| | |
| | |
| | Lo finto laccheo, Napoli, A Spese de li Mpressarie, 1725 |
| | a cura di Paologiovanni Maione |
| |
| |
| |
|
| |
| | ATTO SECONDO |
| |
| | SCENA I |
| |
| | PEPPITTA e pò FONZILLO. |
| |
| | PEPPITTA |
| | Io non aggio arrecietto! |
| | Già mm’odia Michelino; |
| | Sto laccheo mme tromenta: ah che Destino! |
| 525 | Ma che laccheo? So’ pazza? |
| | Me ne voglio scordà! Perche vogl’essere |
| | E ncostante, e crodele |
| | Co Michelino mio, che mm’è fedele? |
| | FONZILLO |
| | Fedele sì mò che parola hà data |
| 530 | De matremmonio a n’auta. |
| | PEPPITTA |
| | E comme? e dove? |
| | FONZILLO |
| | Và spiancello a isso. |
| | (Voglio vedè, che nn’esce |
| | Da chesta mmenzejone.) |
| | PEPPITTA |
| | (So’ restata no hielo.) |
| | FONZILLO |
| 535 | Chesso sgrata Peppitta |
| | Lo permette lo Cielo. |
| | PEPPITTA |
| | Perche? |
| | FONZILLO |
| | Pe chello, che tu faje ammene. |
| | Perche non mme vuo’ bene? |
| | Perche mme spriezze? |
| | PEPPITTA |
| | Ò Dio! |
| 540 | Non affliggere cchiù sto core mio. (chiagne.) |
| | FONZILLO |
| |
| | Bella, ssè lagreme |
| | Non se le mmereta |
| | No tradetore: |
| | Odialo: sprezzalo; |
| 545 | Lassalo ì. |
| |
| | Perche vuo’ chiagnere |
| | Pe no nfedele? |
| | Perche ammè fragnere |
| | Me faje crodele |
| 550 | Sempe accossì? |
| |
| | SCENA II |
| |
| | LIMPIA, STUPPOLO, e PEPPITTA. |
| |
| | STUPPOLO |
| | Donca lo Sì Gasparro se contenta! |
| | LIMPIA |
| | Gnorsì. |
| | STUPPOLO |
| | (Vecco la Sposa.) |
| | LIMPIA |
| | Bravo: va te nc’accosta chiano chiano. |
| | STUPPOLO |
| | Me lo’sento a la mano, |
| 555 | Ca chesta, ccà me mena no pantofano. |
| |
| | SCENA III |
| |
| | MICHELINO da parte, e li stisse. |
| |
| | STUPPOLO |
| | Mia perzeca majateca... |
| | PEPPITTA |
| | Siente ammè brutta facce de Cevettola |
| | Smorfia de li Barune: |
| | Mò rumpete la spalla: Vavattenne |
| | A lo Paese tujo, ca nò nte voglio, |
| 560 | E nò nce passà chiù pe chessa via. |
| | STUPPOLO |
| | Nò ncè de che: obbrecato all’Ussoria. |
| | MICHELINO |
| | (Chesto che d’è? mò nnanze, tant’amore, |
| | E mò tanto desprezzo? Veramente |
| | Me so’ ngannata; e Peppa |
| 565 | De chello ch’io credea n’era nnozente.) |
| | PEPPITTA |
| | Nò nte ne vaje ancora? (a Stuppolo.) |
| | MICHELINO |
| | Non voglio sentì cchiù; chesto me vasta. (trase.) |
| | STUPPOLO |
| | Senti Donna ostinata! |
| | Jarrò da tè lontano, |
| 570 | Ma tutto il danno è tuo |
| | Che non merti, a un par mio stringer la mano. |
| | LIMPIA |
| | Signora perdonateme... |
| | PEPPITTA |
| | Ah’ Marchetto |
| | Non me tè fà vedere |
| | Ca tù si causa de la morte mia. |
| | LIMPIA |
| 575 | Ah’ quanto ve ngannate: ma già saccio |
| | Ca vuje ssò matremmonio |
| | Nò lo volite fà pe Michelino: |
| | Ma sacciate, ca chisto |
| | E lo maggiore nfammo, |
| 580 | Che sostenga la terra: |
| | Nò scelerato senza legge, e fede. |
| | Nò briccone, che hà data già parola |
| | De matremmonio a n’auta... |
| | Vasta accossì; lo Cielo ve conzola. |
| | PEPPITTA |
| 585 | O Dio ferma, addo’ vaje? |
| | Chesto comme lo’ saje? |
| | LIMPIA |
| | Nò, ca’ chiù ve contristo. |
| | PEPPITTA |
| | Aspetta ò Dio saje buono tù chì è chisto? |
| | LIMPIA |
| |
| | Chist’è no perfedo, |
| 590 | No ngannatore |
| | Che si lo cride, |
| | Si te nne fide |
| | Te ngannarà. |
| |
| | Nò, no lo credere |
| 595 | Ch’aggia lo core |
| | Pe ttè nchiajato, |
| | Ca pò lo sgrato |
| | Te la farrà. |
| |
| | SCENA IV |
| |
| | PEPPITTA sola. |
| |
| | PEPPITTA |
| | Chesto che d’è? So’ morta! |
| 600 | Ah Michelino sgrato, |
| | Comme accossi de botta |
| | Senza sapè perché, te si mutato? |
| |
| | Ammore aje cchiù despiette |
| | Da fareme se sà? |
