| | |
| | |
| | La Cianna, Venezia, Casparro Stuorto, 1711 |
| | a cura di Stefania Napolitano |
| |
| |
| |
|
| |
| | ATTO II |
| |
| | SCENA I |
| |
| | CIANNA sola. |
| |
| | CIANNA |
| | Che brutto signo è chisto? |
| 600 | Mara me! che pò essere? ch’è stato? |
| | Ferrante non s’è bisto! |
| | E tanto negrecato |
| | Tengo lo core mpietto, |
| | Ch’è chino de sospetto, |
| 605 | Allucca, e trevoleja, |
| | Tremma, sbatte, se torce, e sparpateja! |
| | Parlammo a Cannetella |
| |
| | SCENA II |
| |
| | CANNETA, e la stessa. |
| |
| | CANNETA |
| | (Ah Ferrante, addo’ staje?) |
| | CIANNA |
| | (Fuorze pe tanta guaje oh beccotella.) |
| | CANNETA |
| 610 | (Pe te) Ciannella mia, |
| | Che d’è? che baje facenno? |
| | CIANNA |
| | Sto co na cardacìa, |
| | Che ll’arma mme scafuta. |
| | CANNETA |
| | Parla, d’addo’ è benuta? va decenno. |
| | CIANNA |
| 615 | Ferrante non se vede |
| | CANNETA |
| | (Lo Caro mio.) |
| | CIANNA |
| | Né saccio a che penzare! |
| | CANNETA |
| | Ah, sore mia, chi crede |
| | De guadè, de scialare, ammante ammata, |
| | Se trova mpapocchiata. |
| | CIANNA |
| 620 | Comm’è che d’è? Spapura |
| | Oh Dio |
| | CANNETA |
| | (Che caudo tene: |
| | La gelosia mm’arrota.) |
| | Voglio di’, ch’è sbentura |
| | De chi troppo vo’ bene, havè qua’ bota |
| 625 | De scontrufo la sciorte. |
| | CIANNA |
| | Tu cchiù saje, che non dice: |
| | Ajemmè, ch’è peo de morte sso trascurzo |
| | O Ciannella nfelice |
| | Ch’è stato? che nne saje? Damme seccurzo. |
| | CANNETA |
| 630 | Cierto non saccio niente; |
| | Ma saccio buono, ca li nnammorate |
| | So’ comm’a li pezziente, |
| | Che no l’abbasta maje na caretate. |
| | CIANNA |
| | Addonca se pò credere, |
| 635 | Ch’aggia quacch’autro accunto? Ajemmè, che triemmolo. |
| | CANNETA |
| | Cianna mia, pò succedere. |
| | CIANNA |
| | Canneta mia, seccurreme |
| | Fa pe mme |
| | CANNETA |
| | (Starraje fresca.) |
| | CIANNA |
| | Videspiane |
| | Piatà, ca moro |
| | CANNETA |
| | Sienteme. |
| 640 | Io pe te fa servizio, |
| | Mo’, che se fanno mascare, |
| | Mme vestarraggio Zingara, |
| | E nne pozzo caccià tutto lo fraceto. |
| | CIANNA |
| | Va buono. Priesto, muovete; |
| 645 | E s’arriv’a trovà lo bello mio, |
| | Dille just’accossì comme dich’io. |
| |
| | Ciannella |
| | Poverella |
| | Pe te speresce, allumma, |
| 650 | Spasema, se conzumma, |
| | E squaglia, e more. |
| | Va curre |
| | Va seccurre |
| | Chi saje, |
| 655 | Ca te vo’ bene, |
| | Chi tene |
| | Tutto chiaje |
| | L’afritto core. (se nne trase.) |
| |
| | CANNETA |
| | Si’ pazza, si non vide, |
| 660 | Ch’io porzì pe Ferrante abbruscio, e moro; |
| | E cchiù pazza, si cride |
| | Ch’aggia da fa pe te.Doce trasoro, |
| | Io so’ chella, che mbraccia |
| | T’aggio d’havere, io spero fa sta caccia. |
| |
| 665 | Fa tu Ammore che chillo carillo, |
| | Che sto core martella, e fracella, |
| | Dia no signo benigno pe mme. |
| | Va tu nnante, e despune: fa tune, |
| | Che Ferrante agg’azzietto st’affetto, |
| 670 | Ch’aggia carma chest’arma pe te. (se la fila.) |
| |
| | SCENA III |
| |
| | FERRANTE, CAPETA’ LUCACCHIO, e SAPATIELLO. |
| |
| | FERRANTE |
| | È meglio sta ngalera! |
| | Potta! È troppo! |
| | LUCACCHIO |
| | Ente cosa. |
| | Che buo’? ssa fonnachera, |
| | Ssa vecchiumma vavosa, |
| 675 | È lo trommiento mio. |
| | FERRANTE |
| | Nc’haje gran pacienzia! |
| | LUCACCHIO |
| | Tu vide mo’, tu lo puoje di’ ncoscienzia. |
| | FERRANTE |
| | È sopierchio, lo beo! |
| | LUCACCHIO |
| | E batte, ca faje peo |
| | SAPATIELLO |
| 680 | (È tutto lo contrario.) |
| | LUCACCHIO |
| | La stencino. |
| | Nzomma non passa juorno, |
| | Che n’aggia da ghì attuorno lo vorpino. |
| | SAPATIELLO |
| | (Ma pe le spalle soje.) |
| | LUCACCHIO |
| | È tosta peo d’Ancunia. |
| | FERRANTE |
| 685 | È susta, benaggi’oje! |
| | LUCACCHIO |
| | Viene cca Sapatiello, |
| | Di’ tu, chillo scartiello |
| | Non ncell’aggio cacciato a cauce, e a punia? |
| | SAPATIELLO |
| | Tant’è. |
