| | |
| | |
| | Lo castiello sacchejato, Napoli, a Spese de li Mpressarie, 1732 |
| | a cura di Paologiovanni Maione |
| |
| |
| |
|
| |
| | ATTO TERZO |
| |
| | SCENA PRIMMA |
| |
| | A suono de Tammurro, o de stromiente vene la compagnia de li Cristejane, CICCILLO da Capetaneo, GRAZIELLA d’Arfiero, CECCIA da Paggio de Ritella. |
| |
| | CICCILLO |
| | Simm’arrevate già; stammonce attiente |
| | Amice, e cammarate, |
| 1230 | Mo che se fà la festa, |
| | Penzate ca nce vace |
| | L’anore vuosto, e mio, anemo, e core; |
| | Nce stann’a tene mente? |
| | GRAZIELLA |
| | Chist’è lo gusto nuosto, e statt’alliegro; |
| 1235 | Ca st’uommene de spireto, e balore, |
| | Stanno pe se fà anore. |
| | CECCIA |
| | Ed io porzine |
| | Co sto spito ammolato, e sta rotella |
| | Voglio fà cose d’atterrì lo munno: |
| | Meza Torchia voglio mannare affunno. |
| | CICCILLO |
| 1240 | Quanno dammo l’assauto, |
| | Aprite l’uocchie, e ghiate attiempo, attiempo, |
| | No ve facite male, |
| | Che no ghiesse carcuno a lo spetale. |
| | Su bia facite largo, e tu fegliuolo (a li Sordate, che se spartono, e fanno ala.) |
| 1245 | Fatte nni ccà, si Arfiero |
| | Accommenza la festa a la bon’ora; |
| | Ma Graziella non ce pare ancora. |
| | GRAZIELLA |
| | Sio Generale anore vuosto, e grolia, |
| | E a nomme de vettoria. (a suono de stromiente joca la bannera a lo Capetanio, e se mette de banna.) |
| | CICCILLO |
| 1250 | E biva lo Sio Arfiero bravo, bravo. |
| | GRAZIELLA |
| | Compatesca ossoria |
| | CICCILLO |
| | Te resto schiavo. |
| | (Ah Graziella, e che trormiento è chisto, |
| | Và sacce addove sta, vorria spiarlo |
| | A lo frate, ma chisto che pò dire?) |
| 1255 | Bon’ora addov’è ghiuta sta fegliola |
| | Ccà no la vedo, llà no nc’è; mannaggia, |
| | Che festa voglio fare co sta rraggia? |
| | Or via sordati ritornate al campo, |
| | E stregnite l’assedio a quel Castello; |
| 1260 | Oscia si Arfiero vaga mmasciatore |
| | A lo gran Turco a domandar la Piazza, |
| | A patte no mperrò de bona guerra; |
| | Si no, c’a fierro, e ffuoco andrà la Terra. |
| | CECCIA |
| | E dica da mia parte al gran Visirro |
| 1265 | C’un famoso Guerriero |
| | Lo desfida a duello |
| | Pe l’ammaccà lo musso, e lo scartiello. |
| | GRAZIELLA |
| | Gnorsi mo vao Segnore, e spero quinci |
| | Tornar lieto messaggio, |
| 1270 | Fuorze ca porterò meco le chiavi |
| | Della difesa rocca. |
| | Uh? che parole, m’esceno da vocca. (Tutte partono.) |
| |
| | SCENA II |
| |
| | FORTONATA, e BELLONIA. |
| |
| | BELLONIA |
| | Tu m’aje fatta mpazzire pe trovarete |
| | E addo’ t’iere nforchiata, figlia mia. |
| | FORTUNATA |
| 1275 | So’ scesa da dereto a lo Castiello, |
| | E mme steva mpezzata a chillo vascio |
| | Pe no stare llà ncoppa mmiezo a tanta, |
| | Ed esse canosciuta. |
| | BELLONIA |
| | Mo mme faje la saputa? |
| 1280 | Chesto ll’avive da penzare nnante, |
| | E no mmo, che ll’aje fatta la frettata; |
| | Io pe darete gusto, |
| | E p’avetare puro quarche male, |
| | Me so’ cecata a fare sta pazzia, |
| 1285 | So’ meza sdellommata, |
| | E tu mme fuje da mano; ah figlia mia. |
| | FORTUNATA |
