |
| | CICCILLO |
| | Masillo, sto squarcione, c’hà saputo |
| | Ca no voglio la sore; s’è sbotato. |
| | GRAZIELLA |
| 795 | E pecché no la vuoje? |
| | CICCILLO |
| | Ah core mio, |
| | Che boglio volè cchiù? da che te vidde |
| | Dinto a sso bello mare |
| | De grazea, de bellezza, e de sbrennore |
| | Mme nce ngorfaje, e nce perdie lo core. |
| | GRAZIELLA |
| 800 | E si è chesto puoje fare tu l’Arfiero, |
| | Chi meglio cchiù de te vota bannera? |
| | CICCILLO |
| | Sia Grazie’ no mm’accusar’attuorto, |
| | Ca si voto bannera, essa nce corpa; |
| | C’ammava a mmene, e festeggiava n’auto. |
| | GRAZIELLA |
| 805 | Si è lo vero, aje ragione: e tu pe mmene |
| | Mo passe chisto guajo. |
| | CICCILLO |
| | Che guajo è chisto? |
| | Si avesse da morire |
| | Pe ttè, bellezza mia, moro contento, |
| | E d’averete amata no mme pento. |
| | GRAZIELLA |
| 810 | (Tiemente, che mme vace pe la capo) |
| | Ossù, pocca pe mme passe sta chella, |
| | Manname li vestite, e la bannera, |
| | Ca mo, che bene fratemo, da isso |
| | Te faccio fà l’Arfiero, |
| 815 | E no staje cchiù mpenziero. |
| | CICCILLO |
| | Uh gioja mia, che bella grazea è chesta? |
| | Che sia lo bemmenuto, mo te porto |
| | Lo vestito mio propeo, e ogne cosa. |
| | Mo sì faccio na festa cchiù gostosa. |
| | GRAZIELLA |
| 820 | Chesto nò, chesto nò, no tte guastare |
| | Lo fatto tujo. |
| | CICCILLO |
| | E tù vuoje pazzeare. |
| |
| | Si potesse, tte darria |
| | Chisto core nnamorato, |
| | Ca starria cchiù conzolato |
| 825 | Mman’a tte, che mpiett’a mme. |
| | Co sta doce compagnia |
| | Camparria de contentezza, |
| | Contempranno ssa bellezza, |
| | E dormenno rente a te. |
| |
| | SCENA VI |
| |
| | MASILLO, ch’è sciuto primmo, e GRAZIELLA. |
| |
| | MASILLO |
| 830 | (Chisto bravo spasseja da ccà tuorno, |
| | Ma mo mmo’ lo scompimmo sto taluorno.) |
| | GRAZIELLA |
| | Ciccio già mm’hà ncappata, e mm’abbesogna |
| | De farele vedere quanto l’ammo. |
| | MASILLO |
| | (Uh bonora, che sento?) |
| | GRAZIELLA |
| 835 | Ccà nullo mme canosce, |
| | E Tata mio, bon’arma, |
| | Mme mparaje peccerella |
| | A jocà la bannera? mo’ mme serve: |
| | Mme voglio vestì ommo, |
| 840 | Senza ch’isso lo ssaccia, |
| | Pe farele sta finezza. |
| | MASILLO |
| | (E chest’appriesso?) |
| | Mo vuoje sentì lo mbruoglio; |
| | Tu simmene pe cchillo, e io raccoglio. |
| |
| | SCENA VII |
| |
| | MASILLO, e FORTUNATA a lo barcone. |
| |
| | MASILLO |
| | Tutto chest’ nc’è sotto? e lo Sio Ciccio |
| 845 | Mme vo’ fà doje focetele a na botta? |
| | Vo’ zannejare sorema, |
| | E mme vole ncantare Graziella, |
| | E io le voglio mmedecà la zella. (sisca.) |
| | FORTUNATA |
| | Masi’, che buoje? |
| | MASILLO |
| | Nc’è Saverio ncoppa? |
| | FORTUNATA |
| 850 | No nn’è benuto ancora. |
| | MASILLO |
| | Quanno vene, |
| | Magnate, e po lo vieste, |
| | Ca passammo da ccane, e lo pegliammo. |
| | FORTUNATA |
| | E tù no vviene? |
| | MASILLO |
| | Nò vengo sta sera, |
| | Stà ncerviello fegliola. |
| | FORTUNATA |
| | Và connio; |
| 855 | (Chesto è cchiù buono a lo designo mio.) |
| | MASILLO |
| | Voglio parlà co Tonno |