| | LUCACCHIO |
| | Sientete chisso. |
| | FERRANTE |
| 690 | E puro ncoccia? |
| | LUCACCHIO |
| | Sempe fa lo stisso. |
| |
| | È peo de Cuorno: |
| | Cchiù batto, e strillo, |
| | Cchiù bo’ ntosta. |
| |
| | SAPATIELLO |
| |
| | (Ma isso è chillo, |
| 695 | Ch’a rolla va.) |
| |
| | FERRANTE |
| |
| | Che mmalo juorno, |
| | C’haje da scardà. |
| |
| | SAPATIELLO |
| | (Mo’ te vorria sentire.) |
| | FERRANTE |
| | Ma tu mme faje mpazzire! |
| 700 | Pecché te ll’haje pegliata |
| | SAPATIELLO |
| | (Veccola, ca mo’ sponta.) |
| | FERRANTE |
| | Vecchia, brutta, sedonta, e stencenata? |
| |
| | SCENA IV |
| |
| | DIANORA da banna; e li stisse. |
| |
| | SAPATIELLO |
| | Statt’a sentì. (A Dianora.) |
| | LUCACCHIO |
| | Bonora! |
| | Non t’aggio ditto ancora |
| 705 | Pecché mme la pegliaje? |
| | FERRANTE |
| | Ajebbò. |
| | DIANORA |
| | (Sentimmo.) |
| | LUCACCHIO |
| | Mo’ lo sentarraje. |
| | Ssa vecchia |
| | SAPATIELLO |
| | Sientetella. (A Dianora.) |
| | LUCACCHIO |
| | Era na poverella, |
| | Che nce servea da quanno |
| 710 | Era vivo Vavone; |
| | E scardo sto malanno |
| | Pe caretate, e pe compassejone. |
| | DIANORA |
| | Ah, fauzo marejuolo |
| | LUCACCHIO |
| | (E semp’a tiempo.) |
| | FERRANTE |
| | (O bona!) |
| | DIANORA |
| 715 | Sbafante truffajuolo |
| | Ferma cca. |
| | FERRANTE |
| | (Mo’ so’ guaje.) |
| | SAPATIELLO |
| | (Mo’ nce la sona.) |
| | DIANORA |
| | Io vecchia? Io poverella? Io stea servenno? |
| | Isso ghjeva pezzenno. |
| | Avea peducchie a tommola, |
| 720 | Chiattille a buonnecchiù, zecche a delluvio. |
| | Stea copierto de rogna, |
| | E scolava la marcia comm’a nzogna. |
| | LUCACCHIO |
| | Zitto, che fuss’accisa |
| | DIANORA |
| | Isso n’avea cammisa, |
| 725 | Steva muorto de famme: |
| | Co mbroglie, truff’e tramme |
| | Ghjea gabbanno lo munno, |
| | Ed io sso vagabunno, sso mbroglione, |
| | Sso guitto, sso bribbante |
| 730 | Ll’aggio fatto reccone. |
| | LUCACCHIO |
| | Vide che freoma è chesta Sio Ferrante. |
| | DIANORA |
| | Senza cauzune mmano mme veniste, |
| | Giallo, sicco, speruto, e allevrecato, |
| | E lo fuoco a la casa mme mettiste, |
| 735 | Ca tutto m’aeje vennuto, e mm’aje mpegnato. |
| | FERRANTE |
| | No cchiù mmo’ sso greciello. |
| | DIANORA |
| | Tu porzì, mmerdusiello, |
| | Si’ guappotto d’aguanno? |
| | SAPATIELLO |
| | (Abbusca.) |
| | FERRANTE |
| | Che malanno |
| 740 | È chillo, che t’afferra? |
| | Che te venga la gliannola. (se nne va.) |
| | DIANORA |
| | Ca chisto m’hà portato nchiana terra. |
| | LUCACCHIO |
| | Oje Si Ferrante, fremmate |
| | DIANORA |
| | Mo’ no la sfierre propio, |
| 745 | Cano perro |
| | LUCACCHIO |
| | Ajutateme. |
| | DIANORA |
| | No mme scappe assassino |
| | SAPATIELLO |
| | (Accossì dalle nchino.) |
| | LUCACCHIO |
| | Ajemmè so’ ghiuto! |
| | Ajuto Si Ferrante, ajuto, ajuto. |
| | DIANORA |
| | Zitto, ca te spestello |
| | LUCACCHIO |
| 750 | Chiammalo Sapatiello |
| | Ajuta tu, bonora |
| | No cchiù, scumpe Dianora |
| | DIANORA |
| | Si’ scappato? |
| | SAPATIELLO |
| | Bene mio, comme mmeste! |
| | Va ca staje conzolato pe le feste. |
| |
| | SCENA V |
| |
| | MARCONE, e PEPPO. |
| |
| | MARCONE |
| 755 | Ssa pazzia da ddo’ è sciuta? |
| | PEPPO |
| | Marco, vi’ ca sti taste |
| | Non vanno de conzierto. |
| | Nuje sapimmo pe cierto, |
| | Ca Cianna pe Ferrante sta speruta, |
| 760 | E pe mme pare scuoglio: |
| | E po tu m’appretaste |
| | A fa pace co chisto. Cca ncè mbruoglio. |
| | MARCONE |
| | Che mbruoglio, co chi ll’haje? |
| | Io commanno le feste. |
| 765 | E tutte cose leste trovarraje. |
| | No sta cchiù co sso schianto. |
| | PEPPO |
| | Ma figliata, ntratanto |
| | Co chillo guappetiello se la ntenne. |
| | MARCONE |
| | No nne saje de ste cose, trasetenne. |
| 770 | Quanta giuvene se trovano. |
| |
| | Tu non saje pecché moschejano? |
| | Ca se vonno mmaretà. |
| | Ma sto gusto quanno provano, |
| | Co chill’uno s’addecrejano, |
| 775 | Che l’attocca de piglià. |
| |
| | PEPPO |