| | La cosa è fatta no nzerve a chiagnerla; |
| | Va saglie a lo Castiello, ca mo vengo. |
| | BELLONIA |
| | E tu, che faje cca bascio? |
| | FORTUNATA |
| | No lo ssaje, |
| 1290 | Che so’ benuta a fare? |
| | Quanno se dà l’assauto, |
| | Voglio vedè mmescareme a la folla, |
| | Pe dà no cuorpo a Ciccio. |
| | BELLONIA |
| | E ppuro tuorne? |
| | Vi’, ca ng’abbusche tune. |
| | FORTUNATA |
| | Oh, no mm’accidere; |
| 1295 | Che te serve cchiù a fare la maesta; |
| | Sì moro, moro, e sanetà, a chi resta. |
| | BELLONIA |
| | (Voglio fà nfenta de sagliremenne.) |
| | Accossì buoje; accossì faccio, io saglio; |
| | Ma penza a case tuoje, |
| 1300 | Ca si po passe guaje, |
| | De n’avereme ntesa chiagnarraje. |
| |
| | Sient’a mmene capo tosta |
| | Tu faje comm’a la castagna, |
| | Quanno stà dint’a lo ffuoco; |
| 1305 | Che pe fa na bella botta, |
| | Co la botta ha da schiattà. |
| | Chi co ll’uommene se ntosta, |
| | Cchiù nce perde, che guadagna, |
| | Ma lo vence a ppoco a ppoco, |
| 1310 | Chi stà zitto, crepa, e abbotta, |
| | E lo lassa sforeà. |
| |
| | SCENA III |
| |
| | FORTONATA sola. |
| |
| | FORTUNATA |
| | Anore mio perduto, |
| | Core mio strazeato, mo è lo tiempo |
| | De fa vedere, che pò fa lo sdigno |
| 1315 | Mpiett’a na nnammorata, |
| | Traduta, e desperata, |
| | Mora, mora lo cane, |
| | Ch’è causa sulo de lo mmale mio; |
| | Mora..., ma che dich’io? e si quarcuno |
| 1320 | Pe l’ajutà me tene, io po che faccio? |
| | Eh ca sbarejo, chi lo vo’ ajutare? |
| | La gioja soja, che mme l’ha sbotato? |
| | Di che benca, che benca, ca vedimmo |
| | Chi a provare ste mano sarrà primmo? |
| |
| 1325 | Già me pare de vedere, |
| | Ch’esa n’ombra despettosa |
| | Da na grotta spaventosa, |
| | Che na spata me vo’ dà. |
| | Tè, mme sgrida, tu che spiere? |
| 1330 | Curre a farte la vennetta... |
| | Ma lo core dice : aspetta; |
| | La piatate addove stà? |
| | A sta voce ll’arma mia |
| | Compatire lo vorria; |
| 1335 | Ma ddo’ trovo stà pietà. |
| |
| | SCENA IV |
| |
| | TONNO, e MASILLO pe strata. |
| |
| | MASILLO |
| | E siente na parola, che cos’eje? |
| | Vi’ che bregogna è chesta? |
| | TONNO |
| | Eh nò, Masillo fatte tu ssa festa. |
| | Pigliate ccà sto sceltro, e chisto manto. |
| 1340 | Fa pe mme lo Gran Turco, io mo mme spoglio, |
| | No ne voglio fa pe manco na cria. |
| | MASILLO |
| | E scumpe mo’ bon’ora, |
| | Mme pare peccerillo, |
| | Che buo’ esse accordato. |
| | TONNO |
| 1345 | So’ no chiochio, ca sonco coffeato. |
| | MASILLO |
| | Ma che t’è stato fatto? |
| | TONNO |
| | Aje ntiso Cuoccio? |
| | MASILLO |
| | E a chillo tiene mente? |
| | TONNO |
| | Frateto se n’è sciso, e non se vede; |
| | Chiss’aute stann’a bino, |
| 1350 | No monno respettare lo Gran Turco; |
| | Ed io mo voglio perdere |
| | L’anore mio co ssi mbreacune? |
| | O ll’aggio da pegliare a secozzune? |
| | MASILLO |
| | Tu mo’ mme miette appretto, |
| 1355 | Che bao trovanno fratemo, |
| | E lo scommo de sanco. |
| | TONNO |
| | Si’ mpazzuto? |
| | Lassalo ì lo povero fegliulo |
| | Se spassarrà ccà bascio. |
| | MASILLO |
| | Oh marisso, si ll’ascio. |
| | TONNO |