| | Pe ffà na contramena a Graziella: |
| | Sio Ciccio, mo vedimmo |
| | Chi se sose cchiù primmo. |
| |
| 860 | Te faccio fà lo ragno |
| | Che tesse, e fà la tela! |
| | Isso và sotta, e ncoppa; |
| | Ma quanno l’hà scomputa, |
| | La scopa lo saluta, |
| 865 | E nne lo fà sfrattà. |
| | Tu naveche compagno, |
| | Aje puosto rimme, e bela, |
| | Fruscia, c’aje viento mpoppa; |
| | Ma la tempesta è lesta |
| 870 | Pe farete zeffonnà. |
| |
| | SCENA VIII |
| |
| | CECCIA sola mmocca la porta. |
| |
| | CECCIA |
| | Lassam’ascì ccà mmocca a resciatà no poco |
| | Mo che ll’orza de mamma no nce stace; |
| | Ah bene mio, ca feto già de liento |
| | Comme votta peruta a na cantina; |
| 875 | E bi’ si stammatina |
| | Ll’avea buono afferrato lo catone, |
| | Volea che fatecasse ogge, ch’è festa; |
| | Io bella lesta, lesta |
| | Co la scusa, c’avea fatto n’arrore, |
| 880 | Pe stizza aggio sfelata la cauzetta, |
| | E sto guadagno hà fatto la Cevetta. |
| | Manco male ca Nora, |
| | La sore de Ciccillo, |
| | Mme vo’ tenè co essa pe tutt’oje, |
| 885 | Llà voglio fare lo cavallo armato, |
| | E mme voglio abbuscà no nnammorato. |
| |
| | Nche bene Primmavera, |
| | Ogn’arvolo scioresce, |
| | Cossì fà na zetella, |
| 890 | Nch’è fatta strappatella, |
| | Da ll’arba nzi’ a la sera |
| | Se fricceca, speresce, |
| | Ca se vo’ mmaretà. |
| | Accossì facc’io puro, |
| 895 | Ca tengo ccà na cosa, |
| | Che dd’è, non saccio a dire, |
| | Va sia, mme fa patire, |
| | E massem’a lo scuro; |
| | Che sola, e paorosa |
| 900 | Io no nce pozzo stà. |
| |
| | SCENA IX |
| |
| | FORTUNATA, e BELLONIA abbascio. |
| |
| | FORTUNATA |
| | Nce pierde le parole, statte zitto, |
| | Aje da fà comm’io voglio. |
| | BELLONIA |
| | Uh figlia mia, |
| | No lo bi’, ch’è bregogna. |
| | FORTUNATA |
| | Mme voglio vennecare? |
| | BELLONIA |
| | Non te manca |
| 905 | Meglio muodo de chisto? |
| | FORTUNATA |
| | Mo è lo tiempo, |
| | Ca mmiezo a la barruffa |
| | Lo pozzo stravesare, zanno, nfammo. |
| | BELLONIA |
| | Vi’, ca simmo scoperte? |
| | FORTUNATA |
| | Co chi ll’aje? |
| | Tu te tigne la facce co le mmano, |
| 910 | Io mm’assemeglio a fratemo; |
| | Chi vo’ penzare maje ca simmo nuje? |
| | BELLONIA |
| | E Saverio dov’è? |
| | FORTUNATA |
| | Ll’aggio sbeato. |
| | BELLONIA |
| | E mmano a no fegliulo |
| | Miette l’annore tujo? |
| | FORTUNATA |
| | Uh, ch’hà jodizeo, |
| 915 | Quanto nn’ave no viecchio... zitto zitto, |
| | Fatte nneccà, vide chi vene? |
| | BELLONIA |
| | E ppuro? |
| | No nce penzare cchiù che nne vuoje fare? |
| | FORTUNATA |
| | Voglio vedè che fà, mme faje schiattare. (s’annasconnano.) |
| |
| | SCENA X |
| |
| | CICCILLO co no fegliulo appriesso, che porta no fangotto, e na bannera, GRAZIELLA abbascio, e le stesse, che fanno la spia. |
| |
| | CICCILLO |
| | Tozzola a chella porta. |
| | FORTUNATA |
| | Che te dico? |
| | GRAZIELLA |
| 920 | Chi tozzola? |
| | CICCILLO |
| | Sonch’io sia Graziella: |
| | Chiste so’ li vestite. |
| | GRAZIELLA |
| | Bemmenuto. |
| | CICCILLO |
| | Frateto ll’haje veduto? |
| | GRAZIELLA |
| | Stace lesto. |
| | CICCILLO |