| | Tutto chesto va buono; |
| | Ma la pace pecché? |
| | MARCONE |
| | Auh che buo’ sapè |
| | PEPPO |
| | Respunn’a tuono. |
| | MARCONE |
| | Vasta. Non ghì sapenno. |
| 780 | Peppo pe bita toja. |
| | PEPPO |
| | Chiù mme vaje nzospettenno. |
| | MARCONE |
| | È stato pe dà gusto a chesta gioja. |
| | PEPPO |
| | A chi? A Canneta? |
| | MARCONE |
| | A chessa. |
| | Essa mm’hà commannato |
| 785 | O, bene mio ca essa, |
| | Uh, c’hà fatto pe mme, mm’hà decrejato. |
| | PEPPO |
| | Marco si’ ghiut’a pascere, |
| | Si’ papurchio, e perdoname. |
| | Chessa te porta nzuoccolo, |
| 790 | Ch’av’autro ncherecuoccolo, |
| | E sa chi è tutto suio, lo Capetanio, |
| | E pe d’isso mme mmaceno, |
| | Ca, la fauza, t’hà muoppeto |
| | A fa sta pace. |
| | MARCONE |
| | Appila chest’è noscola. |
| 795 | Chella pe mme va nziecolo, |
| | Arde, squaquiglia, spanteca |
| | PEPPO |
| | Tu non saje Sapatiello? |
| | Ad isso spiancello |
| | Ca sentarraje cchiù peo. |
| | MARCONE |
| 800 | Non pò essere propio. Io no lo creo. |
| | PEPPO |
| | Comme vuoje tu, fornimmola. |
| | Tu de Peppo allecordate. |
| | MARCONE |
| | Sta lesto. |
| | PEPPO |
| | Che gusto bene mio! Facimmo priesto. |
| |
| | Fa no canario mpietto |
| 805 | Lo core, pe ssa nova, |
| | Che mm’haje dato. |
| | Che sfizio, che dellietto! |
| | Va trova, |
| | E bi’ si nc’è, |
| 810 | Cchiù contente de me, |
| | Cchiù conzolato! |
| |
| | MARCONE |
| | Penza Marco, puoie credere, |
| | Ca Canneta te gabba? E zitto anchione |
| | Gnornò, non pò soccedere, |
| 815 | So’ mmale lengue |
| |
| | SCENA VI |
| |
| | SAPATIELLO, e lo stisso |
| |
| | SAPATIELLO |
| | Addio Messe’ Marcone. |
| | MARCONE |
| | Chiano co lo Messere, |
| | Ch’abbeto non fa monaco. |
| | SAPATIELLO |
| | (È pazzo, st’abbedere) |
| 820 | Che t’aggio fatto aggravio? |
| | MARCONE |
| | Tu mo’, pecché mme vide |
| | Qua pelillo lejardo, |
| | Ca so’ biecchio te cride; |
| | Ed io, fuorze, de te sto chiù gagliardo. |
| | SAPATIELLO |
| 825 | Io non deceva chesto |
| | MARCONE |
| | Non saje? se pò fa arrore. |
| | SAPATIELLO |
| | (Che smorfia!) |
| | MARCONE |
| | Di’ lo riesto. |
| | SAPATIELLO |
| | Niente cchiù. Te so’ cuoco, e servetore. |
| | MARCONE |
| | Va decenno: patruneto; |
| 830 | Che neozejo hà co Canneta? |
| | SAPATIELLO |
| | Nce sta da miezo, a miezo. Abbampa, fummeca |
| | MARCONE |
| | Ed essa? |
| | SAPATIELLO |
| | Tu conzidera |
| | Ca chesta casa è de lo Capetanio, |
| | E lo pesone maje no l’arrecoglie. |
| | MARCONE |
| 835 | Oh maro me, mo’ ncauzano le doglie! |
| | SAPATIELLO |
| | Tu nc’haje no po’ de passio? |
| | MARCONE |
| | Sì ma non è credibbole. |
| | Ah potta! E ccome?... Ajebbò non è possibbole. |
| | SAPATIELLO |
| |
| | A lettera de scatola |
| 840 | Te ll’aggio ditto già. |
| | Non serve, sbruffe mmatola, |
| | Fritt’è lo baccalà. |
| |
| | MARCONE |
| | N’è accossì. |
| | SAPATIELLO |
| | S’haje golio |
| | De vedè si è lo vero, |
| 845 | Scommettimmo quaccosa. Cca songh’io |
| | MARCONE |
| | È fauzo lo penziero, |
| | Te nganne Sapatiello. |
| | SAPATIELLO |
| | Jamm’à lo ciardiniello, |
| | Ca vedarraje cchiù tardo |
| 850 | Quanto dich’io. |
| | MARCONE |
| | Nce restarraje bosciardo. |
| | N’è bero, mme mpapuocchie, |
| | Credere non se pò. |
| | SAPATIELLO |
| | Vuoj’autro, ca co ll’uuocchie |
| | Lo bedarraje mo’, mmo’. |
| |
| | SCENA VII |
| |
| | CIANNA sola da lo barcone. |
| |
| | CIANNA |
| 855 | Sacciammo, haje cchiù fracielle |
| | Pe st’arma, che peneja, Sciorte arraggiata? |
| | E buje avite, o stelle, |
| | Rraggia cchiù mmenenata |
| | Pe trommentà sto core? |
| 860 | E tu (responne) haje cchiù scajenze, o Ammore? |
| |
| | SCENA VIII |
| |
| | FERRANTE, e la stessa. |
| |
| | FERRANTE |
| |
| | A te bengo, armuzza bella, |
| | Comme va la palommella |
| | Semp’attuorno a la cannella. |
| | Ma cchiù chella è abbentorata, |
| 865 | Ch’abbrusciata, |
| | A primmo more; |
| | E sto core |
| | Semp’abbruscia, e sempe jela. |
| |
| | CIANNA |