| | Eh nò Masillo, |
| 1360 | No mme dà sso desgusto, |
| | Ca pare justo Fortunata mia. |
| | MASILLO |
| | Ma tu te staje? |
| | TONNO |
| | Me stonco, comme vuoje. |
| | MASILLO |
| | No sconcecà li fatte mieje, e tuoje. |
| | TONNO |
| | Dimme na cosa ddo’ stà Fortonata? |
| | MASILLO |
| 1365 | Stà ncoppa. |
| | TONNO |
| | E che bo’ dire |
| | Ca no stace affacciata? |
| | MASILLO |
| | Che nne saccio, |
| | Starrà dormenno, o puro se sterlicca. |
| | TONNO |
| | Siscale, core mio, ca so’ speruto, |
| | De darle no saluto. |
| | MASILLO |
| | Comme vuoje (sisca.) |
| 1370 | Chesta non sente. |
| | TONNO |
| | Siscale n’auta vota. (sisca.) |
| | MASILLO |
| | Manco mo’, cierto dorme. |
| | TONNO |
| | Agge pacienza |
| | Torna, torna a sescà. |
| | MASILLO |
| | Eh ca po vene. |
| | TONNO |
| | Si no la vedo, io non saccio bene. |
| |
| | Parè si no fusillo |
| 1375 | Non hà lo vertecillo, |
| | Tuorcelo quanto vuo’, |
| | Non fà la rota aibò. |
| | Sghizza da ccà, e da llà, |
| | E non te fà felà |
| 1380 | Manco no capo. |
| | Accossì mo songh’io, |
| | Senza lo core mio |
| | Storduto, nzallanuto; |
| | Ccà boto, e llà revoto |
| 1385 | Non saccio, che me fà |
| | N’haggio cchiù capo. |
| |
| | MASILLO |
| | E zitto, ca mo vene |
| | Lo mmasciatore, sù miettete ntuono |
| | A buje fegliule attuorno. (escono li Turche, e torneano Tonno.) |
| | TONNO |
| | (Ah Fortunata |
| 1390 | Me faje perdì la spesa, e l’aparata.) |
| |
| | SCENA V |
| |
| | GRAZIELLA acompagnata da duje sordate, e li stisse. |
| |
| | GRAZIELLA |
| | Salamelech, sio Gran Turco, schiavo. |
| | TONNO |
| | Ti, sabalkair, voste che chiere? |
| | MASILLO |
| | Oh cammarata, chesta è Graziella. (a Tonno.) |
| | TONNO |
| | (Zitto lassa fà a mme, mo non è tiempo.) |
| | GRAZIELLA |
| 1395 | Il nostro Generale quì m’invia |
| | Pe dire all’ossoria, ca pe piatate |
| | De vuje, e de sta Terra, |
| | Primmo de fà la guerra v’arrendete; |
| | Che se voi sordi siete, ei prende l’armi |
| 1400 | E b’ammenaccia, rotte c’hà sse porte, |
| | Ferro, fuoco, catene, stragge, e morte. |
| | MASILLO |
| | Bù co la palla, e chi vaglia? la corte. |
| | TONNO |
| | Respondir Gran Visirre a sto Ciaurro. |
| | MASILLO |
| | Mo’ discir Gran Seniura, o Messaggiero, |
| 1405 | Tò scaltro nzieme, e fiero |
| | Gran cose aje ditto, e con i vostri detti |
| | Ci minacci, e ci alletti; |
| | Dirai à chi ti manna, |
| | Che render non vogliamo l’alto Castello, |
| 1410 | Che lo sciocco s’inganna |
| | Se si crede di metterci paura, |
| | C’hà da fà co na bona creatura. |
| | TONNO |
| | Sciabigà zizzicul, viva Moratto. |
| | GRAZIELLA |
| | Donca volite guerra? |
| | MASILLO |
| | Bolir guerra? |
| | GRAZIELLA |
| 1415 | Ah Maumma marditto aspetta, aspetta, |
| | Mo te facimmo chesta varva netta. |
| |
| | Negrecato marattene, |
| | Ca te voglio à pilo, à pilo |
| | Sciccà tutto sso mostaccio. |
| |
| | MASILLO |
| |
| 1420 | Ah ciaurra non far filo |
| | Mi tagliar cucussa, e braccio. |
| |
| | TONNO MASILLO |
| |
| | Ah Ciaurra allà, allà. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Ah Maumma baccalà. |
| |
| | MASILLO |