| | Fallo vestì, ca passo, e mme lo piglio; |
| | Eh siente, lloco dinto |
| 925 | Nce stà na ziarella, e lo perduono, |
| | Co confedenza sà. |
| | GRAZIELLA |
| | Uh che spreposeto? |
| | Potive fà de manco de sta cosa; |
| | M’aje fatto fà tanto na facce rossa. |
| | CICCILLO |
| | Veramente è na cosa troppo grossa. |
| | GRAZIELLA |
| 930 | Aspe’ non te partire. |
| | Ca la voglio vedere. |
| | CICCILLO |
| | No mme parto. |
| | FORTUNATA |
| | Ah Bellonia mo schiatto. |
| | BELLONIA |
| | E si tù si’ ncocciosa, saglietenne. |
| | FORTUNATA |
| | Voglio vedè lo riesto. |
| | GRAZIELLA |
| | Uh comm’è bella! |
| 935 | E c’hà da fà pe tte mo Graziella? |
| | CICCILLO |
| |
| | Vita de st’arma mia. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Arma de chisto pietto. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Pe contentà stò core, |
| | Fede da te vorria. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| 940 | Ed io gran fede, e ammore |
| | Te juro, e te prometto. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Cara non me mancà. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Core non dobbetà. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Pe tte de notte, e giorno |
| 945 | Sospiro, e me lamento. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Ed io te stonco a ttuorno |
| | Penzann’ogne momento. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Gioja, si me mancasse. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Fato, si me gabbasse. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| 950 | Sarria no trademiento. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Sarria na canetà. |
| |
| | SCENA XI |
| |
| | FORTUNATA BELLONIA, e CICCILLO. |
| |
| | BELLONIA |
| | Haje cchiù mo’ che bedere, e che sentire? |
| | FORTUNATA |
| | Che te pare? e tu haje mo cchiù che me dire? |
| | CICCILLO |
| | Oie Bellonia, Bellonia. (chiamma a la casa de Bellonia.) |
| | BELLONIA |
| | Zitto, zitto. (a Fortonata.) |
| 955 | Lassam’ascire. |
| | FORTUNATA |
| | Torna priesto. |
| | BELLONIA |
| | Sine. |
| |
| | SCENA XII |
| |
| | CICCILLO, BELLONIA, e CECCIA a la fenesta, e po abbascio. |
| |
| | BELLONIA |
| | Chi chiamma? |
| | CICCILLO |
| | Oh lloco staje? |
| | Sù damme la fegliola. |
| | BELLONIA |
| | Mo la chiammo, |
| | Ceccia Ceccia? |
| | CECCIA |
| | Chi è lloco? |
| | BELLONIA |
| | Scinne, scinne. |
| | CECCIA |
| | Vorria, che tu saglisse, |
| 960 | Ch’è miezo juorno; tu quann’iesce, maje |
| | Nò nne truove la via de tornare, |
| | Ed io ccà m’aggio auto a storzellare. |
| | BELLONIA |
| | Maratene, e ch’è stato? |
| | CECCIA |
| | Che bo’ essere stato? cca le zoccole |
| 965 | Jocano a mpizzo mpazzo, io steva seduta, |
| | E mme sagliuto pe le gamme ad auto |
| | Tanto no sorecillo, uh mamma mia, |
| | Che ppaura m’ha pposta |
| | N’auto ppoco che steva, |
| 970 | Me mozzecava. |
| | BELLONIA |
| | Addove? |
| | CECCIA |
| | Addo’ poteva. |
| | CICCILLO |
| | È proprio saporita sta fegliola. |
| | BELLONIA |
| | Arrassosia, che guajo; scinne, scinne, |
| | Ca po faie la cajazza n’auto juorno. |
| | CECCIA |