| | N’è lo ve’? va lo cride! |
| 870 | Comme sta saudo, saudo! |
| | Cano, mprimmo mm’accide; |
| | E po mme vien’a fa no tiesto caudo. |
| | FERRANTE |
| | Che parole so cheste, |
| | O popatella mia? |
| | CIANNA |
| 875 | De cchiù? Pe sse fenneste, |
| | Da chesta e chella via, |
| | Ll’uuocchie nc’aggio lassato; |
| | E tu a la larga. O bello nnammorato! |
| | FERRANTE |
| | Tu saje |
| | CIANNA |
| | Quacc’autro ammore |
| 880 | Te pizzeca lo core. |
| | FERRANTE |
| | Io chesto? oh Dio, |
| | Quanno l’ammore mio, doce confuorto, |
| | Da te mme vene, e senza te so’ muorto. |
| | CIANNA |
| | Ed è cierto? |
| | FERRANTE |
| | È securo: |
| | Tu si’ ll’arma de st’arma, e te nne juro. |
| | CIANNA |
| 885 | Ma, che nce jova, o caro, |
| | Si ncè n’autro sconquasso? |
| | FERRANTE |
| | Che cosa? |
| | CIANNA |
| | Fa fracasso |
| | Tata, ca mme vo’ dà lo Tavernaro |
| | FERRANTE |
| | Chi? Peppo? |
| | CIANNA |
| | Chisso. |
| | FERRANTE |
| | Ah potta! |
| 890 | Mm’hà storduto sta botta. Orsù, strignimmo; |
| | Sacc’io, ch’aggio da fa. Mo’ la fornimmo. |
| | CIANNA |
| | Che buoje fa, fato mio? |
| | Vi’ che non te mettisse a quacch’apprietto. |
| | FERRANTE |
| | Non dubbetà. Sacc’io |
| 895 | Comme zompa sto fuosso nietto, nietto. |
| | CIANNA |
| | Mmiezo a tanta sbenture, |
| | Cride, ca st’uuocchie scure |
| | So’ fatte duje canale; E lo trommiento |
| | Mm’accide ciento vote ogne momiento. |
| |
| 900 | E quanno scomparrimmo, |
| | Sciorte, de penejà? |
| | O frusciamenn’a primmo, |
| | O muovet’a piatà. (se nne trase.) |
| |
| | FERRANTE |
| | Va scarda sta conessa, |
| 905 | Ch’a morì mme carreja! |
| | Scompitel’a la mpressa, |
| | Cielo, Stelle, bonora: a buje, stracciatelo |
| | Sto core, che peneja: |
| | Pe piatà sdellanzatelo, |
| 910 | Azzò mmiez’a sto chianto esca mmescato |
| | E scompa de campà no desperato. |
| |
| | SCENA IX |
| |
| | CAPETA’ LUCACCIO, SAPATIELLO, e lo stisso. |
| |
| | LUCACCHIO |
| | Oh, si Ferrante, schiavo. |
| | Cossì te voglio, bravo! |
| | Tu curpe, che moglierema |
| 915 | Hà tutte l’ossa rotte. Vecco lloco. |
| | C’hà avuto tanta bacole, |
| | Quanto mar’essa. Dillo tu no poco. (a Sapatiello.) |
| | SAPATIELLO |
| | Sta sango vommecanno. |
| | LUCACCHIO |
| | Ll’haje ntiso? Oje si Ferra’, che staje penzanno? |
| | FERRANTE |
| 920 | Niente. |
| | LUCACCHIO |
| | Sta ncellevriello, |
| | Statte quanno mme vide ncepolluto, |
| | Ca si no la sbodello |
| | SAPATIELLO |
| | (O, Dianora, addo’ si’.) |
| | LUCACCHIO |
| | Ch’è tornat’a benì? |
| | SAPATIELLO |
| 925 | Gnornò. |
| | LUCACCHIO |
| | Che d’è? Staje troppo nzallanuto! |
| | FERRANTE |
| | Sacc’io, che d’è. |
| | LUCACCHIO |
| | Conzolati: |
| | Haje Lucacchio con teco, il più terribbele. |
| | SAPATIELLO |
| | (Ch’abbusca sempe.) |
| | LUCACCHIO |
| | Il guappo più invincibbele |
| | Che sia nel Monno, e temi? |
| 930 | (O vergogna), e tu tremi? |
| | Va decenno, bonora. |
| | Chi hà da morire; e comme vuoje, che mora. |
| | FERRANTE |
| | Io so’ chillo. |
| | LUCACCHIO |
| | Che fu? |
| | FERRANTE |
| | Cianna mia ll’aggio perza. Nne vuoje cchiù? |
| | LUCACCHIO |
| |
| 935 | Comme, quanno, dove annò? |
| | Chi la tolse, chi la prese |
| | Fa palese, |
| | Dillo mmo’. |
| | Ch’io la piglio ovunca sta. |
| 940 | Si mbe’ stesse nell’Inferno, |
| | Abbracciata col Ziferno, |
| | Nce la scippo, |
| | E mme l’allippo, |
| | Ed or, or la porto qua. |
| |
| | SAPATIELLO |
| 945 | (Che riso; io so’ pisciato!) |
| | FERRANTE |
| | Tu co sso toscanese mm’haje zucato. |
| | LUCACCHIO |
| | Come! Non saje, che quanno |
| | Parlo d’arme, e d’ammori, |
| | Vo’ la frase adopranno, |
| 950 | Più scelta, e netta de’ Toscani Autori? |
| | SAPATIELLO |
| | (O comm’è bella!) |
| | LUCACCHIO |
| | Via, |
| | Non star cchiù infantasia, |
| | E Diteme, che d’è. |
| | FERRANTE |
| | Vo’ dà la figlia a Peppo. |
| | LUCACCHIO |
| | Ah cospettone! |
| 955 | Muojano, e Peppo e Marco. |
| | Or, che di sdigno, carco il cor s’arrabbia. |