| |
| | Tu volir pigliar Castello? |
| 1425 | Si t’avir granfe ncuollo, |
| | Bolir mettere a catene. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Stà ncerviello |
| | Ca te zollo |
| | Te lo scippo chisto tuppo. |
| |
| | TONNO |
| |
| 1430 | Mo volire aver sceruppo. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Me ne rido ah a a. (ride chjagnenno.) |
| |
| | TONNO - MASILLO |
| |
| | Po fascire uh à à. (Tonno saglie a lo Castiello, e ll’aute partono pe doje strate.) |
| |
| | SCENA VI |
| |
| | CUOCCIO co no Schiavottiello nfasciolla, e BELLONIA pe la mano. |
| |
| | CUOCCIO |
| | E biene fedelone, |
| | Pazzeammo no poco, dammo gusto |
| 1435 | A sta gente, che bede, che cos’aje? |
| | BELLONIA |
| | (Mannaggia chi m’hà puosto a chiste guaje |
| | Non pozzo pazzeà, ca no sto buono. |
| | CUOCCIO |
| | E pecché si’ benuto a fà la festa? |
| | BELLONIA |
| | Mo venuta dolura sopra testa. |
| | CUOCCIO |
| 1440 | E bia, ca non è niente mo te passa, |
| | Facimmo sta pazzia, |
| | Tu star mogliere mia |
| | Io star marita tua, |
| | Star figlio nostro chisto pescengrilla, |
| 1445 | Presto pegliare mbraccia, e dar zezzilla. |
| | BELLONIA |
| | Non potir dar zezzilla. |
| | CUOCCIO |
| | Allattare burnussa, o mo dar schiaffo, |
| | Non sentir pescengrilla che sciancire, |
| | E fascire nguà nguà. |
| | BELLONIA |
| | Che fuss’acciso, |
| 1450 | Vascia le mmano, chesto me mancava. |
| | CUOCCIO |
| | Ò dar zizza a fegliulo o mo dar mazze. |
| | BELLONIA |
| | Te dico non potire. |
| | CUOCCIO |
| | Dar pochitta, pochitta. |
| | BELLONIA |
| | Ah maramene, |
| | C’aggio da fà co chisto? |
| | CUOCCIO |
| | Bresto, bresto, |
| 1455 | Non sentir che sciancir, facir nguà, nguà. |
| | BELLONIA |
| | Via priesto dallo ccà, ca mo l’accordo |
| | Te le canto la nonna, e le do zizza. |
| | CUOCCIO |
| |
| | A mettimma bella bella |
| | Dar vasillo a Tata sujo. |
| |
| | BELLONIA |
| |
| 1460 | Priesto mo te vaa la zella, |
| | O te lasso, e mme ne fujo. |
| |
| | CUOCCIO |
| | No scappar vita mia, te piglia, e canta. |
| | BELLONIA |
| | Benir ccà figlia mia, bor chi sciancire? |
| | CUOCCIO |
| | Avir bua, a bellicolo. |
| | BELLONIA |
| | E no schiatte? |
| 1465 | Star sitto pescengrillo, scioja mia, |
| | Non star niente dormire, |
| | C’accossì passar bua |
| | A DUE |
| | Cantar nonna bor tia mamma tuja. |
| | BELLONIA |
| |
| 1470 | O suonno suonno viene da lo monte |
| | Vienec’ palla d’oro, e dalle nfronte. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| | E dalle nfronte, e no fascire male, |
| | Si crepa non me mporta manco sale. |
| |
| | BELLONIA |
| |
| | Vienece suonno, e biene a chi te chiamma |
| 1475 | Schiatta lo Patre, e stia bona la Mamma. (Bellonia le jetta lo peccerillo, e fuje e Cuoccio che la secuta nce l’abbia appriesso.) |
| |
| | CUOCCIO |
| | Ah bornussa mmardetta |
| | Mo’ bolir scannare, aspetta, aspetta. |
| |
| | SCENA VII |
| |
| | MASILLO, e CUOCCIO. |
| |
| | MASILLO |
| | Cuoccio Cuoccio |
| | CUOCCIO |
| | Chi è lloco? |
| | MASILLO |
| | Siente siente |
| | Nchè se dace l’assauto, |
| 1480 | Co li compagne tuoje |