| | Tu vuo’ che scenna, ed io te dico saglie, |
| 975 | Voglio magnare, ca so’ ascevoluta. |
| | BELLONIA |
| | Non te sbriche verruta? |
| | CECCIA |
| | Aggio da scenne à fare, (voglio fegnere.) |
| | CICCILLO |
| | Viene à magnà co Nora, ca te vole. |
| | CECCIA |
| | Nce voleva sto mazzo de scarole. |
| | CICCILLO |
| 980 | Comme scarole? |
| | CECCIA |
| | Me coffie, ca mamma |
| | Me fa stà comm’a moneca de casa, |
| | E nò mmò ch’esca, e trasa. |
| | BELLONIA |
| | Uh, male ncanna, |
| | E non te sbriche chiu, c’aggio da fare. |
| | CECCIA |
| | Comme? addavero me nce vuo’ mannare? |
| | BELLONIA |
| 985 | Gnorsì, ve nce mannammo. |
| | CECCIA |
| | Uh te che sento! |
| | E ba fà testamiento |
| | Agghiustate l’assequia, ca mo muore, |
| | A mme sta grazia? a mme tanto favore? |
| | BELLONIA |
| | Puozze morì, puozze crepà tu sola, |
| 990 | E nò mmuo’ scenne cchiù, o non te manno? |
| | CECCIA |
| | None no, ca mo scenno. |
| | CICCILLO |
| | E quanno quanno. |
| | BELLONIA |
| | Ed accossì, Ciccillo, c’aje portato |
| | A sta bella Chiajese? |
| | CICCILLO |
| | Che m’haie visto? |
| | BELLONIA |
| | E che sonco cecata? |
| | CICCILLO |
| 995 | È stato lo vestito |
| | Pe chi hà da fà l’Arfiero. |
| | BELLONIA |
| | E chi lo face? |
| | CICCILLO |
| | Lo frate d’essa. |
| | BELLONIA |
| | Lloco si’ arrevato? |
| | Ciccillo vi’ che faje, |
| | Ca no scompe sta festa senza guaje? |
| | CECCIA |
| 1000 | Eccome ccà so’ scesa. |
| | CICCILLO |
| | Jammoncenne. |
| | BELLONIA |
| | Viene addo’ Fortunata, quanno tuorne, |
| | Ca llà stongo. |
| | CECCIA |
| | Gnorsì. |
| | BELLONIA |
| | Stammo ncerviello; |
| | Non fà lo cavallone |
| | Ca te peso lo musso craje matino. |
| | CECCIA |
| 1005 | Gnornò ca mme ncaforchio a la cantina. |
| |
| | Mamma mia, so’ ffegliolella |
| | Sonco allegra, e speretosa, |
| | So’ de genio pazziarella, |
| | Che ccos’aje? non è gran cosa |
| 1010 | Si stonco a pazzià, mo che me tocca. |
| | Quanno po so’ nnammorata |
| | Io me metto a sosperare, |
| | Tanno dico: aimmè lo core: |
| | Cchiù nnillà, che so’ mmecchiata, |
| 1015 | Che so’ fatta calascione, |
| | Io me jetto a no pontone |
| | Me la spasso a pecciare, |
| | A strellare: uh che dolore; |
| | Ma peccià da mo sarria na locca. |
| |
| | SCENA XIII |
| |
| | BELLONIA sola. |
| |
| | BELLONIA |
| 1020 | Uh? che puozze schiattà nnanze sta sera, |
| | Da chi malanne ha ntese ste parole? |
| | So’ chiacchiare, nuje femmenne nascimmo |
| | Co la malizia ncuorpo; |
| | Da che zocammo zizza |
| 1025 | Si dicimmo ma... mma... (e n’è boscia.) |
| | Volimmo di’ ma... ri... to mamma mia. |
| |
| | Pozza dicere na mamma: |
| | Figlia mia che nne vuo’ fare? |
| | Cride stà mpappalardiello, |
| 1030 | E te miette a lo maciello, |
| | Ca la chiamma, |
| | Mmediosa, |
| | E sgregnosa sempe stà. |
| | Si le dice:... può ncappare |
| 1035 | No marito presentuso, |
| | Sbalestrato, malenato, |
| | Che t’ammacca lo caruso; |
| | Co li figlie, e co li guaje; |
| | Maratene, che farraje? |
| 1040 | Le responne attuosto, attuosto: |
| | Comm’haie fatto, voglio fà. |
| |
| | SCENA XIV |
| |
| | TONNO, e MASILLO pe strata. |