| | Ecco all’opra m’accosto: |
| | Muojano entrambo, ed abbia |
| | La bella soja lo Si Ferrante nuosto. |
| 960 | Vuoje cchiù? |
| | FERRANTE |
| | Sciorte mmardetta. |
| | E quanno hà da scompì tanta desdetta? |
| |
| | Ll’aje pegliata tropp’aut’a cuollo, |
| | Tu mme ruociole comm’a palla, |
| | Troppo fruscie, senza piatà. |
| 965 | Mm’aje trovato sopierchio muollo, |
| | Pecché ammore porzì mm’ammalla; |
| | Ma no juorno t’haje da stracquà. |
| |
| | LUCACCHIO |
| | Oje, smocco, che nne dice? |
| | Vi’, che te fanno l’uommene |
| 970 | Nzervizio de l’ammice. |
| | SAPATIELLO |
| | E tu, c’haje fatto? |
| | LUCACCHIO |
| | Voglio, che mme ne nnuommene. |
| | SAPATIELLO |
| | Tu faje li cunte stuorte. |
| | LUCACCHIO |
| | Che? aggio ditto, che muojano, sso muorte, |
| | E chillo già sta cierto |
| 975 | D’avere Cianna. |
| | SAPATIELLO |
| | Chi? chillo mo’ more. |
| | LUCACCHIO |
| | Zitto, ca si no nzierto. |
| | Non saje? n’hà troppo core, |
| | Non ncè la guapparia, |
| | È E’ nzemprece, è gaglione; |
| 980 | Ma che? la scola mia |
| | Lo farrà n’azzellente smargiassone. |
| | SAPATIELLO |
| | O biva (Uh vi’ chi vene!) |
| | LUCACCHIO |
| | Fosse Dianora? |
| | SAPATIELLO |
| | Gnorennone. |
| |
| | SCENA X |
| |
| | CANNETA, e li stisse. |
| |
| | CANNETA |
| | E Quanno, |
| | O sciorte tanta pene scomparranno? |
| | LUCACCHIO |
| 985 | E chi è? |
| | SAPATIELLO |
| | Cannetella. |
| | LUCACCHIO |
| | Via, scosta, arrassa, fuje. |
| | Lucetissema stella, |
| | Ecco al tuo piè coluie, |
| | Ch’ove de’ lummi tuoi sblenne il sblannore, |
| 990 | Con ammoroso ammore, |
| | Con fedel fedeltà, con fida fede, |
| | Innammorato amante errar si vede. |
| | CANNETA |
| | A Si Lucacchio mio, |
| | Chisso lloco è dellieggio. |
| | LUCACCHIO |
| 995 | Che dilleggio? facc’io, |
| | Ch’in te s’ammira il più preggiato preggio. |
| | Quel preggio, che da quanno |
| | Io lo miro; da tanno, |
| | Al tuo bel foco, ch’infocato io sento, |
| 1000 | Salamastra d’amor, vivo contento. |
| | SAPATIELLO |
| | (O comm’è prezeiuso!) |
| | CANNETA |
| | Io che pozzo responnere? |
| | Sta lo core confuso, |
| | E non saccio, che di’. |
| | LUCACCHIO |
| 1005 | Basta; bella, cossì, non ti confondere. |
| | Anz’io vorrebbe, o cara, |
| | Un pennello di lumme illuminato. |
| | Per dipegner più chiara |
| | Di tua bella bellezza il bello ammato. |
| | CANNETA |
| 1010 | So’ troppo vantamiente |
| | Pe mme, che no le mmereto. |
| | SAPATIELLO |
| | (Ah chiappina!) |
| | LUCACCHIO |
| | In succente parole ascolta, e siente, |
| | Hai tu l’ambra più fina, |
| | Che de’ bei crini tuoi forman le chiome. |
| 1015 | Cannito è il tuo bel nome: |
| | Il più cannito giglio, |
| | Sciorisce nel tuo volto: |
| | De la rosa il bermiglio |
| | Hai nelle gance accolto: |
| 1020 | Rosseggia nel tuo labbro |
| | Il più rosso cennabro, ed hai negl’occhi, |
| | Con cui sajette scocchi, |
| | Un sol, fatto in due pezzi, |
| | E le grazie, e gli ammori hai tu ne’ vezzi. |
| | SAPATIELLO |
| 1025 | (O mamma mia che gusto!) |
| | CANNETA |
| | Ch’ammojna! (Io stopesco?) |
| | Ca pe mme non va justo |
| | Chello, che mme decite! e mm’arrossesco |
| | Canneta poverella, |
| 1030 | Non è degna de tanto. |
| | LUCACCHIO |
| | O bellissima bella |
| | Dimme si me vuoje bene, è quest’è quanto. |
| | CANNETA |
| | Ch’addemmanna mme faie? |
| | LUCACCHIO |
| | Il so, ca se nce ntenne. |
| | CANNETA |
| 1035 | Buono, ma pecché saje, |
| | Ca ncè chi mme pretenne; si nce vedeno |
| | Parlà de juorno, buglie nce succedeno. |
| | LUCACCHIO |
| |
| | Taci, o bella. E dove fu, |
| | Dov’è mai, dove sarà? |
| 1040 | Chi con me possa cozzar? |
| | Volta il monno in su, e in giù: |
| | Valentone, |
| | Smargiassone, |
| | Non si trova, che vorrà. |
| 1045 | Col mio branno contrastar. |
| |
| | SCENA XI |
| |
| | MARCONE, e li stisse |
| |
| | MARCONE |
| | Spacca mo’, che si’ sulo |
| | Appila, nc’è, nc’è stato, e ncè sarrà |
| | Chi te pò fa restà comm’a cetrulo. |