| | Dà de mano all’Arfiere, |
| | Saglielo ncoppa, e po da chella banna |
| | Và lo porta a la casa de zi Tonno |
| | Nchiudelo llà, mme ntienne. |
| | CUOCCIO |
| | Si te ntenno. |
| | MASILLO |
| 1485 | Non te partì nzi’ a tanno, che non mmenco. |
| | CUOCCIO |
| | Lassa fà a mmene, e duorme. |
| | MASILLO |
| | Priesto priesto, |
| | Chiamma la gente, vecco li nnemmice. |
| | CUOCCIO |
| | Allà allà sciabac venir canaglia, |
| | Ca mo dare battaglia. (Mente Masillo canta escono li Turche, e se mettono ncoppa à lo Ponte, e attuorno a lo Castiello.) |
| | MASILLO |
| |
| 1490 | Si mme vuo’ bene Amore |
| | Commatte pe sto core, |
| | E la nemmica mia |
| | Famm’ancappare. |
| | Se perdo sto Castiello |
| 1495 | Ma n’auto ch’è cchiù bello, |
| | E chillo, ch’io vorria, |
| | Famme pegliare. (se retira ncoppa à lo Ponte.) |
| |
| | SCENA VIII |
| |
| | TONNO, e FORTONATA ncoppa a lo Castiello, MASILLO, e CUOCCIO abbascio, e da no vico compare la Compagnia de li Crestiane, CECCILLO, GRAZIELLA, e CECCIA. |
| |
| | TONNO |
| | Venir bella Senjura |
| | Vedir battaglia, e non avir paura. |
| | CICCILLO |
| |
| 1500 | A lo schiasso de sische, e trommette |
| | Fedelune sse spate locate, |
| | E facite a sti brutte mamette |
| | Li mostacce, e li tuppe sciccà. |
| | Sù compagne, lejune valiente, |
| 1505 | Dammo dinto, le mmano frosciare, |
| | Ca volimmo nfra quatto momiente |
| | Sto Castiello pe tterra jettà. |
| |
| | Su facite squatrone. |
| | Miettete ccà Si Arfiero, |
| 1510 | E gioca la bannera. |
| | GRAZIELLA |
| | Eccome lesto. |
| | CICCILLO |
| | Fegliù stammonce attiento. |
| | CECCIA |
| | Sì Segnore. |
| | CICCILLO |
| | A nuje dammo dinto. (Ccà se dà l’assauto, e perdono li Crestiani, Cuoccio co duje compagne afferra Graziella, le leva la bannera, e la ncatena.) |
| | CUOCCIO |
| | Cammenare Si Arfiero, |
| | Ca ti star priscioniero. |
| | GRAZIELLA |
| 1515 | Ncopp’a le spalle meje cadie la botta. |
| | CUOCCIO |
| | Golualich Gran Segnor menaz zechina. |
| | Turche auta vettoria allà allà, (Tonno, e Fortonata menano denare, e se nne trasene.) |
| | Quant’è balente nostro Mostafà. |
| |
| | SCENA IX |
| |
| | GRAZIELLA ncatenata, e CUOCCIO |
| |
| | CUOCCIO |
| | Su benire a Castella. (a Graziella.) |
| | GRAZIELLA |
| 1520 | Mence aje cunto Turco cano, |
| | E tu Ammore tradetore, |
| | Che m’aje posta a ste rretaglie |
| | M’aje terato chiano, chiano |
| | A bolerme sbregognà. (chiagne.) |
| | CUOCCIO |
| |
| 1525 | Ca po chiagne, priesto saglie, |
| | E benir ngargiubola. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Cuoccio mio caro caro |
| | Vi’ che buoje, e lassam’ire. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| | Boverella non sciangire |
| 1530 | Ca mo avire libertà. |
| |
| | GRAZIELLA |
| |
| | Ah fortuna puoje cchiù fà. (sagliono a lo Castiello.) |
| |
| | SCENA X |
| |
| | BELLONIA ncoppa a lo Castiello, e CECCIA abbascio. |
| |
| | BELLONIA |
| | So’ sagliuta ccà ncoppa pe bedere |
| | Fortonata che fà, ma no la trovo, |
| | Chest’ha l’argiento vivo a le medolla, |
| 1535 | E songo mieje li guaje; |
| | Maje chiù co li Spagnuole? decea Tolla. |