| |
| | TONNO |
| | No cchiù ca t’aggio ntiso, no mmuo’ aoto, |
| | Che dint’a la barruffa de la festa |
| | Nne faccia cappeare Graziella? |
| 1045 | Duorme cojeto, ca la cosa è lesta. |
| | MASILLO |
| | Ed io nche bene Tata, |
| | Faccio pe ttene, e parlo a Fortonata; |
| | Accossì po lo zanno de Ceccillo |
| | Farrà comm’a lo cane de Jasuopo, |
| 1050 | Che perdette la carne |
| | Pe secotare ll’ombra. |
| | TONNO |
| | E nce lo bole, |
| | Ca chisse sbarvatune Galimeje |
| | Se credono peglià Napole a ffamma, |
| | Quanta femmene vedono coll’uocchie, |
| 1055 | Se credono afferrare co le mmano: |
| | E po vanno a sciacquare a lo pantano. |
| | MASILLO |
| | Orsù jamm’a bbestirece, ch’è tardo. |
| | TONNO |
| | Aspetto Cuoccio, e ancora no nce pare; |
| | Non pò mancare, stace a qua’ ttaverna |
| 1060 | A gioquare a la mmorra. |
| | MASILLO |
| | Fosse chisso, che sona lo Tammurro. |
| | TONNO |
| | Chiss’è isso. |
| |
| | SCENA XV |
| |
| | CUOCCIO da schiavo janco, che sona lo Tammurro, e li stisse. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| | A la guerra spellecchione, |
| | Ca te cauze, e ca te vieste, |
| 1065 | Si nce campe, e no nce rieste, |
| | Co di zumpe si Barone; |
| | A la guerra spellecchione. |
| |
| | TONNO |
| | Che te rumpe lo cuollo, e quanno viene? |
| | Quanto cchiù porto pressa, e tu cchiù duorme. |
| | CUOCCIO |
| 1070 | Se pò sapè, che d’aje co la bon’ora? |
| | O jetto sto tammurro, e mme ne vao? |
| | Io so’ schiattato ncuorpo, |
| | A battere la cascia |
| | Pe tutte sti quartiere; e tu mo strille? |
| | TONNO |
| 1075 | Li compagne addo’ so’? |
| | CUOCCIO |
| | So’ tutte leste; |
| | T’aspettano a la casa. |
| | TONNO |
| | Jammoncenne. |
| | CUOCCIO |
| | Ma tu non saje na cosa. |
| | TONNO |
| | Ch’è sta cosa? |
| | CUOCCIO |
| | Aggio visto mo nnante a no cafeo, |
| | Cola, Ntreone, Tecchia, Tecchia, Trippa, |
| 1080 | E compagne a la trencia fà consiglio; |
| | Ca vonno saccheare lo Castiello |
| | Co l’allucche, e l’arraglie, comme fanno |
| | Dint’a lo lavenaro. |
| | TONNO |
| | Bravo, bravo |
| | Lassa fà nzi’ che schiattano, ch’aguanno |
| 1085 | No le soccede comm’a mo fa ll’anno. |
| | MASILLO |
| | Oh ch’avessero paglia! |
| | Sta marmaglia te pote saccheare |
| | Na taverna aparata |
| | Ca nquanto a sto castiello l’ha sgarrata. |
| | CUOCCIO |
| 1090 | Si è chesto dammo dinto allegramente; |
| | Mo te faccio abbedè, che sà fa Cuoccio; |
| | Io quanno passo guaje, tanno cchiù ncoccio. |
| |
| | Poveriello |
| | Sbentorato |
| 1095 | Chi s’accosta a sto Castiello, |
| | Ca de chiechiere, e scozzette |
| | De sgrognune, e parapiette |
| | Te lo voglio addecreà. |
| |
| | MASILLO - TONNO |
| |
| | Lassa ì, che nne vuo’ fà? |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| 1100 | Che scioccare de mmascune, |
| | Quanta scoppole a no sciato, |
| | Tutte nziemo zuffe, zzaffe |
| | Nnicchie, punia, cauce, e schiaffe, |
| | Che mmestute, che cadute? |
| 1105 | Oh, che bello vrociolà. |
| |
| | MASILLO - TONNO |
| |
| | Tiene, tiene, ttrù ttrù, stà. |
| |
| | SCENA XVI |
| |