| | LUCACCHIO |
| | Sapatie’, vienetenne |
| | SAPATIELLO |
| 1050 | E lo zuffre sto scuorno? |
| | LUCACCHIO |
| | N’aje ntiso, ca de juorno |
| | Non vo’, che trascorrimmo. Immoncenne. |
| | MARCONE |
| | E tu sapeio. Sia Canneta, |
| | Uscia mme scannalezza |
| | CANNETA |
| | A primmo, subbeto |
| 1055 | Faje lo malo jodizio? |
| | MARCONE |
| | Comme? non vuoje, che dubbeto, |
| | Quanno coll’uocchie veo lo precepizio? |
| | CANNETA |
| | Siente cca, Marco’ mio |
| | MARCONE |
| | Chesse so’ scuse perze. |
| | CANNETA |
| 1060 | Saje, ca sta casa è de Lucacchio, ed io |
| | Ll’aggio da dà doje terze; |
| | E perzò chiano, chiano |
| | Lo vao spassanno, e le do buono mmano. |
| | MARCONE |
| | Bonora! e mmo’ te scappa? |
| 1065 | Ed io, ch’era falluto? |
| | Tiene cca, piglia, acchiappa |
| | Pagalo a cappa nterra, ed haje fornuto. |
| | CANNETA |
| | Io mo’ non vorria chesto |
| | Gnornò, mme piglio scuorno, mme vreogno. |
| | MARCONE |
| 1070 | Piglia mo’ |
| | CANNETA |
| | (Comm’è turzo!) |
| | MARCONE |
| | E p’ogn’autro abbesuogno, e cca lo riesto. |
| | CANNETA |
| | (È buono sto seccurzo.) |
| | Comme volite vuje. |
| | MARCONE |
| | Co no patto ntra nuje, |
| 1075 | Ch’a chillo ll’haje da dà la cassia tratta. |
| | CANNETA |
| | Maje cchiù lo vedarraggio. |
| | MARCONE |
| | O, bella fatta. |
| | Dimme, nennella mia, |
| | Vuoje bene a Marco tujo? Respunne, Fata. |
| | N’autra vota sentire lo borria |
| 1080 | Da chessa vocchelluccia sciroppata. |
| | CANNETA |
| |
| | Sulo no core |
| | Tengo a sto pietto, |
| | Ed uno ammore |
| | Nce pò capè. |
| 1085 | Si tu già saje, |
| | Ca t’aggio azzietto. |
| | Che paur’haje, |
| | Chesto che d’è. |
| |
| | MARCONE |
| | Teniteme, teniteme |
| 1090 | Ajuto seccorriteme |
| | Bene mio, mo’ mme sfrecolo, |
| | Mo’ mme n’abbio, te, te, mo’ vao nziecolo |
| | Mbe’, Marcone, che d’haje |
| | Mo’, che tiene la scierta pe la trezza? |
| 1095 | Comme, benaggia craje, |
| | E chi no squagliarria pe sta docezza? |
| |
| | No nce capo int’a la pelle, |
| | E pe nsi’ a le catamelle |
| | Mm’è arrevata la docezza! |
| 1100 | A sto pietto, grellejanno, |
| | Uh, che zumpe, che nce fanno |
| | Lo contiento, e l’allegrezza! |
| |
| | SCENA XII |
| |
| | PEPPO sulo. |
| |
| | PEPPO |
| | E Spiere, o Peppo? Spera na cocozza. |
| | Marcone la chiatteja, |
| 1105 | Cianna te tene mmozza, |
| | Ammore te coffeja, |
| | La sciorte va ntostanno: |
| | E chi campa speranno, |
| | Tu ’o saje comme more. |
| 1110 | O Peppo, o Marco, o Cianna, o sciorte, o Ammore |
| | Veccola. O core sgrato. |
| |
| | SCENA XIII |
| |
| | CIANNA da lo barcone, e lo stisso. |
| |
| | CIANNA |
| | Mo’ è troppo. Ammarcia, sbigna. |
| | PEPPO |
| | Chiano, che d’è? la vigna |
| | T’aggio fuorze tagliato, |
| 1115 | Che mme fuje comm’a cuotto? |
| | O tenisse pe core no Vescuotto? |
| | CIANNA |
| | Ora chist’è fraciello! |
| | Frate mio tu sbarje! |
| | Sta ferrat’a martiello |
| 1120 | Pe te sta porta, e sempe tozzolje! |
| | PEPPO |
| | Saje pecché doc’Ammore? |
| | Ca pe te bao scolanno, |
| | Ca le pene a sto core |
| | Nce stanno appeccecate comm’a zecche. |
| | CIANNA |
| 1125 | Spera chi sa? |
| | PEPPO |
| | Ma quanno? |
| | CIANNA |
| | Quanno chioveno passe, e fico secche. |
| | PEPPO |
| | Chesto de cchiù, crodele, |
| | Torca de Varvarìa, |
| | A n’ammante fedele |
| 1130 | Daje la burla porzì? |
| | CIANNA |
| | (Tiente pazzia!) |
| | Vasta. No cchiù cojetate: |
| | Già mm’haje saputo vencere. |
| | PEPPO |
| | O, sciorta mia! |
| | CIANNA |
| | Ma sienteme: |
| | Tu mme vuoje bene propio? |
| | PEPPO |
| 1135 | T’ammo quant’a le bisole: |
| | Pe te ghietto cchiù lagreme |
| | Dell’acqua de la Vufera: |
| | Pe te cchiù n’arreposo, |
| | E nnanz’all’uuocchie tuoje, |
| 1140 | S’è gusto tujo, le bene io mme spertoso. |
| | CIANNA |
| | Orsù, si tu mme vuoje, |
| | Saje, ch’haje da fa? |
| | PEPPO |
| | Commanna, o sciato mio, |
| | Dimme, ch’aggio da fa? |
| | CIANNA |
| | Mo’ te dich’io. |