| | CECCIA |
| | Lo Generale nuosto |
| | Me manna a lo Gran Turco, |
| | Pe trattà lo recatto de l’Arfiero; |
| 1540 | E ccà non vedo nullo |
| | Pe mme fà la mmasciata, uh te na schiava |
| | Addo’ si Bellonia, do’ star gran Turco? |
| | BELLONIA |
| | Ah mara me, che bedo! chesta è Ceccia. |
| | Si chesta se n’addona, ca songh’io, |
| 1545 | Mme sbregogna la scigna. |
| | CECCIA |
| | Oje bernussa, bernussa che si’ sorda? |
| | BELLONIA |
| | Che bolir che bolire? |
| | CECCIA |
| | Ddo star gran Turco. |
| | BELLONIA |
| | Star ncoppa a chichierchia. |
| | CECCIA |
| | Io mo le schiaffarria na pretata, |
| 1550 | Che mala grazia d’ommo, fuss’acciso, |
| | E respunne che d’aje? |
| | BELLONIA |
| | Voglio stà zitto, |
| | Azzo no mme conosca a lo pparlare. |
| | CECCIA |
| | Aspettammo carcauto, e nfratanto |
| | Te voglio zannejà sta coccovaja, |
| 1555 | Che d’è bella fegliola, |
| | C’aje perduta marita? dormir sola; |
| | E gettar panza ne? non peccejare, |
| | Che si star fredda io voler scarfare. |
| | BELLONIA |
| | Uh gliannola, che sento, vi’ che dice! |
| 1560 | Le potesse sceccare chella lengua. |
| | CECCIA |
| | A’ a’, ca se despera; scioja mia, |
| | Pegliar me pe marito, |
| | No star niente si sonco pescerillo |
| | Gatta vechia bolira sorecillo. |
| | BELLONIA |
| 1565 | Ah schefienzia mardetta, quanno duorme |
| | Te la voglio sonà na natecata. |
| | CECCIA |
| | No mme fà la sgregnosa, |
| | Facce de pozonetto affommecato. |
| |
| | Votate ccà zi zi? |
| 1570 | Che mme vuo’ fa morì |
| | Core de cana? |
| | Comme si’ brutto sciù, |
| | Bornussa, baccalà; |
| | Fascir, fascir uh, uh, |
| 1575 | Tiemente comme stà. |
| | La roffeana. (se nne và redenno.) |
| |
| | BELLONIA |
| | Va ch’aje da fa co mmico |
| | Si n’esco a sarvamiento da sto ntrico. |
| |
| | SCENA XI |
| |
| | TONNO, e CUOCCIO abbascio. |
| |
| | TONNO |
| | Haje portato l’Arfiero a sarvamiento? |
| | CUOCCIO |
| 1580 | Stare ncappato sciurolo. |
| | TONNO |
| | Che ddice? |
| | CUOCCIO |
| | Che d’è? vuo’ fa lo sasco, no mme ntienne? |
| | TONNO |
| | Che saccio, che buo’ dire. |
| | CUOCCIO |
| | Lo Si Arfiero, |
| | E Graziella. |
| | TONNO |
| | Ne comme lo ssaje? |
| | CUOCCIO |
| | De carrera, è benuto llà Masillo, |
| 1585 | E nnanze a mamma toja, e a ciento femmene |
| | L’ha basata, e l’ha ditto, |
| | Tu si’ mogliere mia. |
| | TONNO |
| | Oh buono, oh buono, |
| | Ed essa, che l’ha ditto, e che l’ha fatto. |
| | CUOCCIO |
| | Che l’ha boluto di’? s’è fatta rossa, |
| 1590 | Primmo ha sparato a chiagnere, e sciccare |
| | E po chiano chianillo |
| | Tanto ha ditto Masillo co le femmene, |
| | Che già ll’hanno accordata; |
| | Ha ditto sì, e la fede già l’ha data. |
| | TONNO |
| 1595 | Viva Masillo, e biva Graziella; |
| | Cuoccio mo vide n’auta cosa bella, |
| | Pe piglià lo Castiello. |
| | CUOCCIO |
| | Dammoncillo. |
| |
| | SCENA XII |
| |
| | CICCILLO co la compagnia, e li stisse. |
| |
| | CICCILLO |
| | Tenco no core nigro comm’a pece, |
| | N’aggio visto tutt’oje a li barcune |
| 1600 | Ste doje fegliole, nc’è carcosa sotta; |
| | Mme dice lo pensiero, |