| 605 | Gran cose mme prommiette; |
| | E pò mme nganne. |
| |
| | De me, de sti trommiente |
| | Aggene oddio pietà |
| | O cagname ncontiente |
| 610 | Tant’affanne. |
| |
| | SCENA V |
| |
| | PORZIA, RENELLA, e pò GASPARRO. |
| |
| | PORZIA |
| | Passa ccà non foire. |
| | RENELLA |
| | E buje stepate |
| | La desceprina. |
| | PORZIA |
| | Passa ccà te dico. |
| | RENELLA |
| | Vuje mme vattite. |
| | PORZIA |
| | A zoccola, zellosa! |
| | RENELLA |
| | Mamma stò malatella |
| 615 | Pe sta vota, e no cchiù perdonamella. |
| | PORZIA |
| | Staje malatella nè? |
| | RENELLA |
| | Toccate ccane. |
| | PORZIA |
| | Te voglio toccà llane co sta funa, |
| | Verruta mara Tè... |
| | GASPARRO |
| | Che ncè Sia Porzia? |
| | PORZIA |
| | Ll’aggio co sto retaglio de le femmene |
| 620 | Ssò mozzone de fescena, |
| | Ca se vo’ mmaretare. |
| | GASPARRO |
| | È figliola hà raggione. |
| | Che bo’ aspettà che ll’esca lo scaglione? |
| | PORZIA |
| | Che scaglione, che dente vaje vennenno |
| 625 | Tu n’auto, che non aje sciato pe n’ora: |
| | Chì l’avimmo da dare a ssa Segnora? |
| | Nò spatella de chiste, |
| | Che teneno cchiù debbete che ghiuorne |
| | No corteggiano strutto, |
| 630 | Che n’hà manco lo sciato? |
| | O quarche screvanotto nnammecato? |
| | GASPARRO |
| |
| | Guarda, non sia pe ditto. |
| | Ca chiste vonno schitto |
| | Nzorarese pe fà |
| 635 | Lo magna magna. |
| |
| | Dall’uno comm’ammene |
| | Che saje chello che tene: |
| | Che pe la fà sciala |
| | Stenta, e guadagna. |
| |
| | SCENA VI |
| |
| | STUPPOLO, e li stisse. |
| |
| | STUPPOLO |
| 640 | Bravo, non nc’accorr’auto, io ccà t’aspetto (votato dint’a la Scena.) |
| | Pe’ tentà n’auta vota, ma è spreposeto. |
| | Ò vecco la Pecciotta: |
| | Addio sciamma viril che il cor mi scotta. |
| | PORZIA |
| | (Vì che bo’ sto levrone!) |
| | RENELLA |
| 645 | Ò schiavo Si Barone. |
| | STUPPOLO |
| | Che faje tù ccà storzella Creature? |
| | Si non me lasci solo |
| | Con questa quà, ti menarrò li ture. |
| | PORZIA |
| | Oje facce de premmone sedeticcio, |
| 650 | Musso de jelatina... |
| | RENELLA |
| | (Statte zitto |
| | Mamma, ca mme lo voglio pasteggiare.) |
| | Si Barone scusateme, ca chessa |
| | No ve canosce buono. |
| | STUPPOLO |
| | E per questo l’assolvo, e la perdono. |
| 655 | Ma di, mia Caramella, pe la tossa, |
| | Gradisci l’amor mio? |
| | RENELLA |
| | N’è tiempo mò, lassame fà cchiù grossa. |
| | STUPPOLO |
| | Eh’ noi altri Baroni |
| | Mangiamo i frutti verdi, |
| 660 | Ma verdi verdi, come i maccaroni. |
| | PORZIA |
| | (Bene mio, le vorria |
| | Stracciare proprio chella spennazzola.) |
| | RENELLA |
| | Io pe mmè so’ na povera fegliola, |
| | E buje site Barone; |
| 665 | Pe chesto a stò partito non m’attacco. |
| | STUPPOLO |
| | Prendi, prendi tabacco. |
| | Nne commanne gnamà. |
| | PORZIA |
| | Me faje favore. |
| | STUPPOLO |
| | Comme t’aggrada, ò mia lubrica Sfera? |
| | RENELLA |
| | È bello lo tabbacco, |
| 670 | Ma mme pejace cchiù la tabbacchera. |
| | STUPPOLO |
| | Con tutto che l’avea destineggiata |
| | Per la Sposa, la dono attè cor mio. |
| | RENELLA |
| | Oh Dio, pare na cosa mò Llostrissemo. |
| | PORZIA |
| | (Nò le dà tiempo afferra.) |
| | STUPPOLO |
| 675 | Piglia. |
| | PORZIA |
| | Via sù obbedisce. (Forte à Rina.) |
| | RENELLA |
| | Obbrecatissemo. (se piglia la tabbacchera.) |
| |
| | Oh Dio, già so’ ncappata, |
| | Chisto mme fà morì. |
| | (Vi comm’è ruonto vì.) |
| | Comme sì bello. |
| |
| 680 | Che facce aggrazejata! |
| | Già mme faje sosperà. |
| | (Ll’aggio da scorcoglià |
| | Porzì l’aniello.) |
| |
| | SCENA VII |
| |
| | MICHELINO, PORZIA, e STUPPOLO. |
| |
| | STUPPOLO |
| | (Ll’aggio ngarrata pe lo juorno d’oje.) |