| |
| 1145 | Fatte passà sso sborio, |
| | Ca tu non faje pe mme. |
| | Leva sso nzipetorio, |
| | Ca Cianna n’è pe te. |
| |
| | PEPPO |
| | O Cielo, e addo’ s’è bisto |
| 1150 | Core cchiù mpetenato? |
| |
| | SCENA XIV |
| |
| | SAPATIELLO, e lo stisso. |
| |
| | SAPATIELLO |
| | È Peppo chisto. |
| | PEPPO |
| | Mme sdegna, mme delleggia |
| | SAPATIELLO |
| | Oje Peppo. |
| | PEPPO |
| | E a mme ntratanto, |
| | Mme conzumma lo chianto. |
| | SAPATIELLO |
| | Seggia, seggia. |
| | PEPPO |
| | A Peppo |
| | SAPATIELLO |
| | Oje si’ mpazzuto? |
| | PEPPO |
| 1155 | Che pazzo, maro mene. Io già so’ ghiuto. |
| | SAPATIELLO |
| | Comme? |
| | PEPPO |
| | St’arma de vreccia, |
| | Sto core de pepierno, |
| | Mme fa ghiettà lo nigro comm’a seccia. |
| | Le pene de lo nfierno, |
| 1160 | Mparaggio de le meje, so’ ros’e sciure, |
| | E lo tront’è lo monte |
| | Tu promettiste, e mo’ non te nne cure. |
| | SAPATIELLO |
| | Zitto, ca justo nfronte |
| | Le darrimmo a sto guajo. |
| | PEPPO |
| 1165 | No tavuto m’aspetta, |
| | Pocca quanto chiù spero, io chiù m’agghiajo. |
| |
| | SCENA XV |
| |
| | CANNETA vestuta da Zingara, e li stisse. |
| |
| | CANNETA |
| | Aje chi vo’ la paletta, |
| | Chi vo’ la votapesce? |
| | Lo trepet’, e lo spito? |
| 1170 | Chi vo’ la scummarella? |
| | SAPATIELLO |
| | Vide llà, da dov’esce |
| | Sta bella zingarella! |
| | CANNETA |
| | (Cca Peppo.) |
| | SAPATIELLO |
| | Ed è neozio saporito! |
| | CANNETA |
| | Da cca ssa mano |
| | PEPPO |
| | Abbja. |
| | CANNETA |
| 1175 | Si vuoje sapè qua’ sciorta |
| | Corre pe te. |
| | PEPPO |
| | La mia |
| | Già saccio, ca pe mme va sempe storta. |
| | SAPATIELLO |
| | Sta no poco a sentì. |
| | CANNETA |
| | Io pozzo fa pe te. |
| | PEPPO |
| 1180 | E no cchiù, filatella. |
| | CANNETA |
| | Tu mme canusc’a mme? |
| | PEPPO |
| | Io non saccio chi si’. |
| | CANNETA |
| | So’ Cannetella. |
| | PEPPO |
| | E tu mo’ te confide |
| | De fa pe mme. |
| | CANNETA |
| | Certissemo |
| 1185 | Cchiù de chello, che cride. |
| | Sapatiello è fedato? |
| | PEPPO |
| | È fedatissemo. |
| | CANNETA |
| | Io già saccio ca Cianna |
| | È chella, che te tene trommentato. |
| | PEPPO |
| | A morì mme connanna. Io so’ barato. |
| | CANNETA |
| 1190 | Si t’aonisce commico, |
| | È securo l’attiento. |
| | PEPPO |
| | E comme maje? |
| | CANNETA |
| | Si chist’è buon ammico |
| | Nce pò servire. |
| | SAPATIELLO |
| | A che? |
| | CANNETA |
| | Po sentarraje |
| | Chisto pò ghì venenno |
| 1195 | Ch’io le derraggio chello, c’haje da fare. |
| | SAPATIELLO |
| | Io te vengo servenno. |
| | PEPPO |
| | Ed aggio Cianna mia? |
| | CANNETA |
| | Non pò mancare. |
| | PEPPO |
| | Ma tu pecché faje chesto? |
| | CANNETA |
| | Po te lo dico. Lo neozio è lesto. |
| | PEPPO |
| |
| 1200 | Tu co chesto haje ntrattenuta |
| | Ll’arma mia, |
| | Che fojuta |
| | Già sarria |
| | Da chisto pietto. |
| 1205 | Ma si è grimma chessa nova, |
| | Se l’abbatte, va la trova, |
| | Ca la scura n’hà recietto. (se nne va co Sapatiello.) |
| |
| | CANNETA |
| | Orassù machenammo |
| | Vecco Ferrante mio. |
| |
| | SCENA XVI |
| |
| | FERRANTE, e la stessa. |
| |
| | FERRANTE |
| 1210 | E bot’e gira, è sempe llà tornammo. |
| | CANNETA |
| | De Nnaggitto songh’io |
| | Zingara de le bere, e mm’è conciesso |
| | De sapè lo passato, |
| | Zzò, ch’è presente, e quanto ven’appriesso. |
| | FERRANTE |
| 1215 | Sfratta, ch’io sto stonato |
| | CANNETA |
| | Da me sentarraje cose |
| | De piso, e corejose. |
| | La mano. |
| | FERRANTE |
| | Veccotella. |
| | Sentimmo, che te scappa. |
| | CANNETA |
| 1220 | (O mano bella.) |
| | Tu p’ammore si’ scurzo; |
| | E ncè chi va strellanno |
| | P’havè da te seccurzo; |
| | E tu, che baje speranno |
| 1225 | D’havè chella, che da mme; haje pe l’affetto |
| | Dell’autra po, no parmo de cozzetto. |
| | E puro si sapisse |
| | Quanto pe te farria |
| | FERRANTE |
| | Io vorria, che decisse, |
| 1230 | Si la pozzo sperà la bella mia. |