| | Ca la Gran Torca è Fortunata, e Grazia |
| | Sarrà l’Arfiero, io no veo Masillo, |
| | L’Arfiero stà ncappato. |
| 1605 | Che nne pò ascì da chesto? |
| | Uh che te fa lo core, io moro ciesso. |
| | Via fenimmo sta baja, sona ssa Tromma |
| | Pigliate sso Castiello a la bon’ora; |
| | Mannaggia quanno maje ne fu parola. (Se dà l’assauto li Turche fujeno, e se piglia lo Castiello.) |
| | TONNO |
| 1610 | Già pigliata castella, sia mmardetta |
| | Mametta, e vita suja. (Se scippa lo mostaccio, e ghietta lo scettro abbascio, e se nne fujeno.) |
| | CUOCCIO |
| | Star morto gran segnore. |
| | CICCILLO |
| | Ah compagne acciaffate lo gran Turco. |
| |
| | SCENA XIII |
| |
| | FORTONATA co sciabola, e Targa, e CICCILLO |
| |
| | FORTUNATA |
| | Fremma cca tradetore. |
| | CICCILLO |
| | Aimmè, che beo? |
| 1615 | Gran Torca chi si’ tu? si’ Fortonata, |
| | O si’ Saverio? fremma. |
| | FORTUNATA |
| | Ah renegato |
| | Chi sonco, e che bogl’io, mo te lo ddico |
| | Sta sciabbola, forfante, muore cano. |
| | CICCILLO |
| | Senza che mme lo ddice, te canosco |
| 1620 | Vattenne Fortonata, |
| | No m’apprettà, ca songo desperato. |
| | FORTUNATA |
| | Ah nfame tradetore: |
| | Tiemente a che mm’aje posta. |
| | Voglio morire, e tu co mmico muore. (s’attaccano.) |
| |
| | SCENA XIV |
| |
| | BELLONIA, MASILLO, GRAZIELLA, TONNO ncatenato, e li stisse, che stanno commattenno. |
| |
| | BELLONIA |
| 1625 | Priesto Masillo ajuta, chesta è soreta. |
| | MASILLO |
| | Fermate Fortonata. |
| | GRAZIELLA |
| | Statte Ciccio, |
| | Ca si no tu si’ acciso. |
| | CICCILLO |
| | Aimmè so’ muorto. |
| | TONNO |
| | Che remore nce lloco? |
| | Lassateme fegliù, ca nce so’ guaje. (lo lassano.) |
| | MASILLO |
| 1630 | Non se mova nesciuno, io sulo abbasto. |
| | Ceccillo, siente buono; |
| | Nuje simmo state ammice, |
| | Pe chesto te perdono |
| | Lo tuorto, che penzave de mme fare; |
| 1635 | Va t’arrecetta, e sacce |
| | Ca Graziella mm’è mogliere. |
| | CICCILLO |
| | Ah cana, |
| | Accossì mm’aje lassato. |
| | GRAZIELLA |
| | Io ll’aggio fatto pe lo buono tujo |
| | Ca si no jere acciso da Masillo; |
| 1640 | Cojetate, ch’aie tuorto. |
| | CICCILLO |
| | A tte mme voto. |
| | Pe cercarte perduono, ò Fortonata, |
| | Accideme, si vuoie, t’aggio ngannata. |
| | FORTUNATA |
| |
| | Tu no mmierete piatate. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Aje raggione, gioia mia. |
| |
| | FORTUNATA |
| |
| 1645 | Non si’ digno, ch’io t’accia. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Chest’è troppo canetà. |
| |
| | FORTUNATA |
| |
| | Io non saccio, che te fà. |
| | Non nce pienze tradetore |
| | A li guaie, che mm’aie dato? |
| |
| | CICCILLO |
| |
| 1650 | È lo vero, ma l’arrore, |
| | Si se chiagne, è perdonato; |
| | Ed ogn’uno n’ha piatà. |
| |
| | FORTUNATA |
| |
| | Non è tiempo de piatà. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| | Aiutame Masillo, o tu mm’accide, |
| 1655 | Te piglia cca ssa spata, |
| | O sbennegname, o damme Fortonata. |
| |
| | MASILLO |
| |
| | Te compatesco, frate, |
| | Ma non pozzo fa niente, |
| | Ll’aggio promessa a Tonno. |
| |
| | CICCILLO |