| | FORTONATA vestita da Gran Torca, e BELLONIA da schiava negra. |
| |
| | BELLONIA |
| | T’avimmo dato gusto; so’ bestuta, |
| | Tiemente, che zannata, |
| | Si se sà, maramè, so’ sbreognata. |
| | FORTUNATA |
| 1110 | Bellonia agge pacienza; tu già saje, |
| | Ammore, sdigno, e gelosia, che ponno; |
| | Saccio, ca faccio arrore; |
| | Ma pe fà manco male |
| | Io te porto co mmico, ch’aje jodizio; |
| 1115 | Si po so’ sbreognata, |
| | Che s’ha da fa? mme vedo desperata. |
| | BELLONIA |
| | Zitto, chi è chillo, ch’esce da dò Cianna? |
| |
| | SCENA XVII |
| |
| | GRAZIELLA da ommo co la bannera arravogliata, e li stisse. |
| |
| | GRAZIELLA |
| | Tanto aggio fatto, e ditto a la Commare, |
| | Che m’ha fatto vestire; e comm’è tosta? |
| 1120 | Na femmena, che mmecchia, |
| | Non te sa compatire na fegliola, |
| | Pecché non vale cchiù, vo’ mette scola. |
| | BELLONIA |
| | Nce venga la fortuna p Graziella; |
| | Essa è pe cierto; uh maramè, che beo? |
| | FORTUNATA |
| 1125 | Vecco ca, non so’ sola a fa pazzie. |
| | BELLONIA |
| | Vedo venì cchiù gente. |
| | GRAZIELLA |
| | Ecco Ciccillo. |
| |
| | SCENA XVIII |
| |
| | CICCILLO da Capetanio, e li stisse. |
| |
| | CICCILLO |
| | Si Arfiero, simmo lesto? |
| | GRAZIELLA |
| | Sì segnore. |
| | CICCILLO |
| | Che beo! mme pare chisto |
| | Graziella a la cera: Patro’ mmio, |
| 1130 | Voscia comme se chiamma? |
| | GRAZIELLA |
| | Menechiello. |
| | CICCILLO |
| | E site frate? |
| | GRAZIELLA |
| | A Grazia. |
| | CICCILLO |
| | Atta d’aguanno |
| | Comme v’assomegliate! |
| | GRAZIELLA |
| | È ca tutt’a no ventre simmo nate. |
| | BELLONIA |
| | (Ah fauza, menzognera.) |
| | GRAZIELLA |
| | E chi so’ chelle? |
| | CICCILLO |
| 1135 | Oh, no mme nn’era accuorto; chelle sonco |
| | Le Ttorche de la festa; si Saverio, |
| | Già si’ bestuto? tu ce pare bello,... |
| | Che d’è me staje ngrannezza? no respunne? |
| | BELLONIA |
| | Non rispondire a ttia Ciaurra brutta. |
| | CICCILLO |
| 1140 | Chisto starrà ngrognato pe la sore. (A Graziella.) |
| | GRAZIELLA |
| | Ed io le voglio fare |
| | No juoco de bannera. |
| | FORTUNATA |
| | Si Arfiero, passa nnanze |
| | Joca a carcaota fera, |
| 1145 | No mm’ha piaciuto lo botà bannera. |
| | GRAZIELLA |
| | Sta troppo morfosella sta gran Torca. |
| | CICCILLO |
| | Oh ch’è benuta a mmene sta canzona; |
| | Jammo ca non è digno. |
| | GRAZIELLA |
| | O bona o bona. |
| |
| | SCENA XIX |
| |
| | BELLONIA, e FORTONATA. |
| |
| | FORTUNATA |
| | Che ne dice Bellonia de sta cosa? |
| | BELLONIA |
| 1150 | Agge pacienzia figlia, ca lo tiempo |
| | Ammatura le ssorva; vide, e tace |
| | Ch’è piso mio de fa fà sta pace. |
| | FORTUNATA |
| | Che pace si’ mpazzuta, |
| | Io pace o tregua co chi m’hà traduta? |
| |
| 1155 | So’ n’arma desperata, |
| | Stizzata da le ngiurie, |
| | Venite sierpe, e furie |
| | Chest’arma a vennecà. |
| | Jate a lo tradetore, |
| 1160 | Lo core straziatele, |
| | Lo sanco ntossecatele, |
| | Facitelo schiattà. |
| |
| | BELLONIA |
| | Fremma, ca vene mo’ la compagnia, |
| | Sta fegliola mpazzesce arrasso sia. |
| |
| | SCENA XX |
| |
| | A suono de stromiente vene la compagnia de li Turche. MASILLO fà lo Capetaneo, TONNO lo Gran Turco, e CUOCCIO da Schiavo, e fa lo Sargente. |
| |
| | CUOCCIO |
| 1165 | Fa scir ala canaglia a mana ritta. |
| | Salemmo passar ccà, venir maumma |
| | Ametta non partir, state ncerviello. |
| | Siepp’oje v’ammatonto lo scartiello. |
| | TONNO |
| | Su sciamar gran Sordana. (a Masillo.) |
| | MASILLO |
| 1170 | Mo venir sì Seniure, |
| | O Saverio, Saverio; oh te ca scenne |
| | Priesto fà reverenzia a lo Gran Turco. |
| |
| | SCENA XXI |
| |
| | FORTONATA, BELLONIA, e li stisse. |
| |
| | CUOCCIO |
| | Vasciar uocchie canaglia (a li sordati.) |
| | Ca passar gran Sordana. |
| | TONNO |
| 1175 | (Bon ora comm’è bello sto fegliulo, |
| | Pare justo la sore.) |
| | Ti star bella Seniura, |
| | Ma non barlar; perché? |
| | FORTUNATA |
| | C’avir paura. |
| | TONNO |
| |
| | Seniura bella |
| 1180 | N’avir baura |
| | Mi star bor tia, |
| | Bor vita mia |
| | Tutta ciaurra bolir mastar. |
| | Ti star sicura, |
| 1185 | Bidir castella |
| | Come star forte |
| | Defender porte |
| | Tanta soldata; no sospirar. |
| |
| | CUOCCIO |
| | Sfodarate sse sciabbole canaglia, |
| 1190 | E strellate allà allà, |
| | Viva la gran Sordana, e mostafà. |
| | MASILLO |
| | Salite a lo Castiello, |
| | Nuje restammo cca bascio a fà la guardia. |
| | TONNO |
| | Sì benir Seniurella. |
| | CUOCCIO |
| | Allà, allà, allà, allà. |
| 1195 | Accompagnar Grantorca, e Mostafà. |
| | TONNO |
| | (Accommenza da mo’, te vaa lo piello.) |
| | CUOCCIO |
| | Accossì bà la festa, |
| | Se pò sapè che d’aje? |
| | O mo sferro; tieme’, che gioja è chesta? |
| | TONNO |
| 1200 | Vuo’ che nce scenno lloco, |
| | E te schiaffo sto sceltro int’a la faccia? |
| | CUOCCIO |
| | Sempe mme schiaffarraje na nasata. |
| | MASILLO |
| | E mbe’ chesto che d’è? che si’ mpazzuto? |
| | Vuo’ sconcecà la festa? |
| | CUOCCIO |
| 1205 | E si chisto vo’ fà sempe lo masto; |
| | Mo mme vota lo mmale de la luna. |
| | MASILLO |
| | Zitto mo’ ca n’è niente. |
| | CUOCCIO |
| | A la mmalora |
| | Aggio spiso lo tuppo, |
| | Ccà ncè lo sanco mio, |
| 1210 | M’aggio porzì mpegnate le llenzola, |
| | E mo che d’è? che d’è? |
| | No mme pozzo peglià no po’ de gusto? |
| | MASILLO |
| | Statte cojeto, e fà chello che buoje. |
| | TONNO |
| | Eh mmalosca, mmalosca, tu aje ragione. |
| | CUOCCIO |
| 1215 | Venir ccà sia maddamma |
| | Ballare nziemo. |
| | BELLONIA |
| | Non sapir ballare. |
| | CUOCCIO |
| | Tun’auto puro? e mo arrivammo a giuorno. |
| | BELLONIA |
| | Oh che taluorno. (abballano a la moresca, e cantano.) |
| | CUOCCIO |
| |
| | Fascir festa Maimamà, |
| 1220 | E ballar facir llì llì. |
| |
| | BELLONIA |
| |
| | Po scialare a taffejà. |
| | So’ stracquata non se pò. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| | N’aoto poco fà accossì |
| | Vota vota. |
| |
| | BELLONIA |
| |
| | No cchiù mo’. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| 1225 | Fruscia. |
| |
| | BELLONIA |
| |
| | Lassa fuss’acciso. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| | (Oh che riso allà, allà.) |
| |
| | TUTTE |
| |
| | (O che gusto ah, ah, ah.) |
| |
| |
| |
| |