| | CANNETA |
| |
| | Staje lontano, |
| | Spiere nvano: |
| | Te la stronca la sbentura |
| | Ssa ventura |
| 1235 | Cchiù t’affrje, |
| | Cchiù gualje, |
| | Cchiù la sciorte te sdellanza: |
| | Ssa speranza. |
| |
| | FERRANTE |
| | Ah, sì troppo te ntenno. |
| 1240 | E a chessa vaje credenno? |
| | Sì, ch’a no scuro ammante, |
| | C’ha la sciort’a tavierzo, |
| | Le pare ogne moschillo n’alefante. |
| | Semp’haje da fa no vierzo, |
| 1245 | Sciorte quernuta sempe? Ajebbò te nganne, |
| | Ca p’ascì da st’affanne, |
| | Lo remmedio già ll’aggio, |
| | E pe despietto tujo la venciarraggio. |
| |
| | Si no mme sfosseca |
| 1250 | Tanto delore |
| | Mpietto lo core |
| | Sacc’jo, che fa. |
| | Si no mme ntosseca |
| | La gelosia, |
| 1255 | Saccio la via |
| | Pe la nzertà. |
| |
| | SCENA XVII |
| |
| | LUCACCHIO sulo. |
| |
| | LUCACCHIO |
| |
| | Comm’a tenca pò sbattere |
| | Ssa vecchiumma, ssa locena. |
| | È sopierchio sfonnerio! |
| 1260 | E quanno le vo’ mmattere |
| | No po’ de vesenterio, |
| | N’antecore, na gliannola, |
| | No piello, na resibbola, |
| | No panteco, no cancaro, |
| 1265 | No descenzo scopierto, |
| | Azzò tutte nconzierto |
| | Nne facciano no struppio, |
| | Pe mme levà d’affanno? |
| |
| | SCENA XVIII |
| |
| | CANNETA porzì bestuta Zingara, e lo stisso. |
| |
| | CANNETA |
| | (Vecco Lucacchio a tiempo.) |
| | LUCACCHIO |
| | E quanno, quanno? |
| 1270 | Da ddo’ è sciuta sta zingara? |
| | È bella, potta d’oje? |
| | CANNETA |
| | Si sapere tu vuoje |
| | Quanto t’hà da soccedere, |
| | Mo’ te lo dico a primmo, e lo puoje credere. |
| | LUCACCHIO |
| 1275 | Vorria sapere schitto |
| | Quann’hà da ghir’a mitto |
| | Na mogliere, che tengo. Vide lloco. |
| | Ca si troppo va a luongo, io la strafoco. |
| | CANNETA |
| | (Che riso!) |
| | LUCACCHIO |
| | (Va vedenno.) |
| | CANNETA |
| 1280 | Orsù, lo buoje sentire? |
| | LUCACCHIO |
| | Sì, gioja, va decenno. |
| | CANNETA |
| | Pe nfi’, che campa, non porrà morire. |
| | LUCACCHIO |
| | E battenne. |
| | CANNETA |
| | (Che gusto!) |
| | LUCACCHIO |
| | Mme faje la risolella. |
| 1285 | Chiano no poco tu si’ Cannetella. |
| | CANNETA |
| | Cano, m’haje canosciuta? |
| | LUCACCHIO |
| | E chi, mio ben, non ti canosciarria? |
| | Pecché accossì bestuta? |
| | CANNETA |
| | Pe ghì trovanno a te. |
| | LUCACCHIO |
| | Diletta mia! |
| |
| 1290 | Tu mi porgi tal contiento, |
| | Che mi sento |
| | Di dolcezza, |
| | Di prejezza |
| | Tutto quanto liquefar. |
| 1295 | Da te spero il mio conforto |
| | Pria, che muorto |
| | A terra io caggia, |
| | E non aggia |
| | Cchiù respiro per campar. |
| |
| | CANNETA |
| 1300 | Quanta grazia, che tiene. |
| | LUCACCHIO |
| | O, bella, mi faje struggere: |
| | O, che strano dilletto al cor faje suggere. |
| |
| | SCENA XIX |
| |
| | DIANORA, SAPATIELLO, e li stisse. |
| |
| | LUCACCHIO |
| | Orsù, se mi vuoje bene, |
| | Noi potremo far ammola. |
| | DIANORA |
| | (Bonissemo.) |
| | LUCACCHIO |
| 1305 | Li mmobele, e li stabbile, |
| | Che sai, che n’hò un diluvio |
| | DIANORA |
| | (Bellissemo.) |
| | LUCACCHIO |
| | Lesto le pozzo vennere |
| | DIANORA |
| | Bellissemo, bonissemo; |
| | Vinne le robbe toje, |
| 1310 | Malenato, guittone. |
| | LUCACCHIO |
| | Ah potta d’oje! |
| | DIANORA |
| | A te, brutta schefienzia, |
| | Mula capetejata |
| | CANNETA |
| | Mo’ è troppo mpertenenzia. |
| | DIANORA |
| | Te voglio |
| | CANNETA |
| | Mme farraje na secotata. (se nne va.) |
| | DIANORA |
| 1315 | Noi potremo far ammola, |
| | Li mobbele, e li stabbele, |
| | Che saje, che n’hò un diluvio, |
| | Lesto le pozzo vennere. |
| | Spoglia mpise, fauzario, |
| | LUCACCHIO |
| |
| 1320 | Zitto, che puozze torcere, |
| | Che puozze morì teseca. |
| | Che puozze stencenà. |
| |
| | SAPATIELLO |
| |
| | Che baja è chesta cca? |
| |
| | DIANORA |
| |
| | Te pozza venì panteco. |
| 1325 | Puozze morì rerrubbeco, |
| | Che puozze strozzellà. |
| |
| | SAPATIELLO |
| |
| | E semp’a ferejà? |
| |
| |
| |
| |
| |