| | PORZIA |
| 685 | Si Barone ve resto obbrecatissemo. |
| | STUPPOLO |
| | Non v’è di che. |
| | PORZIA |
| | Ma sì lo ssà Peppitta, |
| | Chì sà che deciarrà? |
| | STUPPOLO |
| | Quest’è una guitta. |
| | MICHELINO |
| | (Oh che briccone! Chisto |
| | Già che non se nne vace co lo buono. |
| 690 | Nne lo voglio fà ire co lo tristo.) |
| | PORZIA |
| | Uh lo si Michelino! |
| | STUPPOLO |
| | Chì è questo? |
| | PORZIA |
| | Questo è chillo, |
| | Che pretenne Peppitta. |
| | MICHELINO |
| | (Me nce voglio spassare nò tantillo.) |
| 695 | Schiavo Sia Porzia mia. |
| | PORZIA |
| | Ò lleveresco |
| | L’arzura vosta: e mbe quanno provammo |
| | Ssì confiette? |
| | MICHELINO |
| | So’ lleste quanto primmo. |
| | STUPPOLO |
| | Uscia se piglia chesta pè mogliere? |
| | MICHELINO |
| | E uscia che nne vo’ fà de ssì penziere? |
| 700 | Dimme, Sia Porzia, avisse visto ancora |
| | Da ccò chillo furlocco |
| | De lo Barone Renza? |
| | STUPPOLO |
| | (Dì ca nò lo canusce.) (à Porzia.) |
| | PORZIA |
| | Gnornò. |
| | MICHELINO |
| | Mm’è stato ditto, ch’è no locco. |
| | STUPPOLO |
| 705 | Chì mò? |
| | MICHELINO |
| | Stò Sì Barone. |
| | STUPPOLO |
| | (Oh potta d’oje!) |
| | MICHELINO |
| | Nò ruonto, che te leva |
| | Le ppunia da le mmano. |
| | STUPPOLO |
| | Chì mò? (à Michelino.) |
| | MICHELINO |
| | Stò Sì Barone. (Michelino ride da parte.) |
| | STUPPOLO |
| | (Potta d’oje n’auta vota.) |
| | PORZIA |
| 710 | (Vide, che scena corejosa è chesta.) |
| | MICHELINO |
| | Io lo vao cercanno, e sì lo trovo, |
| | Lo voglio dessossare de mazzate. |
| | STUPPOLO |
| | A chì mò? (à Michelino.) |
| | MICHELINO |
| | A lò Barone. |
| | Le voglio fà la capo quatto parte. |
| | STUPPOLO |
| 715 | (Vì che pacienzia ch’aggio.) (à Porzia.) |
| | Uscia canosce buono lo Barone? |
| | MICHELINO |
| | Lo canosco; e le voglio |
| | Fà chill’aggravio ch’isso non se penza. |
| | PORZIA |
| | A lo Barone Renza! |
| | MICHELINO |
| 720 | A lo Barone Renza. |
| | STUPPOLO |
| | (Nò, lo vatto, lo vatto.) (à Porzia.) |
| | (Via sù, co nò sbaratto.) |
| | Uscia non sà, ca chisto ccà se magna |
| | Li Cristiane a uso |
| 725 | De Calejate Cicere? e se veve |
| | Caudo comm’a cafè lo sango umano, |
| | E ca io songo isso? |
| | MICHELINO |
| | Tù sì isso? briccone, caccia mano. |
| | STUPPOLO |
| | Briccone a mmè? (nò te partì da lloco.) (à Porzia.) |
| 730 | Tù vaje cercanno propio d’esse acciso. |
| | MICHELINO |
| | Or io te voglio fà propio no sfriso. (và pe caccià mano.) |
| | STUPPOLO |
| | (O Diavolo oje!) |
| | PORZIA |
| | Via mò Sì Michelino... |
| | MICHELINO |
| | Da chesta strata non ncè passa cchiune; |
| | Ca te nne faccio ire |
| 735 | Chino de Buffe, Scoppole, e Schiaffune! |
| | STUPPOLO |
| |
| | A mmè co stò sbaratto? |
| | A mmè Schiaffune, à mmè? |
| | Tienelo, ca lo vatto. |
| | Rengrazia chesta ccà. |
| |
| 740 | Tù à mmè co la bravura? |
| | Sì robba tù pe mmè? |
| | (So’ muorto de paura; |
| | E manco se nne và.) |
| |
| | SCENA VIII |
| |
| | MICHELINO, e PORZIA. |
| |
| | MICHELINO |
| | Che te pare? che mobbele? |
| | PORZIA |
| 745 | Via, ca m’hà fatto ridere |
| | De core. |
| | MICHELINO |
| | E pur’è bero, ca stò smorfia |
| | M’hà fatto stà ncojeto, cò Peppitta. |
| | PORZIA |
| | Che dobbetate fuorze |
| | Che ve pozza tradì? |
| | MICHELINO |
| | Che buo’ tradire! |
| 750 | Non dubbeto; ma è femmena. |
| | E le veo ì attuorno cierte abbate, |
| | E cierte pagliettielle. |
| | PORZIA |
| | Nò, ca Peppa hà jodicio, |
| | E sì non hà regale à bottafascio, |
| 755 | Nfrisco te le mmantene, e pò fà ll’ascio. |
| | MICHELINO |
| | Ma sento dì, ca chiste la regalano. |
| | PORZIA |
| | E che le vonno regalà na cufece. |
| |
| | Da n’Abbate |
| | Ò nò Paglietta, |
| 760 | Doje coselle nzuccarate, |
| | O na giarra de sorbetta |
| | Nnè puo’ avere: Ma mperrò |
| | Si le ponno avè ncredenza! |
| |
| | Ca stann’arze tutte quante; |
| 765 | E chì tene li contante |
| | O cacciare nò le bo’, |
| | Ò a cacciarele ncè Penza. |
| |
| | SCENA IX |
| |
| | MICHELINO, PEPPITTA, e LIMPIA. |
| |
| | MICHELINO |
| | Si vedesse Peppitta le vorria |
| | Cercà perduono de quant’aggio ditto, |
| 770 | Ma eccola, ca esce. |
| | PEPPITTA |
| | Facce de tradetore |
| | Ed’aje armo? ed aje core |
| | De tenereme mente? |
| | MICHELINO |
| | Aje raggione arma; |
| 775 | Ma pe la gelosia... |
| | PEPPITTA |
| | Che gelosia? |
| | Tù daje parola a n’auta, |
| | Chella pe ttè se struje, |
| | E pò a mmè... |
| | MICHELINO |
| | Comme? |
| | LIMPIA |
| | (Attiempo tutte duje.) |
| | Mò voglio termenare stà facenna. |
| | MICHELINO |
| 780 | Nò; parla che te ntenna: |
| | Che matremonio? che parola? dove? |
| | Quanno? che apprenzejone? |
| | Te nganne, Peppa mia. |
| | LIMPIA |
| | (Vì che briccone.) |
| | PEPPITTA |
| | Te lo faccio dì nfacce |
| 785 | Da chì a mmè ll’ave ditto. |
| | MICHELINO |
| | Fammello dì: voglio scornà ssò guitto, |
| | Che bo’ turbà lo stato mio tranquillo: |
| | Io tradetore? Io? |
| | LIMPIA |
| | Sì; tù si’ chillo. (Limpia se fà nnanze.) |
| | MICHELINO |
| | E chì lo dice? |
| | LIMPIA |
| | Io. |
| | MICHELINO |
| 790 | E chì si’ tù? a chì maje |
| | Aggio dat’io parola |
| | De matremonio? |
| | LIMPIA |
| | À chella, che tù saje. |
| | MICHELINO |
| | Tù si’ no malantrino, |
| | E cacciannote vaje ssà mmenzejone |
| 795 | P’ajutà lo Patrone. |
| | LIMPIA |
| | Io sò, chì tù non pienze! |
| | E m’abbasta lo spireto |
| | Farete tenì pede, |
| | E confessà... |
| | MICHELINO |
| | Che cosa? |
| | LIMPIA |
| 800 | Ca sì no perro, senza legge, e fede! |
| | MICHELINO |
| | Tù vuo, che nnanze à chesta |
| | Te taccarea... (và pe dà de mano à Limpia.) |
| | PEPPITTA |
| | Và chiano. |
| | LIMPIA |
| | Ve voglio faà toccare co le ’mano (à Peppitta.) |
| | Ca chisto, è nò busciardo, ommo de niente; |
| 805 | No spietato; no barbaro... |
| | MICHELINO |
| | Ne miente. |
| | LIMPIA |
| | Nnè mientu’ tù, sì chesto vuo’ negare. |
| | Cielo, e puo’ sopportare |
| | Ssò mostro de ncostanza! |
| | Ssò tradetore sgrato! |
| 810 | Stò usurpatore de l’onore... Ò Dio! |
| | St’arma de renegato! |
| | Stò tiranno crudele... |
| | Comme nfedele dì? te si scordato |
| | De... (non pozzo parlà.) Comme non’aje |
| 815 | Pietà de nà nfelice. |
| | Che... |
| | MICHELINO |
| | Chist’è no pazzo! |
| | PEPPITTA |
| | Quarche cosa dice. |
| | LIMPIA |
| |
| | Sà che dice, la nfelice |
| | Da ssò sgrato abbandonata? |
| |
| | MICHELINO |
| |
| | Vasta mò! Nò lo sentire. |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| 820 | Zitto. Parla, che buo’ dire? |
| |
| | LIMPIA |
| |
| | Perche, dice m’aje ngannata, |
| | Perche barbaro perche? |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| | Che te pare? te lo ssiente? |
| |
| | MICHELINO |
| |
| | Vita mia, nne so’ nnocente. |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| 825 | Nò nte pozzo cchiù bedè! |
| |
| | MICHELINO |
| |
| | Siente, ò Dio... (chesto che d’è?) |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| | Te vorria caccià sso core. |
| |
| | MICHELINO |
| |
| | Non è bero. |
| |
| | LIMPIA |
| |
| | Ah’ ngannatore! |
| |
| | MICHELINO |
| |
| | Tu da mè che nne pretienne? |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| 830 | Nò lo ntienne? |
| |
| | LIMPIA |
| |
| | Chella fede, |
| | Che ghiuraste, mò addov’è!? |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| | Non respunne? Già se vede |
| | Ca tu vuo’ ngannare ammè. |
| |
| | MICHELINO |
| |
| | (E che cchiù se pò bedè!) |
| |
| | SCENA X |
| |
| | PORZIA, e pò GASPARRO. |
| |
| | PORZIA |
| 835 | Gnorsì, te voglio dare lo Laccheo |
| | E quanto vaje trovanno. (votata dinto.) |
| | GASPARRO |
| | Che ncè Sia Porzia, sempe staje strellanno. |
| | PORZIA |
| | Ll’aggio, co ssà Segnora, che mm’è figlia, |
| | Che mme fà la ncappata |
| 840 | Co lo Laccheo de ssò Barone cuorno; |
| | E io la voglio stroppejà no juorno. |
| | GASPARRO |
| | Ora via mò scompimmo ssa bajata. |
| | Già ca sto Si Barone è propio lotano |
| | E sto Laccheo mme fruscia lo cauzone: |
| 845 | Mò saglio, e dico à Peppa |
| | Che si vo’ Michelino se lo Piglia. |
| | E accossì nce levammo |
| | Da tuorno lo Barone, e lo Creato. |
| | PORZIA |
| | Tu mò saje che te fare. |
| | GASPARRO |
| 850 | Sì ca pò, co Renella |
| | Priesto, priesto’me voglio nguadejare. |
| |
| | SCENA XI |
| |
| | PORZIA STUPPOLO, e po RENELLA. |
| |
| | PORZIA |
| | All’ora bona, chisto è ricco affunno, |
| | E ghiusto fà pe li besuogne mieje. |
| | STUPPOLO |
| | Sia Porzia? appunto vado asciando a lei. |
| | PORZIA |
| 855 | Ò Patrone mio bello: |
| | (Nnanze, che se nne vaa |
| | Le voglio fà grattare chill’aniello.) |
| | Eh’ Renella, Renella? |
| | RENELLA |
| | Che commannate? |
| | PORZIA |
| | È ccà lo Sì Barone. |
| 860 | T’è benuto a trovare. |
| | RENELLA |
| | (Tene l’aniello?) |
| | PORZIA |
| | (sine, sacce fare.) |
| | Sì Baro’, Jatevenne: |
| | Che maje v’avesse visto. |
| | STUPPOLO |
| | E perche? |
| | RENELLA |
| | Ca mm’avite |
| 865 | Arrobbato lo Core, |
| | E mò caro a’ bedere ve facite. |
| | STUPPOLO |
| | Non t’affliggere mio dolce susamello: |
| | Dammi la man. |
| | RENELLA |
| | Questo ched’è? |
| | STUPPOLO |
| | Un’Agnello |
| | RENELLA |
| | N’aniello: (mamma, comm’è aggrazejato!) |
| | PORZIA |
| 870 | Veramente è bellissemo. |
| | RENELLA |
| | È cosa degna d’Ussoria Lustrissemo. |
| | STUPPOLO |
| | Co stì Titole chesta |
| | Già mme lo vo’ troccà. |
| | RENELLA |
| | Che bella mano. (toccanno la mano a Stuppolo.) |
| | STUPPOLO |
| | (Sì cchiù mme la guanceja |
| 875 | L’aniello se ne sciulia chiano chiano.) |
| | PORZIA |
| | Nò ncommodammo cchiù lo Sì Barone. |
| | Saglimmoncenne. |
| | STUPPOLO |
| | O mio bel Sol Leone |
| | Statte quì a’ pasto, e se l’aniello brami, |
| | Pigliatillo a mmalora, |
| 880 | Ma non te la filar mio bene ancora. |
| | RENELLA |
| | Nò, nò ve ncommedate |
| | Ca mme lo piglio io. |
| | STUPPOLO |
| | Sì ssì scippate |
| | Pigliateve ogne cosa. (Porzia, e Renella levano l’aniello.) |
| | RENELLA |
| | Ussoria m’ha confosa; |
| 885 | Lassate, ca mò vengo. |
| | STUPPOLO |
| | Questo non sarrà maje. |
| | RENELLA |
| | Mamma, ca mme stroppeja. |
| | PORZIA |
| | A sì Barone mio, che malann’aje? |
| | Lassala ire. |
| | STUPPOLO |
| | Vuo’, che te schiaffea? |
| | PORZIA |
| 890 | Ammè vuo’ schiaffeà? |
| | STUPPOLO |
| | Non mozzecare. |
| | PORZIA |
| | Và piglia chella mazza. (a Renella.) |
| | STUPPOLO |
| | Ma questo non è modo di trattare! |
| | RENELLA |
| | Tè mamma, dalle, dalle. |
| | STUPPOLO |
| | Ò Diaschence oje. |
| | PORZIA |
| | Te voglio fà sentì, chesta a le spalle. |
| | STUPPOLO |
| |
| 895 | Chiano... chiano... che si’ pazza? |
| | Co la mazza |
| | Ad’un Barone! |
| | Mare vuje: ch’accesione, |
| | Che ruina nce sarrà. |
| 900 | Truffajo’... non dico attè. (à Porzia.) |
| |
| | (Ò che caso stravagante |
| | De n’amante |
| | Coffejato!) |
| | Ma m’impegnarrò lo Stato |
| 905 | Per potermi vennecà. |
| | Tie’ Renella... tiene tie’. |
| |
| | SCENA XII |
| |
| | MICHELINO, e PORZIA. |
| |
| | MICHELINO |
| | De che ride sia Porzia? |
| | PORZIA |
| | Ò benemio, |
| | Ca poco nc’hà boluto, |
| | E spaccava la capo a lo Barone. |
| | MICHELINO |
| 910 | O, che ll’avisse acciso. |
| | PORZIA |
| | Nò, statte allegramente, ca Gasparro |
| | Nò le vo’ dare cchiù la figlia. |
| | MICHELINO |
| | Eh Porzia, |
| | Volesselo la sciorte! |
| | PORZIA |
| | Accossì è. |
| | MICHELINO |
| | Ma saccio, ca Renella |
| 915 | Hà fatto gran fenizze a lo Sì Renza. |
| | PORZIA |
| | Ma le costano care: |
| | Ca de chestamanera |
| | Essa ll’a scorcogliato |
| | Nò bell’aniello, co na tabbacchera. |
| | MICHELINO |
| 920 | Ne? chest’era la cosa? aje fatto buono. |
| | PORZIA |
| | Securo; quanno nuje |
| | Facimmo contratiempo |
| | Nò pizz’à risa, a quarche giovenotto, |
| | Uh! nigr’isso, cha tanno e ghiuto, e cuotto. |
| |
| 925 | Quanno vide na fegliola |
| | Che te face no squasillo? |
| | Tanno strigne lo vorzillo; |
| | Perch’è signo ch’allummato |
| | Ca ncè bagno, e te la fà. |
| |
| 930 | E da pò che t’hà sporpato, |
| | Sa che fà la mareola? |
| | Te coffea; è cchiù fenizze |
| | Cchiù carizze |
| | Non te fà. |
| |
| | SCENA XIII| |
| |
| | MICHELINO, e GASPARRO, che esce da la porta soja, e PEPPITTA a la fenesta. |
| |
| | MICHELINO |
| 935 | Vì comme la fà tutta st’antecaglia! |
| | Sì Gasparro trattienete |
| | Quanto, te dico una, e doje parole. |
| | GASPARRO |
| | Patrone ll’ussoria. |
| | MICHELINO |
| | Tù già vuo’ mmaretare ssa fegliola? |
| | GASPARRO |
| 940 | Securo. |
| | MICHELINO |
| | Ora mò sacce |
| | Ca io ne stongo tanto nnammorato, |
| | Che sì amme nò la daje, |
| | Fatto no cunto, ca già so’ barato. |
| | GASPARRO |
| | Non serve cchiù parlare |
| 945 | Ch’attè stò resoluto de la dare. |
| | MICHELINO |
| | Addonca via, nò ncè perdimmo tiempo |
| | Si Gasparro mio caro. |
| | GASPARRO |
| | Io mò vao à chiammare lo Notaro, |
| | E tù fatt’à bedere da ccà attuorno. |
| | MICHELINO |
| 950 | Si ssì và priesto. Oh cche felice Juorno! |
| | Nne vorria mò a Peppitta dà l’aviso. |
| |
| | SCENA XIV |
| |
| | PEPPITTA MICHELINO, e LIMPIA da parte. |
| |
| | PEPPITTA |
| | Michelino aggio ntiso |
| | Quant’aje ditto cò Patremo. Mò vedo |
| | Ca si’ nò galant’ommo, |
| 955 | E chello ch’aggio ntiso nò lo ccredo. |
| | LIMPIA |
| | (Ajemmè! che sento! O Ddio; |
| | Mò vace nterra lo designo mio.) |
| | PEPPITTA |
| | Te juro eterna fede. |
| | MICHELINO |
| | Eterno amore |
| | Te promette chest’arma. |
| | LIMPIA |
| | (Ajemmè lo core, |
| 960 | Nò, no nte resciarrà comme te cride |
| | Fauzo tiranno de l’onore mio. |
| | Ma vedo llà Gasparro |
| | Mme ncè voglio scoprire, |
| | E pò nne venga, che nne pò venire.) |
| | MICHELINO |
| |
| 965 | Tù si’ ll’arma de sto Core. |
| |
| | PEPPITTA |
| |
| | Tù la vita de chest’arma. |
| |
| | A DUE |
| |
| | No nce pò lo Ddio d’ammore |
| | Fà godè cchiù bella Carma. |
| |
| | SCENA XV |
| |
| | GASPARRO, e LIMPIA. |
| |
| | GASPARRO |
| | Tù mme cunte na cosa da stordire. |
| | LIMPIA |
| 970 | Accossì è, lloco no ncè che dire. |
| | GASPARRO |
| | Donca tù mò si femmena? |
| | LIMPIA |
| | Ma la cchiù ddesperata de stò Munno. |
| | GASPARRO |
| | E tù da Michelino |
| | Fuste traduta? |
| | LIMPIA |
| | Appunto: ssò briccone, |
| 975 | Co ddareme parola |
| | De matremonio, avette |
| | Chello ch’avè cchiù caro na Zitella; |
| | E mò se nn’è scordato. |
| | GASPARRO |
| | Ah! poverella. |
| | LIMPIA |
| | Si de lo stato dove me trov’io |
| 980 | Tù nn’aje quarche pietate, |
| | Famme recuperà l’onore mio. |
| | GASPARRO |
| | Te prometto fà tutto, |
| | E te resto obbrecato, |
| | Ca si nò già dea Peppa a ssò frabbutto, |
| 985 | Isso t’hà da sposare anche le pesa. |
| | LIMPIA |
| | Ma non me scoprì ancora. |
| | GASPARRO |
| | Già staje ntesa. |
| | Ma si chesta pò fosse quarche nnorchia, |
| | E tù non fusse femmena? |
| | LIMPIA |
| | Eh! sì non fosse femmena |
| 990 | Sarria pe mme la sciorte assai pietosa. |
| | GASPARRO |
| | Ora jammo addo’ figliema, |
| | Ca mme faccio capace d’ogne cosa. |
| | LIMPIA |
| | Cielo, fortuna, Ammore |
| | Vuje, sta mpresa, che tento |
| 995 | Portate, pe piatate a sarvamiento. |
| |
| | SCENA XVI |
| |
| | RENELLA, e GASPARRO. |
| |
| | RENELLA |
| | Ò vecco lo laccheo, la gioja mia |
| | Sì Gasparro addo’ vaje? |
| | GASPARRO |
| | Mò, mò vengo Renella. |
| | RENELLA |
| | Sto giovene t’è ammico? |
| | GASPARRO |
| 1000 | Zitto, ca saparraje no bello ntrico. |
| | RENELLA |
| | Fallo aspettà tantillo. |
| | GASPARRO |
| | T’aggio ntiso; (Ma chisto n’è chiù chillo.) |
| | RENELLA |
| | Vide lo sette scorze |
| | Si mm’hà votato manco ll’uocchie nfacce? |
| 1005 | So’ chiacchiere: abbesogna |
| | De non s’appassionà maje de nesciuno; |
| | E fà schitto la morta, e la ncappata |
| | Co’ ruonce, e co’ Fasane, |
| | Ca tutte ll’aute mò so’ tanta cane. |
| |
| 1010 | Oje li giuvene |
| | So’ tutte arucole: |
| | Ma co sta merola |
| | Tutte se ngannano |
| | Ca sape leggere |
| 1015 | Lo bè à ba. |
| |
| | Chi te dà chiacchiere |
| | Chi conta favole: |
| | Ma sta pecciottola |
| | Te le mollifeca, |
| 1020 | Ca sape dicere |
| | E sape fà. |
| |
| | SCENA XVII |
| |
| | MICHELINO, FONZILLO pò GASPARRO PEPPITTA, e LIMPIA. |
| |
| | MICHELINO |
| | Fonzo, te juro, ch’aggio fatto tutto. |
| | FONZILLO |
| | Io me n’allegro assaje. |
| | MICHELINO |
| | Mò vene lo Notaro, |
| 1025 | E darece la mano vedarraje. |
| | FONZILLO |
| | Io mò, si nò lo bedo, nò lo credo. |
| | MICHELINO |
| | E perche? |
| | FONZILLO |
| | Ch’à le femmene |
| | Maje se deve dà creddeto. |
| | MICHELINO |
| | Ma si chesta è na cosa già concrusa. |
| | FONZILLO |
| 1030 | Che mporta. |
| | MICHELINO |
| | Siente amico |
| | Quanno tu vedarraje |
| | Janco lo Cuorvo, e nigro l’Armellino, |
| | Tanno Peppitta, lassa Michelino. (esceno da Casa Gasparro Limpia e Peppitta.) |
| | GASPARRO |
| | (Ah, ah, chi deciarria, ca chisto è femmena!) |
| | LIMPIA |
| 1035 | Già che saje chi songh’io |
| | Agge pietà de mene. |
| | PEPPITTA |
| | Io te prometto |
| | De scrastà Michelino da sto pietto. |
| | Ed’aggio puosto attè mò tanto amore |
| | Che schitto tu’me staje dinto a sto core. |
| | MICHELINO |
| 1040 | (Che d’è chesto che sento! |
| | Oh’ de femmena ndegna, |
| | Azzione la cchiù negra, e scelerata?) |
| | FONZILLO |
| | Sì nò la vuo’ sentire. (à Michelino.) |
| | MICHELINO |
| | Arma mperrata, (se fà nnanze.) |
| | Nata pe tormentà chest’arma mia, |
| 1045 | Dimme... Comme?... co chisto? oh gelosia! |
| | Addov’è chella Fede. |
| | Che ’mò juraste ccà? dov’è l’ammore? (trase.) |
| | PEPPITTA |
| | Se mmereta cchiù peo nò tradetore. |
| | MICHELINO |
| | Aspetta... Oddio... che tradetore? commo? |
| | PEPPITTA |
| 1050 | Trase tù ccà, cò mmico. |
| | MICHELINO |
| | Chesto de cchiù! a lo mmanco |
| | Dimma tù comm’è stato? (à Limpia.) |
| | LIMPIA |
| | Se mmereta cchiù peo nò scelerato! (trase.) |
| | MICHELINO |
| | Cchiù peo no scelerato! |
| 1055 | Cielo! chesto, che d’è! ddo’ vaje Gasparro? |
| | Commo? a mmè daje parola, |
| | E mme la manche pò pe ssò soggetto? |
| | GASPARRO |
| | Và menate la mano pè lò pietto. (Gasparro le passa pe nante senza parlà.) |
| | MICHELINO |
| | La mano pe lo pietto! |
| 1060 | Io jarraggio mpazzia! |
| | E tù Fonzo, che dice |
| | De stà desgrazia mia? |
| | FONZILLO |
| | Quanno tù vedarraje |
| | Janco lo Cuorvo, e nigro l’Armellino; |
| 1065 | Tanno Peppitta lassa Michelino. (trase.) |
| |
| | SCENA XVIII |
| |
| | MICHELINO sulo. |
| |
| | MICHELINO |
| | Ò caso lo cchiù strano, e stravagante |
| | Che sia maje socceduto! ò Trademiento |
| | Lo cchiù orribbele, e nfame, |
| | Che maje ntiso se sia! |
| 1070 | Ò Sdigno, ò Ammore! ò Morte! ò Gelosia! |
| | Nà Femmena me nganna! |
| | Mme la fà nò Laccheo! |
| | No Viecchio mme reprenne! |
| | Se nne ride l’Amico! |
| 1075 | Che laborinto è chisto! ajemmè che ntrico? |
| | Che fà? che fà la morte, |
| | Che non me leva st’odiosa vita? |
| | Anze, che fà sto vraccio, che non s’arma |
| | Pe cacciare a sta ndegna |
| 1080 | Chino de ll’odio mio, lo Core, e ll’Arma. |
| |
| | Te voglio da ssò pietto |
| | Ll’arma caccià spietata! |
| | E chino de despietto |
| | Lo core sdellanzà. |
| |
| 1085 | A mme stò trademiento? |
| | A mmè st’azzione; sgrata? |
| | Accideme, ò tormiento, |
| | O famme vennecà. |
| |
| | SCENA XIX |
| |
| | STUPPOLO, pò RENELLA à lo Barcone, e GASPARRO. |
| |
| | STUPPOLO |
| | Aggio veduta Porzia a li Mercante: |
| 1090 | Mò che sso’ truffajola |
| | Sarrà restata sola, |
| | Voglio de quà manera |
| | Scontà, ò recuperare |
| | Chill’anelluccio, cò la tabbacchera. |
| 1095 | Tè! la porta stà aperta! |
| | Saglimmo: addo’ esce esce. (trase, e chiude.) |
| | RENELLA |
| | Bene mio, ca ’me ncresce (dà lo Barcone.) |
| | De stare sempe nchiusa: |
| | No pocorillo d’aria t’addecrea. |
| | GASPARRO |
| 1100 | Vecco, Renella mia: pare na Ddea. |
| | Renella staje bell’oje. |
| | RENELLA |
| | E Uscia bellissemo. |
| | STUPPOLO |
| | Segnora, me le ncrino devotissemo. |
| | RENELLA |
| | Uh! commo si’ sagliuto? |
| | STUPPOLO |
| | Con i piedi. |
| | GASPARRO |
| | (Stò Barone sarrà quarche dejaschence!) |
| | RENELLA |
| 1105 | Che buo’ da ccà? |
| | STUPPOLO |
| | vo’ dirti due parole. |
| | RENELLA |
| | Vattenne, ca mò strillo, marejuole, |
| | Saglie ccà Sì Gasparro. |
| | GASPARRO |
| | Mò vengo. |
| | STUPPOLO |
| | Non venirci, ca te sguarro. |
| | RENELLA |
| | Marejuolo, che buoje? |
| | STUPPOLO |
| 1110 | Oh te vaa no piello, |
| | Tù mm’arruobbe n’aniello, |
| | Ma tabbacchera, te nne vaje, e io |
| | So’ mmarejuolo? voglio il sangue mio. |
| |
| | SCENA XX |
| |
| | PORZIA, e li stisse. |
| |
| | PORZIA |
| | Pe dare gusto a figliema |
| 1115 | Mm’aggio da ì schiattanno ncuorpo. |
| | RENELLA |
| | Ajuto. (strilla da dinto.) |
| | STUPPOLO |
| | Piglia la tabbacchera. (da dinto.) |
| | PORZIA |
| | Lo Barone ccà ncoppa! Uh negramene! |
| | E la porta stà nchiusa! (fa forza p’aprire. esce Gasparro co no Pestone mmano.) |
| | GASPARRO |
| | Io voglio fare nò baronecidio, |
| 1120 | Nne lo voglio frusciare a stò Barone. |
| | STUPPOLO |
| | Chiano, vecchia mmardetta. |
| | PORZIA |
| | Ah frabbuttone, |
| | Lassa mò, lassa lloco, |
| | Lassa, ca te strafoco. |
| | STUPPOLO |
| | À, à, à. |
| | GASPARRO |
| | Mò esceno, arrassateve. (esceno.) |
| 1125 | Ca le voglio menà! |
| | STUPPOLO |
| | Chiano mmalora. (Fuje senza Cappiello, spata, e perucca.) |
| | Dateme ccà stà spata. |
| | RENELLA |
| | (Nigr’isso poveriello!) |
| | PORZIA |
| | Sì te la voglio dà, co na stoccata. (Porzia stà co la spata mmano.) |
| | GASPARRO |
| |
| | Sfratta da ccà frabbutto. |
| |
| | PORZIA |
| |
| 1130 | Vattenne lazzarone. |
| |
| | STUPPOLO |
| |
| | Vi comme so’ arreddutto! (chiagne.) |
| |
| | RENELLA |
| |
| | (Ò povero Barone!) |
| |
| | PORZIA |
| |
| | Te voglio spertosare. |
| |
| | GASPARRO |
| |
| | Le voglio menà io... |
| |
| | STUPPOLO |
| |
| 1135 | Dejaschence non fare. |
| |
| | RENELLA |
| |
| | Che risa, bene mio. |
| | Vattenne nigro te! |
| |
| | STUPPOLO |
| |
| | Ve voglio fà a bedè. (e fuje.) |
| |
| | GASPARRO - RENELLA - PORZIA |
| |
| | Ah, ah, ah. |
| 1140 | Nce l’hà boluto affè. |
| |
| |
| |
| |