| |
| 1660 | Ah Maro mene, |
| | Pe mmene s’è seccato già lo mare, |
| | E lassateme ire a dderropare. |
| |
| | BELLONIA |
| | Ah povero fegliuolo. |
| | GRAZIELLA |
| | Tiene tiene. (lo tene Tonno.) |
| | TONNO |
| | Fremma ccà, ddo’ vuo’ ire? |
| | CICCILLO |
| 1665 | Che mme serve a campà, voglio morire. |
| |
| | SCENA URDEMA |
| |
| | CECCIA, che porta ncatenato CUOCCIO, e li stisse. |
| |
| | CECCIA |
| | Passa ccà Massautto, arraiso cane |
| | Tu star schiavo? |
| | CUOCCIO |
| | Gnorsì. |
| | CECCIA |
| | Vieneme appriesso. |
| | CUOCCIO |
| | Aie raggione gnorsì, ma non si’ sola, |
| | Quanta viecchie strascina na fegliola. |
| | CECCIA |
| 1670 | Zompa... chiagne. |
| | CUOCCIO |
| | Uh, uh, uh. |
| | CECCIA |
| | Ride. |
| | CUOCCIO |
| | Ah, ah. |
| | CECCIA |
| | Vasame sto denucchio. |
| | CUOCCIO |
| | O chesto è troppo. |
| | CECCIA |
| | Vasa brutto salemmo o mo t’azzoppo. |
| | CUOCCIO |
| | Fruscia mo te ne attocca. |
| | TONNO |
| | Scompite sta pazzia, siente Ceccillo |
| 1675 | T’aggio cresciuto de che iere tanto, |
| | Te voglio bene, e bide mo che faccio, |
| | Pe bolerte aiutare |
| | Pigliate Fortonata, si te vole; |
| | Pe non te fa morire te la cedo. |
| | CICCILLO |
| 1680 | Ah Tonno, che mme dice? io no lo ccredo. |
| | MASILLO |
| | Fortonata, che dice? no respunne? |
| | GRAZIELLA |
| | Ah caienata mia bella, |
| | Famm’a mme sto favore. |
| | BELLONIA |
| | E bia spapura. |
| | FORTUNATA |
| | Zi Tonno, io te rengrazio, e tu fraschetto, |
| 1685 | Mpara da n’ommo fatto; io te perdono |
| | T’azzetto pe mmarito, e tu caienata |
| | Damme n’abbraccio. |
| | TUTTI |
| | E biva Fortonata. |
| | BELLONIA |
| | E tu n’auta, sia Ceccia, |
| 1690 | Puro mmiez’a la festa. |
| | CECCIA |
| | E tu ch’aie fatto? |
| | Non serve, che mme faie sta parapiglia, |
| | Si la Mamma è na guitta, è peo la figlia. |
| | CICCILLO |
| | Aie raggione pe diece. |
| | MASILLO |
| | Oh bravo, oh bravo. |
| | CUOCCIO |
| | Messe’ te curche fridde pe sta vota. |
| | TONNO |
| 1695 | Né mporta ca Bellonia |
| | Pe la vecchiezza mia tene sta figlia. |
| | CECCIA |
| | Zi Tonno, tu sternute |
| | Senza peglià Tabbacco; |
| | No mmoglio accattà ossa int’a no sacco. |
| | CUOCCIO |
| 1700 | Orsù segnure mieie, |
| | È scomputa la festa, |
| | Lo Castiello è caduto, |
| | Agne cosa va a siesto; |
| | Mora lo Turco, e biva Carlo Sesto. |
| |
| | FORTUNATA - GRAZIELLA |
| |
| 1705 | Che contiento, che allegrezza. |
| |
| | CICCILLO - MASILLO |
| |
| | Oh che gusto, o che preiezza. |
| |
| | FORTUNATA - GRAZIELLA |
| |
| | Gioia cara. |
| |
| | CICCILLO - MASILLO |
| |
| | Fata mia. |
| |
| | FORTUNATA - GRAZIELLA - CICCILLO - MASILLO |
| |
| | Mpietto a mme sento sguiglià. |
| |
| | CUOCCIO |
| |
| | No Castiello è già caduto, |
| 1710 | E mo stanno pe la via |
| | N’aute duie pe scarropà. |
| |
| | CUOCCIO - TONNO - BELLONIA |
| |
| | Figlie assaie, e sanetà. |
| |
| |
| | L’Autore de la Commeddia non ha potuto assistere a la Stampa, e perzò se scusa, si nce songo paricchie arrure porzì de grammateca, e d’ortografia. |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |